هدیه ۴۸ میلیونی دولت به مادران | جزئیات کامل کارت امید مادر و نحوه ثبت‌نام از فروردین ۱۴۰۵
از فروردین ۱۴۰۵، دولت طرحی تازه و جنجالی را آغاز می‌کند؛ کارت امید مادر. کارتی که قرار است طی دو سال، مجموعاً ۴۸ میلیون تومان حمایت نقدی به مادران بدهد. اما این طرح چطور اجرا می‌شود و چه کسانی مشمول آن خواهند بود؟
سیاست‌های جمعیتی سال‌های اخیر، بارها دولت را وادار کرده تا دست به اجرای طرح‌های حمایتی بزند. یکی از تازه‌ترین اقدامات در همین راستا، کارت امید مادر است؛ مصوبه‌ای که با دستور معاون اول رئیس‌جمهور و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، از ابتدای فروردین ۱۴۰۵ اجرایی خواهد شد.
به گزارش خبرنگار صفحه اقتصاد، کارت امید مادر با هدف حمایت مالی مستقیم از مادران در دوران بارداری و دو سال نخست زندگی کودک طراحی شده است. بر اساس این طرح، هر مادر به مدت ۲۴ ماه، ماهانه دو میلیون تومان دریافت می‌کند. به این ترتیب، در مجموع طی دو سال، مبلغ ۴۸ میلیون تومان در اختیار خانواده قرار خواهد گرفت. این اقدام به‌ویژه برای پوشش هزینه‌های سنگین دو سال نخست تولد نوزاد طراحی شده؛ دوره‌ای که معمولاً از پرهزینه‌ترین مقاطع برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.
ضرورت اجرای طرح کارت امید مادر
آمارهای رسمی نشان می‌دهد نرخ رشد جمعیت ایران در سال‌های اخیر کاهش چشمگیری داشته و حتی به زیر سطح جایگزینی رسیده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که در آینده نزدیک، کشور با بحران‌هایی چون سالخوردگی جمعیت و کاهش نیروی کار مواجه خواهد شد. دلایل این کاهش متعدد است؛ از تورم و گرانی مسکن گرفته تا افزایش سن ازدواج، مشکلات معیشتی و تغییر سبک زندگی نسل جوان.
دولت طی سال‌های گذشته بارها روش‌های گوناگون را آزموده؛ از وام‌های کم‌بهره گرفته تا معافیت‌های مالیاتی. اما کارت امید مادر، نخستین تلاش جدی برای ارائه یک حمایت نقدی مستقیم و بزرگ محسوب می‌شود که می‌تواند در کوتاه‌مدت هم اثر روانی و هم اثر اقتصادی داشته باشد.
مزایا و دستاوردهای احتمالی کارت امید مادر
کارشناسان معتقدند بزرگترین نقطه قوت این طرح، حجم بالای کمک نقدی آن است. مجموع ۴۸ میلیون تومان می‌تواند بخش زیادی از هزینه‌های نوزاد مانند پوشک، شیرخشک، دارو، لباس و مراقبت‌های پزشکی را جبران کند. این امر به‌ویژه برای خانواده‌های کم‌درآمد و متوسط می‌تواند از فشار مالی بکاهد و شاید انگیزه بیشتری برای فرزندآوری ایجاد کند.
از سوی دیگر، این طرح می‌تواند باعث رونق نسبی در صنایعی مانند کالاهای کودک، خدمات درمانی و صنایع بهداشتی شود. همچنین، از نظر اجتماعی، کارت امید مادر به عنوان نشانه‌ای از توجه دولت به جایگاه مادری در جامعه تلقی می‌شود که می‌تواند رضایت‌مندی بیشتری میان مادران ایجاد کند.
چالش‌ها و ابهامات پیش‌روی طرح
با وجود جذابیت‌های این حمایت، پرسش‌های جدی درباره آینده آن مطرح است. نخستین و مهم‌ترین مسئله، تأمین مالی پایدار است. بر اساس تخمین‌ها، تنها برای پوشش یک میلیون تولد در سال، بودجه‌ای نزدیک به ۲۴ هزار میلیارد تومان نیاز است. پرسش اینجاست که این منابع از کجا تأمین خواهد شد؟ بودجه عمومی دولت یا صندوق‌های خاص؟ و آیا این تصمیم بار تورمی به همراه نخواهد داشت؟
مسئله دیگر، تورم احتمالی در بازار کالاهای کودک است. ورود نقدینگی بالا به این حوزه می‌تواند تقاضا را افزایش دهد و در نتیجه قیمت‌ها را بالا ببرد. در چنین شرایطی، ارزش واقعی ۲ میلیون تومان ماهیانه کاهش خواهد یافت.
علاوه بر این، شفافیت در شرایط استفاده از کارت هنوز مشخص نیست. آیا همه مادران بدون استثنا مشمول می‌شوند؟ آیا محدودیتی برای تعداد فرزندان وجود دارد؟ مکانیزم نظارتی چگونه خواهد بود تا از سوءاستفاده جلوگیری شود؟
در نهایت، یک نقد بنیادین به این طرح مطرح می‌شود: آیا می‌توان فرزندآوری را صرفاً با پول تشویق کرد؟ بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تا زمانی که مشکلات اصلی چون اشتغال پایدار، مسکن مناسب و ثبات اقتصادی برطرف نشود، مشوق‌های مالی تنها اثری کوتاه‌مدت خواهند داشت و تغییری بنیادین در نگرش خانواده‌ها به فرزندآوری ایجاد نمی‌کنند.
