شوک بزرگ: جدیدترین اخبار یارانه امروز پنجشنبه ۱۳ شهریور ۱۴۰۴
حذف ۱۸ میلیون نفر از دریافتکنندگان یارانه نقدی از مردادماه سال جاری آغاز شده و نگرانیهای زیادی را در جامعه به وجود آورده است. برخلاف آنچه انتظار میرفت، حذفها بیشتر شامل کارگران و بازنشستگانی با درآمد ثابت و پسانداز اندک بوده و برخی از آنها زیر خط فقر قرار دارند؛ افرادی که با این تصمیم دولت ناخواسته در دهکهای بالاتر قرار گرفته و یارانهشان قطع شده است.

فرآیند حذف یارانه به جای هدفمند کردن بر طبقه مرفه، به دلیل خطای اطلاعاتی و ضعف فناوریهای پیشرفته، بسیاری از اقشار کمدرآمد را هدف گرفته است. طبق قانون بودجه ۱۴۰۴ مقرر شده تا پایان سال سه دهک بالای درآمدی جامعه که شامل حدود ۱۸ میلیون نفر است، از فهرست یارانهبگیران حذف شوند. اما معیار جدید دولت که هر خانواری با سرانه درآمد ماهانه بالای ۱۰ میلیون تومان را مشمول حذف میداند، با خط فقر رسمی و واقعی مردم تفاوت فاحشی دارد. در حالی که خط فقر رسمی نیمه اول سال گذشته حدود ۱۱ میلیون تومان اعلام شده است، این اقدام باعث حذف یارانه افرادی شده که توان مالی معیشت را ندارند.
کارشناسان اجتماعی و اقتصادی تاکید دارند که «هدفمندی یارانهها» باید بر اساس دادههای صحیح و کارآمد انجام شود تا عدالت اجتماعی برقرار بماند و فشار بر اقشار ضعیف جامعه افزایش نیابد. مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی، با اشاره به ناکارآمدی روشهای پیشین حذف یارانهها، هشدار داده که تداوم این روند میتواند موجب نارضایتیهای گسترده و کاهش اعتماد عمومی شود.
در اطلاعیه رسمی سامانه «حمایت» وزارت تعاون، کار و رفاه آمده است: «بر اساس مصوبه مجلس و بررسی شاخصهای بانکی، درآمدی و داراییها، سرانه درآمد ماهانه پس از کسر هزینه اجاره مسکن بیش از ۱۰ میلیون تومان تشخیص داده شده و خانوارهای دارای این شرایط مشمول دریافت یارانه نیستند». این شیوه ارزیابی که بدون در نظر گرفتن تفاوتهای منطقهای و هزینه واقعی اجاره مسکن است، موجب شده تا به اشتباه گروهی از جامعه حذف شوند.
همچنین بسیاری از کارگران و بازنشستگانی که یارانهشان قطع شده، با درآمدی بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان در ماه، از این تصمیم گلایهمندند. آنها معتقدند که معیار تعیین درآمد، منطبق با واقعیتهای اقتصادی و هزینههای واقعی زندگی نیست و این روند میتواند به افزایش فقر و مشکلات معیشتی منجر شود.