افشای جزئیات طرح جنجالی پزشکیان برای حذف یارانه بنزین

مسعود پزشکیان روز گذشته در سخنانی تازه، دوباره موضوع یارانه بنزین را مطرح و اعلام کرد که دولت قصد دارد ۴ میلیارد دلار بنزین وارد کند. او با طرح این پرسش که «برای چه باید این میزان بنزین را وارد کنیم تا با نرخ ۱۵۰۰ تومان در اختیار گروهی خاص قرار دهیم و در عوض نتوانیم معیشت مردم را جبران کنیم؟» به سیاست‌های فعلی توزیع یارانه سوخت انتقاد کرد.

به گزارش فارس، رئیس‌جمهور تأکید کرد: «من قصد ندارم قیمت بنزین را برای محرومان افزایش دهم، اما شرایط برای کسانی که چهار برابر بیش از دیگران مصرف می‌کنند، متفاوت است.»

بر اساس تحلیل اظهارات پزشکیان، حذف یارانه بنزین برای دهک‌های بالای درآمدی (دهک‌های ۸ تا ۱۰) و تمرکز بر حمایت بیشتر از اقشار محروم، سناریوی محتملی است که دولت در دستور کار قرار داده است.

اهمیت این سیاست در شرایطی بیشتر نمایان می‌شود که کشور با محدودیت منابع انرژی مواجه بوده و بودجه‌ای که امروز صرف ارائه سوخت ارزان به ثروتمندان می‌شود، می‌تواند به پروژه‌های نیمه‌تمامی مانند ساخت هشت هزار مدرسه اختصاص یابد.

در حال حاضر، چندین طرح برای اصلاح سیاست بنزین مطرح است، اما طرحی که بیشترین هم‌خوانی را با رویکرد رئیس‌جمهور دارد، «طرح بنزین به نفر» نام دارد. بر اساس این طرح، هر فرد در گام نخست ماهانه سهمیه‌ای معین، مثلاً ۶۰ لیتر بنزین با نرخ یارانه‌ای ۱۵۰۰ تومان، دریافت می‌کند و مازاد مصرف او با قیمت آزاد – که ممکن است تا ۲۵ هزار تومان هم برسد – محاسبه می‌شود.

با این حال، اجرای چنین طرحی چالش‌های جدی در پی خواهد داشت؛ از نگرانی نسبت به افزایش تورم در صورت اجرای شتاب‌زده و بدون برنامه، تا توجه به شرایط خاص حاشیه‌نشینان شهرهای بزرگ، مسافت‌های روزانه طولانی برخی افراد و لزوم هماهنگی کامل با سایر نهادهای حاکمیتی.

پزشکیان که با شعار «پایان دادن به اسراف منابع ملی» بر سر کار آمده، خواهان حذف یارانه بنزین برای ثروتمندان و هدایت بودجه آن به سمت تقویت معیشت اقشار ضعیف است. طرح «بنزین به نفر» نیز به‌عنوان راهکاری پیشنهادی، جایگزین یارانه همگانی شده و بر سهمیه‌بندی هوشمند تأکید دارد. با این حال، اجرای آن بدون حل موانع سیاسی و اقتصادی، دشوار خواهد بود.