قیمت نجومی گیلاس، کام خانواده‌ها را تلخ کرد/ این میوه بهاری هم لوکس شد
با فرا رسیدن بهار و عرضه نوبرانه‌ها، بازار میوه شاهد قیمت‌های سرسام‌آوری است. در تازه‌ترین اتفاق، قیمت هر کیلوگرم گیلاس در برخی فروشگاه‌های آنلاین به حدود یک میلیون تومان رسیده است، رقمی که بسیاری از خانواده‌ها را از خرید این میوه محبوب و پرطرفدار به دلیل گرانی بی‌سابقه منصرف کرده است. این وضعیت، چرخه تکراری قیمت‌های نجومی نوبرانه‌ها در ابتدای فصل را بار دیگر به تصویر می‌کشد.
همزمان با آغاز فصل بهار، بازار میوه ایران با عرضه میوه‌های نوبرانه، تب و تاب خاصی به خود می‌گیرد؛ اما این تب و تاب اغلب با قیمت‌های گزاف و گاه نجومی همراه است که قدرت خرید بسیاری از مصرف‌کنندگان را به چالش می‌کشد. بررسی‌های انجام شده در فروشگاه‌های اینترنتی نشان می‌دهد که در حال حاضر، قیمت برخی از میوه‌های تازه فصل، از جمله گیلاس، در محدوده یک میلیون تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش می‌رسد.
اگرچه تجربه نشان داده است که این قیمت‌های بالا معمولاً پس از مدتی با افزایش عرضه کاهش یافته و به تعادل می‌رسند، اما این چرخه هرساله تکرار می‌شود و به طور قابل توجهی بر میزان تمایل و توانایی مردم برای خرید این محصولات تاثیر می‌گذارد. پیش از این نیز شاهد بوده‌ایم که میوه‌هایی نظیر گوجه سبز و چغاله بادام در ابتدای فصل با نرخ‌های میلیونی وارد بازار شده بودند.
بررسی دقیق‌تر قیمت‌ها در فروشگاه‌های آنلاین گویای این واقعیت است که در حال حاضر، هر کیلوگرم گیلاس با قیمتی در حدود یک میلیون تومان عرضه می‌شود.
مجتبی شادلو، عضو هیأت مدیره اتحادیه باغداران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز، علت اصلی این افزایش قیمت چشمگیر را محدود بودن عرضه گیلاس‌های نوبرانه در ابتدای فصل برداشت عنوان کرد. او در این زمینه توضیح داد: «در حال حاضر، برداشت گیلاس محدود است و گیلاس‌های عرضه‌شده در بازار از نوع نوبرانه محسوب می‌شوند. به همین دلیل، قیمت آنها بالاتر از حد معمول است.»
وی همچنین با اشاره به مناطق آغاز برداشت گیلاس افزود: «برداشت گیلاس از مناطق نیمه گرمسیر نظیر جنوب فارس، بخشی از مناطق کرمان، یزد و … آغاز شده و هنوز به مرحله عرضه گسترده نرسیده است.»
در پاسخ به این سوال که مصرف‌کنندگان از چه زمانی می‌توانند انتظار کاهش قیمت گیلاس را داشته باشند، شادلو پیش‌بینی کرد: «عرضه عمده گیلاس از اواخر خرداد آغاز می‌شود و در تیر به اوج می‌رسد. پس از عرضه این محصول به صورت عمده، بازار به تعادل می‌رسد.»
عضو هیأت مدیره اتحادیه باغداران در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات تولید گیلاس و سایر محصولات کشاورزی اشاره کرد و تصریح کرد: «هرچند سرمازدگی محصول گیلاس، ناترازی برق، مشکلات آب و … بر تولید این محصول و سایر محصولات کشاورزی تأثیر گذاشته‌اند، اما با آغاز فصل برداشت، وضعیت بازار هم به‌مرور بهبود می‌یابد.»
شادلو در خصوص پیش‌بینی قیمت هر کیلوگرم گیلاس پس از عرضه عمده آن در بازار، چنین تشریح کرد: «این امر بستگی به میزان عرضه دارد، اما با توزیع عمده این محصول، قیمت‌ها به یک‌سوم می‌رسند.»
بر اساس این گزارش، افزایش قیمت در ابتدای فصل برداشت تنها مختص گیلاس نیست و میوه‌های دیگری نظیر گوجه‌سبز و توت‌فرنگی نیز هرساله به دلیل نوبرانه بودن با قیمت‌های بالا وارد بازار می‌شوند و پس از افزایش عرضه، نرخ آنها کاهش یافته و بازار به تعادل می‌رسد.
یکی از دلایل اصلی این افزایش قیمت‌ها در روزهای نخست عرضه، افزایش هزینه‌های تولید، نگهداری، حمل‌ونقل و سایر عوامل مرتبط با عرضه میوه است که هرساله با تورم موجود در اقتصاد افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، کاهش قدرت خرید مردم نیز باعث شده است که این قیمت‌های بالا تاثیر قابل توجهی بر تمایل مصرف‌کنندگان برای خرید میوه‌های نوبرانه داشته باشد.
البته نباید از نقش سوءاستفاده برخی دلالان و سوداگران در ایجاد این نرخ‌های غیرمنطقی چشم‌پوشی کرد. کارشناسان معتقدند که بازار باید بر اساس میزان عرضه و تقاضا، حجم تولید و استمرار در فروش فعالیت کند و دولت به جای تلاش برای کنترل دستوری قیمت‌ها، باید در راستای کاهش هزینه‌های تولید گام بردارد تا قیمت‌ها در تمام طول فصل در یک محدوده منطقی و ثابت باقی بمانند و امکان دسترسی عموم مردم به میوه‌های تازه فصل فراهم شود.
