تبعیض بزرگ در جیب کارمندان و کارگران: عیدی نجومی در برابر عیدی ثابت! آیا فرمول عیدی ۱۴۰۵ تغییر میکند؟
تبعیض در نظام پرداخت پاداشهای پایان سال، بار دیگر به چالشی جدی تبدیل شده است. در حالی که کارگران منتظر دریافت حداقل ۲۰ تا حداکثر ۳۱ میلیون تومان عیدی هستند، کارمندان دولت تنها سهمی ثابت و احتمالاً ۳ تا ۴ میلیونی را دریافت خواهند کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین، عیدی یا پاداش پایان سال، یکی از اساسیترین پرداختهایی است که در ماههای پایانی سال به حساب کارمندان و کارگران واریز میشود. این مبلغ که مستقیماً بر تأمین هزینههای پایان سال خانوادهها تأثیر میگذارد، همواره تحت قوانین استخدامی مختلف و نظامهای پرداخت جداگانه تعیین میگردد. هر ساله، تفاوت چشمگیر و نظاممند در نحوه محاسبه و میزان عیدی میان کارگران مشمول قانون کار و کارکنان دولت، موضوع عدالت در پرداختها را به بحثی جدی و پرحاشیه تبدیل میکند.
نحوه تعیین عیدی کارمندان دولت: یکسان و بدون توجه به سابقه!
بر اساس قانون نحوه پرداخت عیدی به کارکنان دولت، سازوکار تعیین این پاداش کاملاً متفاوت از بخش کارگری است. هر سال، مبلغی واحد و یکسان توسط دولت تعیین شده و از طریق مصوبه هیأت وزیران، میان تمام کارکنان دستگاههای اجرایی توزیع میگردد. نکته قابل تأمل اینجاست که این رقم ثابت، فارغ از رتبه شغلی یا میزان حقوق دریافتی کارکنان تعیین میشود و برای همه یکسان خواهد بود.
نحوه تعیین عیدی کارگران: تناسب مستقیم با مزد پایه
در مقابل، قانون کار جمهوری اسلامی ایران، سازوکار عیدی کارگران را بر مبنای "مزد پایه" آنها تعریف کرده است. برای فردی که یک سال کامل سابقه کار دارد، عیدی باید حداقل معادل ۶۰ روز و حداکثر ۹۰ روز حقوق پایه وی باشد. برای افرادی که کمتر از یک سال کار کردهاند نیز، این مبلغ به صورت نسبی و متناسب با مدت کار محاسبه و پرداخت میشود. همچنین، کارفرمایان موظف شدهاند که هنگام تعیین "مزد مبنا"، مزایای مستمر نظیر پایه سنوات را نیز در محاسبات خود لحاظ نمایند.
انتظارات تورمی برای عیدی کارمندان در سال ۱۴۰۵
با وجود افزایش تورم و رشد هزینههای زندگی خانوار، تا کنون مبلغ نهایی عیدی کارمندان دولت برای سال ۱۴۰۵ به طور رسمی اعلام نشده است. با نگاهی به سال گذشته، این رقم حدود ۳ میلیون تومان بود که البته مبالغی مانند حق عائلهمندی و کمکهزینه فرزند نیز به آن اضافه میشد. فعالان اقتصادی و کارکنان دولت پیشبینی میکنند که با توجه به شرایط اقتصادی، رقم امسال افزایش یابد، اما این افزایش باز هم فاصله زیادی با عیدی کارگری خواهد داشت.
همزمان با این موضوع، کارزاری اعتراضی با حضور بیش از ۱۰ هزار کارمند تشکیل شده است که خواستار اصلاح ساختار نظام پرداخت عیدی و نزدیک شدن فرمول آن به شیوه محاسبه عیدی کارگران هستند.
مبلغ حیرتانگیز عیدی کارگران ۱۴۰۵: بیش از ۳۱ میلیون تومان در سقف!
محاسبه عیدی کارگران برای سال ۱۴۰۵، بر اساس حداقل دستمزد روزانه سال ۱۴۰۴ که مبلغی معادل $۳٬۴۶۳٬۶۵۶$ ریال بود، انجام میشود. مطابق قانون کار، دامنه عیدی باید بین ۶۰ تا ۹۰ روز مزد روزانه در نظر گرفته شود.
بر این اساس:
-
حداقل عیدی کارگران در سال ۱۴۰۵ حدود ۲۰ میلیون و ۷۸۱ هزار تومان خواهد بود.
-
حداکثر عیدی کارگران در سال ۱۴۰۵ حدود ۳۱ میلیون و ۱۷۲ هزار تومان محاسبه میشود.
کارفرمایان بر اساس قانون، موظف هستند که این مبالغ را پیش از فرارسیدن پایان سال مالی به کارگران خود پرداخت کنند.
زمان دقیق واریز: بهمن یا اسفند؟
بهطور معمول، واریز پاداش پایان سال هر دو گروه کارمندان و کارگران در ماههای انتهایی سال صورت میگیرد:
-
کارمندان دولت: عیدی این گروه غالباً در اسفندماه و بر اساس بخشنامههای سازمان برنامه و بودجه و دستگاههای اجرایی واریز میشود.
-
کارگران: بر اساس قانون کار، کارگران باید عیدی خود را حداکثر تا پایان سال مالی و پیش از آغاز تعطیلات نوروز دریافت کنند.
انتظار میرود که همانند سالهای پیشین، واریزیها در بازه زمانی بهمن تا نیمه اسفند ۱۴۰۵ انجام پذیرد.