پیش‌بینی سرنوشت‌ساز قیمت طلا

در تازه‌ترین تحلیل منتشرشده توسط شورای جهانی طلا، هشدارهایی درباره احتمال کاهش ارزش طلا در آینده‌ای نزدیک مطرح شده است. ری جیا، رئیس واحد مطالعات چین در این شورا، با مرور روندهای تاریخی بازار طلا عنوان کرده که عوامل متعددی می‌توانند به کندی رشد یا حتی ریزش طولانی‌مدت قیمت این فلز منجر شوند.

وی با اشاره به عملکرد چند سال اخیر بازار جهانی طلا، عنوان کرده که اگرچه طلا در بازه‌ای رشد چشمگیری را تجربه کرده، اما برخی متغیرهای سیاسی و اقتصادی ممکن است این مسیر صعودی را متوقف کرده یا حتی آن را معکوس کنند.

چه عواملی می‌توانند طلا را زمین‌گیر کنند؟

در تحلیل ارائه‌شده آمده است که کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی یا تجاری، می‌تواند فضا را برای افت قیمت طلا فراهم کند؛ زیرا این تغییرات منجر به تقویت دلار آمریکا شده و تقاضای سرمایه‌گذاری برای طلا را تضعیف می‌کند؛ به‌ویژه از سوی بانک‌های مرکزی، صندوق‌های ETF و سرمایه‌گذاران خرد.

به گفته جیا، «افت پایدار قیمت طلا نیازمند تغییر ساختاری بزرگی است که البته محتمل نیست اما سه سناریو می‌تواند طلا را به سمت افول درازمدت سوق دهد.»

او سه مسیر ممکن برای نزول طلا را چنین برشمرده است:

1. کاهش اشتیاق بانک‌های مرکزی برای خرید طلا

2. ظهور دارایی‌های جایگزین با بازدهی رقابتی

3. کاهش تمایل مصرف‌کنندگان به خرید طلا و همزمان افزایش محسوس عرضه آن

با این حال، جیا می‌گوید احتمال وقوع همزمان این فاکتورها کم است و بازار طلا همچنان با نوسانات طبیعی دست و پنجه نرم می‌کند.

از صعود تاریخی تا نفس‌تنگی در سه‌ماهه دوم

طبق آمار ارائه‌شده توسط شورای جهانی طلا، قیمت این فلز از ۱۲ آبان ۱۴۰۱ که به ۱۴۲۹ دلار رسیده بود، تا ۹ تیر ۱۴۰۴ بیش از دو برابر شد و در سطح ۳۲۸۷ دلار تثبیت شد؛ در این مدت طلا ۶۸ بار رکورد تاریخی ثبت کرده است. عامل اصلی این جهش، خرید مداوم بانک‌های مرکزی و افزایش نااطمینانی ژئوپلیتیکی در سطح جهانی عنوان شده است.

با این حال، داده‌های سه‌ماهه دوم سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که شتاب رشد قیمت طلا کاهش یافته؛ رشد طلا در این بازه به ۵.۵ درصد محدود شد، در حالی که در سه‌ماهه نخست، این عدد ۱۹ درصد بود.

در واکنش به تصمیم جدید دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های تجاری، تقاضا برای دارایی‌های امن بالا رفت و طلا بیش از یک درصد رشد کرد.
قیمت طلای لحظه‌ای در پایان روز به ۳۳۵۶.۹۳ دلار رسید و معاملات آتی آن در بازار آمریکا با افزایش ۱.۴ درصدی به ۳۳۷۱.۲۰ دلار بسته شد.

 پنج رکود تاریخی طلا پس از سقوط «برتون وودز»

جیا یادآوری می‌کند که از زمان فروپاشی نظام مالی برتون وودز در سال ۱۹۷۱ تاکنون، بازار طلا پنج دوره نزولی بزرگ را تجربه کرده است.

نظام «برتون وودز» که پس از جنگ جهانی دوم پایه‌گذاری شده بود، مکانیزمی برای ثبات ارزی جهانی فراهم می‌کرد که در آن دلار به طلا متصل بود. با فروپاشی این نظام، طلا وارد فاز نوسانات آزاد شد.

شورای جهانی طلا در این خصوص می‌نویسد:
«در این دوره‌های رکودی، افزایش نرخ‌های واقعی بهره و تقویت دلار آمریکا به عنوان عوامل کلیدی افت قیمت طلا عمل کرده‌اند. به‌طور معمول، در شرایط رونق اقتصادی یا سیاست‌های انقباضی شدید از سوی فدرال‌رزرو، سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند منابع خود را به دارایی‌های با ریسک و بازده بیشتر اختصاص دهند.»

در ادامه گزارش آمده است:
«در اغلب این پنج دوره نزولی، شاهد کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی، بهبود عملکرد اقتصادی کشورها و فروکش کردن نرخ تورم بودیم. در این شرایط، بازار بورس رونق گرفت و سرمایه‌گذاران از طلا فاصله گرفتند.»

 چشم‌انداز طلا همچنان راهبردی است؟

با وجود هشدارها، شورای جهانی طلا معتقد است طلا همچنان جایگاه قابل‌توجهی در سبد دارایی سرمایه‌گذاران دارد. جیا در پایان می‌گوید:
«با توجه به وضعیت بدهی فزاینده دولت‌ها، به‌ویژه در ایالات متحده، و رقابت ژئوپلیتیکی فزاینده میان قدرت‌های بزرگ، همچنان باور داریم طلا به‌عنوان دارایی راهبردی که تنوع و محافظت از پرتفوی را تضمین می‌کند، نقش خود را حفظ خواهد کرد.»