تحلیل دقیق مکانیزم ماشه: فعالسازی مکانیزم چه تاثیراتی بر اقتصاد دارد
فعالسازی مکانیسم ماشه به معنای تحریم‌های اقتصادی جدید علیه ایران نیست، اما کارشناسان هشدار می‌دهند که این اقدام می‌تواند به ابزاری تازه در دست آمریکا برای اعمال فشار بر شرکای تجاری ایران تبدیل شود
مکانیسم ماشه؛ ابزار فشار تازه بدون تحریم مستقیم
اقتصاد ایرانی گزارش داد: یک کارشناس اقتصادی توضیح داد که اجرای مکانیسم ماشه الزاماً به معنای وضع تحریم‌های تازه علیه ایران نیست. با این وجود، ایالات متحده می‌تواند از این بستر به‌عنوان ابزاری برای افزایش فشار بر شرکای تجاری ایران استفاده کند. این روند هرچند در ظاهر ماهیت اقتصادی ندارد، اما در عمل اثرات جدی بر روابط مالی و تجاری کشور خواهد گذاشت.
اثرگذاری بر روابط اقتصادی بین‌المللی
وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با ایلنا گفت: «آمریکا طی سال‌های اخیر با تهدید و فشار سعی کرده مانع همکاری کشورها با ایران شود. اکنون با فعال شدن مکانیسم ماشه، یک پشتوانه قانونی به دست آورده تا شرکت‌ها را از تعامل با ایران منصرف کند.»
او ادامه داد: شرکت‌ها معمولاً به دلیل نگرانی از پیامدهای احتمالی این مکانیسم، از همکاری مستقیم با ایران فاصله خواهند گرفت؛ حتی اگر برخی دولت‌ها مانند چین یا روسیه مخالفتی با آن نداشته باشند.
پیش‌بینی پیامدهای اقتصادی
این کارشناس معتقد است که مکانیسم ماشه به‌طور مستقیم تحریم تازه‌ای را رقم نمی‌زند، اما بستر جدیدی برای آمریکا فراهم می‌کند که اثرات غیرمستقیم آن می‌تواند دامنه محدودیت‌ها را گسترده‌تر کند.
به گفته شقاقی شهری، یکی از مهم‌ترین تبعات این اتفاق، افزایش انتظارات تورمی است. او توضیح داد: «جامعه تصور می‌کند که تحریم‌ها دائمی هستند و همین موضوع حس ناامیدی نسبت به بازگشت به شرایط پیش از سال ۱۳۹۲ ایجاد می‌کند.»
واکنش بازارها؛ اثرات پیش‌خور شده
بر اساس تحلیل شقاقی شهری، رشد اخیر قیمت طلا، سکه و ارز بخشی از واکنش روانی بازار به خبر مکانیسم ماشه بوده است. او تأکید کرد که با فعال شدن رسمی این مکانیسم در پنجم مهر، جهش بزرگی در بازارها انتظار نمی‌رود؛ هرچند پیامدهای آن ممکن است به‌تدریج و در بلندمدت نمایان شود.
کاهش واردات کالاهای استراتژیک
شقاقی شهری هشدار داد که این شرایط می‌تواند واردات کالاهای حیاتی به‌ویژه داروهای وابسته به اروپا را کاهش دهد. وی گفت: «اگرچه این دسته از کالاها طبق قطعنامه‌ها از تحریم‌ها مستثنی هستند، اما شرکت‌های اروپایی به دلیل افزایش ریسک همکاری، احتمالاً از تعامل با ایران خودداری می‌کنند.»
نقش واسطه‌ها و افزایش هزینه‌ها
به گفته این کارشناس، در صورت کاهش همکاری مستقیم، واسطه‌ها برای دور زدن تحریم‌ها وارد میدان خواهند شد. این واسطه‌گری به‌طور طبیعی باعث افزایش هزینه و در نتیجه بالا رفتن قیمت کالاها، به‌خصوص کالاهای استراتژیک، خواهد شد.
جمع‌بندی
فعالسازی مکانیسم ماشه اگرچه به‌صورت مستقیم منجر به تحریم‌های تازه نمی‌شود، اما در عمل یک ابزار حقوقی جدید به آمریکا می‌دهد تا فشارهای بیشتری را بر ایران و شرکای تجاری‌اش اعمال کند. این وضعیت می‌تواند به افزایش نااطمینانی، رشد انتظارات تورمی و بالا رفتن هزینه کالاهای اساسی منجر شود.
