بانک مرکزی در اقدامی جنجالی به سرمایه‌گذاران خارجی اجازه داد طلا جایگزین ارز کنند
با تصویب آیین‌نامه‌ای تازه، فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند به جای ورود ارز، طلا وارد کشور کنند و آن را در بورس کالا یا مرکز مبادله ایران به ریال تبدیل کنند.
پس از جلسه سه‌روزه رئیس‌جمهور، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، در نشستی سه ساعته با مجمع کارآفرینان کشور، آخرین راهکارهای بانک مرکزی برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و حمایت از کارآفرینان را بررسی کرد. او در این نشست ضمن صدور دستوراتی در حوزه ارزی و اعتباری، بر تسهیل استفاده از منابع ارزی برای فعالان اقتصادی و تجار، ارائه تسهیلات تازه برای صادرکنندگان، عرضه اوراق صکوک تا سقف ۲۰۰ میلیون یورو و حمایت از شیوه‌های نوین تأمین مالی زنجیره‌ای تأکید کرد.
در این جلسه که با حضور هشت تن از کارآفرینان برجسته در صنایع لوازم خانگی، قطعات خودرو، صنایع غذایی، پتروشیمی و لوازم بهداشتی و اعضای هیأت مدیره مجمع کارآفرینان برگزار شد، رئیس کل بانک مرکزی و معاونانش به تشریح سیاست‌های جدید بانک مرکزی برای حمایت از تولید پرداختند.
فرزین دستور داد تا کمیته‌ای مشترک میان بانک مرکزی و مجمع کارآفرینان برای بررسی چالش‌های پیش روی فعالان اقتصادی و تعامل با شبکه بانکی تشکیل شود. مقرر شد این کمیته جلسات فصلی برگزار کرده و بر تدوین آئین‌نامه اداره تسهیلات گیرندگان بزرگ، اصلاح قانون چک برای حل مشکلات ذینفعان واحد و بررسی پیشنهادات مجمع در حوزه اعتبارسنجی تمرکز کند.
رئیس کل بانک مرکزی، کنترل تورم و ثبات مالی را اولویت اصلی این بانک عنوان کرد و افزود: «اتخاذ تمامی تصمیمات در حوزه‌های تأمین مالی و سیاستگذاری پولی و ارزی با محوریت تحقق این اهداف انجام می‌شود.» وی با اشاره به اقدامات بانک مرکزی برای افزایش تاب‌آوری اقتصاد در شرایط غیرمترقبه، گفت که این نهاد هم‌اکنون از منابع ارزی و طلای مطمئن برخوردار است و ذخایر موجود در بانک‌های خارج از کشور نیز قابل دسترسی است.
در ادامه، فرزین با بیان مشکلات کارآفرینان بزرگ مقیاس در حوزه ذینفع واحد، توضیح داد که برگشت یک چک می‌تواند فعالیت مجموعه‌ای شامل چندین شرکت زیرمجموعه را تحت تأثیر قرار دهد و افزود: «با گسترش شرکت‌ها و عدم تناسب سرمایه بانک‌ها، موضوع ذینفع واحد به یک چالش بزرگ تبدیل شده است.» او پیشنهاد کرد اداره تسهیلات‌گیرندگان عمده در بانک مرکزی ایجاد شود تا مسائل این فعالان به صورت اختصاصی بررسی شود.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین درباره نحوه استفاده فعالان اقتصادی از منابع ارزی خارج از کشور توضیح داد که هدف بانک مرکزی تسهیل این فرآیند بدون محدودیت است، مشروط بر رعایت ضوابط قانونی. او گفت: «واردکننده می‌تواند کالای خود را با ارز منشأ خارجی وارد کند، به شرط آنکه نسبت به رفع تعهد ارزی خود اقدام کرده و ارز را در مرکز مبادله ارز و طلا به فروش برساند.»
فرزین در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد که بانک مرکزی اخیراً آئین‌نامه‌ای تصویب کرده که امکان ورود طلا به جای ارز برای سرمایه‌گذاران خارجی فراهم می‌شود. به گفته او: «سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند طلا را وارد کشور کند، آن را در بورس کالا یا مرکز مبادله ایران به فروش برساند و معادل ریالی آن را دریافت کند. در این فرآیند هیچ محدودیتی متوجه فعالان اقتصادی نیست.»
وی درباره دیگر شیوه‌های ورود ارز به کشور افزود: «فعالان اقتصادی می‌توانند اسکناس وارد کنند و بانک مرکزی حتی در برخی موارد نسبت به خرید آن اقدام می‌کند.» در نهایت، رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد که تنها در دو زمینه محدودیت وجود دارد: رفع تعهد ارزی برای واردات و تعیین منشأ ارز کالای وارداتی، تا از ایجاد چرخه معیوب در بازار غیررسمی جلوگیری شود.
فرزین همچنین از استقبال بانک مرکزی از شیوه‌های متنوع تأمین مالی مانند فایننس، ریفاینانس و یوزانس خبر داد و اعلام کرد که برای این روش‌ها هیچ محدودیتی وجود ندارد و حتی در صورت ایجاد محدودیت از سوی وزارت صمت، بانک مرکزی آماده رفع آن خواهد بود.
در پایان، رئیس کل بانک مرکزی از برنامه‌ریزی برای صدور ۲۵۰ همت گواهی سپرده برای تأمین مالی طرح‌های پیشران خبر داد و گفت این اقدام پاسخ مستقیم به درخواست کارآفرینان برای حمایت مالی از پروژه‌های بزرگ و صادرات محور است.
