پیش‌بینی داغ بازار خودرو در سال ۱۴۰۴!
سال۱۴۰۳ کابوسی برای بازار خودروی ایران بود؛ از افزایش قیمت‌های لحظه‌ای تا رکود نفس‌گیر. در این گزارش، به بررسی دقیق این آشفتگی‌ها، نقش عوامل مخرب و پیش‌بینی آینده‌ای مبهم می‌پردازیم.
بازار خودروی ایران در سال 1403 شاهد تلاطم‌های بی‌سابقه‌ای بود که ناشی از عوامل مختلفی همچون تورم افسارگسیخته، نوسانات سرسام‌آور نرخ ارز، سیاست‌های اقتصادی ناکارآمد و محدودیت‌های شدید در واردات خودرو بود. این شرایط، تأثیرات عمیقی بر قیمت‌ها و رفتار خریداران گذاشت و موجب شکل‌گیری وضعیتی پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی شد.
با شروع سال جدید و افزایش تقاضای فصلی ناشی از خریدهای نوروزی، قیمت خودروهای داخلی با جهشی بین 10 تا 15 درصد مواجه شد. این روند صعودی، به دلیل کاهش چشمگیر عرضه و افزایش تصاعدی هزینه‌های تولید، تا پایان فصل بهار ادامه یافت و نگرانی‌های جدی را در میان مصرف‌کنندگان ایجاد کرد.
با فرا رسیدن تابستان، به دلیل کاهش تقاضا و بهبود نسبی در عرضه، بازار خودرو به یک ثبات نسبی دست یافت. با این حال، محدودیت‌های تولید ناشی از مشکلات مزمن انرژی و نوسانات مداوم نرخ ارز، مانع از کاهش قابل‌توجه قیمت‌ها شد و همچنان فشار زیادی بر خریداران وارد می‌کرد.
فصل پاییز با رکود بی‌سابقه‌ای در بازار خودرو آغاز شد. کاهش شدید قدرت خرید مردم و افزایش روزافزون تورم، منجر به افت قابل توجه قیمت‌ها در نیمه دوم سال گردید. به طوری که برخی خودروهای داخلی تا 15 درصد کاهش قیمت را تجربه کردند، اما این کاهش نیز نتوانست رونقی به بازار ببخشد.
در طول سالی که گذشت، نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل تعیین‌کننده، تأثیر مستقیمی بر قیمت خودروها داشت. افزایش ناگهانی نرخ ارز در بهار، قیمت خودروهای وارداتی را تا 30 درصد افزایش داد و این افزایش قیمت به سرعت به بازار داخلی نیز سرایت کرد.
از سوی دیگر، کاهش شدید واردات خودروهای خارجی به دلیل تعرفه‌های بالا و مشکلات عدیده در تخصیص ارز، تنوع بازار را به شدت کاهش داد و به طور مصنوعی تقاضا برای خودروهای داخلی را افزایش داد. این وضعیت، در برهه‌ای از نیمه دوم سال، مجدداً منجر به افزایش قیمت خودروهای داخلی شد.
با این حال، تورم افسارگسیخته و سیاست‌های اقتصادی ناپایدار، کاهش قدرت خرید مردم و رکود عمیق در بازار خودرو را به دنبال داشت. این شرایط، موجب شد تا بسیاری از خریداران از خرید خودرو منصرف شوند و بازار با کاهش شدید معاملات مواجه شود.
در سال 1403، برخی خودروهای پرفروش داخلی افزایش قیمت قابل‌توجهی را تجربه کردند. به عنوان مثال، سایپا شاهین با 36 درصد افزایش، از 650 میلیون تومان به 885 میلیون تومان رسید. بهای پژو پارس LX نیز با 29 درصد رشد، از یک میلیارد تومان فراتر رفت.
با توجه به نوسانات و رکود حاکم بر بازار خودرو در سال 1403، پیش‌بینی می‌شود که در سال 1404، سیاست‌های اقتصادی دولت، وضعیت تولید خودروسازان و نوسانات ارزی، تعیین‌کننده اصلی روند بازار باشند.
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که کارشناسان بر آن تأکید دارند، لزوم اصلاح سیاست‌های عرضه و تبدیل خودرو از کالای سرمایه‌ای به کالای مصرفی است تا در سایه آن، بازار نیز به ثبات و تعادل برسد. در غیر این صورت، باید منتظر آشفتگی‌های بیشتر در این بازار باشیم.
در پایان، جدولی از تغییرات قیمت خودروهای پرفروش در سال 1403 ارائه می‌شود:
| خودرو | قیمت اولیه (تومان) | درصد افزایش | قیمت نهایی (تومان) |
|---|---|---|---|
| سایپا شاهین | 650 میلیون | 36% | 885 میلیون |
| پژو پارس LX | – | 29% | +1 میلیارد |
