چرا یارانه مرداد بازنشستگان قطع شد؟/ تغییر دهک‌بندی و اعتراض‌ها

قطع یارانه نقدی بازنشستگان در مرداد ۱۴۰۴ باعث نگرانی و نارضایتی گسترده این قشر شد. بسیاری از افراد، بدون تغییر محسوس در درآمد یا وضعیت اقتصادی، ناگهان به دهک‌های بالاتر منتقل شدند و یارانه آنها متوقف شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد دلیل اصلی این اتفاق، اعمال معیار جدیدی برای دهک‌بندی خانوارها بوده است.

حذف یک میلیون خانوار از لیست یارانه

براساس گزارش‌های رسمی، در مردادماه امسال نزدیک به یک میلیون خانوار ایرانی (معادل سه میلیون نفر) از دریافت یارانه نقدی محروم شدند.

معیار تازه:
اگر سرانه درآمد ماهانه خانوار پس از کسر اجاره‌خانه بیش از ۱۰ میلیون تومان باشد، آن خانوار از دریافت یارانه محروم خواهد شد.

با اعمال این معیار، تعداد معیارهای حذف یارانه نقدی از ۶ به ۷ مورد افزایش یافته است. به عنوان مثال، یک فرد تنها با درآمد ماهانه ۳۰ میلیون تومان به طور خودکار به دهک‌های بالاتر منتقل شده و یارانه وی قطع می‌شود.

ماجرای بازنشستگان و دهک‌بندی جدید

به گفته امیر رهبر، فعال صندوق نیروهای مسلح، بسیاری از بازنشستگان نیروهای مسلح که پیش‌تر در دهک‌های ۵ تا ۷ قرار داشتند، در مردادماه ۱۴۰۴ ناگهان به دهک‌های ۸ تا ۱۰ منتقل شده‌اند.

وی تأکید می‌کند که تغییر وضعیت بازنشستگان بدون هیچ افزایش واقعی درآمدی رخ داده است، بنابراین بخشی از آنان موفق به دریافت یارانه نقدی نشدند. این موضوع به یکی از چالش‌های جدی سال جاری تبدیل شده است.

واکنش بازنشستگان

قطع یارانه برای بازنشستگان، به‌ویژه در شرایط تورمی، واکنش‌های گسترده‌ای ایجاد کرده است. این گروه معتقدند که تغییر دهک‌بندی بدون بررسی دقیق وضعیت معیشتی، نظری ناعادلانه و فشار مضاعف بر بازنشستگان است.

بسیاری از بازنشستگان از دولت و وزارت رفاه درخواست کرده‌اند تا بازنگری فوری در معیارهای دهک‌بندی و بررسی پرونده‌های حذف‌شده انجام شود.

روش‌های استعلام دهک‌بندی

برای اطلاع از دهک اقتصادی خانوار، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسیرهای زیر را معرفی کرده است:

• سامانه حمایت معیشتی: hemayat.mcls.gov.ir

• کد دستوری USSD: شماره‌گیری ‎43857کدملی#

• تلفن گویا: 6369-021 و 63690920-021

• مراجعه حضوری: دفاتر خدمات الکترونیک (پلیس +۱۰) با کارت ملی

چرا دهک‌بندی جدید بازنشستگان را متأثر کرد؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند معیار تازه بدون توجه به واقعیات اقتصادی بازنشستگان، باعث جابجایی مصنوعی در دهک‌ها شده است. بسیاری از بازنشستگان با داشتن خانه شخصی یا پس‌انداز محدود به اشتباه در دهک‌های بالاتر قرار گرفته‌اند.

در نتیجه، بدون افزایش واقعی درآمد، یارانه نقدی آن‌ها قطع شده است.

تبعات اجتماعی و اقتصادی

• کاهش قدرت خرید بازنشستگان در شرایط تورمی

• افزایش نارضایتی اجتماعی و اعتراضات صنفی

• فشار روانی بر خانوارهای بازنشسته که عمدتاً هزینه‌های بالایی برای درمان و معیشت دارند

راهکارهای پیشنهادی

اقتصاددانان و فعالان صنفی پیشنهاد می‌دهند:

• شفاف‌سازی معیارها و روش محاسبه دهک‌بندی

• رسیدگی مجدد به اعتراضات بازنشستگان و اصلاح خطاهای سیستمی

• در نظر گرفتن هزینه‌های درمان، اجاره‌خانه و تورم واقعی در محاسبات دهک‌بندی

نتیجه‌گیری

قطع ناگهانی یارانه بازنشستگان، به‌ویژه در شرایط اقتصادی تورمی، باعث افزایش نگرانی‌ها و فشارهای مالی شده است. اعمال معیار جدید دهک‌بندی اگرچه هدفمند برای مدیریت یارانه‌هاست، اما بدون توجه به واقعیات اقتصادی این قشر، مشکلات اجتماعی و اقتصادی تازه‌ای ایجاد کرده است.