خبر فوری از احتمال جنگ ایران و اسرائیل امروز چهارشنبه ۱۶ مهر ماه ۱۴۰۴

بعد از آن آتش‌بس موقتی که در جریان ۱۲ روز درگیری میان ایران و اسرائیل پایان یافت، اکنون آرامشی ظاهری منطقه را در بر گرفته است؛ اما آن چه در باطن در جریان است، ممکن است هر لحظه آتش جدیدی برافروزد. در حالی که هر دو کشور به دقت توانمندی‌های نظامی و ضعف‌های طرف مقابل را بررسی می‌کنند، سناریوی یک تقابل گسترده‌تر دیگر به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های منطقه تبدیل شده است.

کارشناسان هشدار می‌دهند پرتاب موشک‌های فراصوت ایران — به‌ویژه مدل‌های «فاتح-۱» و «فاتح-۲» — می‌تواند معادله دفاع هوایی اسرائیل را دگرگون کند. در جریان ماه‌های اخیر، بازدارندگی اسرائیل در برابر این موشک‌ها به شدت کاهش یافت، چنان‌که میزان رهگیری از حدود ۹۰ درصد به حدود ۶۵ درصد رسیده است. چنین آماری، در صورت تشدید درگیری، زنگ خطری جدی به شمار می‌آید.

در جریان ۱۲ روز درگیری اخیر، تهران بیش از ۴۰۰ موشک شلیک کرد و دست‌کم ۴۰ مورد از آنها توانست خسارات ملموسی وارد کند؛ این در حالی است که سیستم دفاعی پیچیده چندلایه اسرائیل با چالش مواجه شد. اگر در دور بعدی، این توان پرتاب به‌صورت فشرده‌تر و در بازه زمانی کوتاه‌تر اعمال شود، پیامدها ممکن است فاجعه‌آمیز باشد.

دکتر تال کالیسکی، کارشناس دفاع موشکی اسرائیل، با تأکید بر چالش جدی موشک‌های فراصوت گفت: «تهدید موشک‌های فراصوت کل معادلات را کاملاً تغییر می‌دهد.» وی با اشاره به عملکرد موفقی که اسرائیل در مقابله با موشک‌های معمولی داشته است، هشدار داد که در برابر تهدیدات جدید، ذخایر رهگیر ممکن است پاسخگو نباشند.

از سوی دیگر، حملات اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران نتوانست به‌طور کامل برنامه غنی‌سازی تهران را از کار بیندازد. مؤسسه دیوید آلبرایت با تحلیل تصاویر ماهواره‌ای گزارش داد که تأسیسات فردو آسیب سطحی دیده است. اگرچه تخریب کامل گزارش نشده، تصویر منتشرشده این نکته را نشان می‌دهد که ایران مجدداً ساخت‌وساز در تأسیسات دفن‌شده را از سر گرفته است، فعالیت‌هایی که در تصاویر ماهواره‌ای از ورود ماشین‌آلات سنگین به ورودی‌ها دیده شده است.

در فضای تنش‌آلود سیاسی نیز، رئیس‌جمهور ایران — مسعود پزشکیان — به صراحت اعلام کرده که در فهرست اهداف اسرائیل حضور دارد. با این حال او تأکید کرده است که هر اقدام تروریستی علیه مقامات تهران با واکنش شدید نظامی همراه خواهد بود. آشفتگی احتمالی در سطوح رهبری ممکن است تصمیم‌گیری را دچار نوسان و رفتار تندتر کند.

اگرچه برخی گمانه‌زنی‌ها درباره دخالت مستقیم روسیه و چین در جنگ بعدی ایران و اسرائیل مطرح شده، تحلیلگران معتقدند که این دو کشور مستقیماً وارد معرکه نمی‌شوند، اما ممکن است از راه‌های دیپلماتیک، اطلاعاتی یا حمایتی غیرمستقیم به تهران کمک کنند.

در نهایت، سناریوی آغاز دور دوم جنگ بین ایران و اسرائیل، به‌ویژه با قابلیت موشک‌های پیشرفته، پیچیدگی و ریسک فراوانی دارد. آیا این آغازگر یک بحران منطقه‌ای گسترده خواهد بود یا دو طرف برای حفظ توازن و اجتناب از فاجعه بزرگ‌تر، میانجی‌گری و بازدارندگی را برگ برنده خواهند کرد؟