نان در آبان ۱۴۰۴ رسماً گران شد | شوک ۱۵ درصدی به سفره مردم و آینده تورمی لبنیات
قیمت نان در مشهد از نیمه آبان ماه به طور رسمی ۱۵ درصد افزایش یافت؛ این گرانی که معمولاً ابتدا در خراسان رخ میدهد، ظرف چند هفته به سایر استانها و پایتخت سرایت میکند و همراه با تورم شدید لبنیات، فشار مضاعفی بر سفره خانوارهای حداقلی ایجاد کرده است.
در روزهای گذشته، نان در مشهد ابتدا به صورت شبانه و مخفیانه با استفاده از کارتخوان دوم در نانواییها افزایش قیمت یافت و سپس مسئولان شهری به طور رسمی آن را تأیید کردند. رئیس اتحادیه نانوایان مشهد، جمعه شانزدهم آبان، افزایش رسمی ۱۵ درصدی قیمت نان از شب قبل را اعلام کرد. یک روز بعد، معاون برنامهریزی و توسعه فرمانداری مشهد از اجرای مصوبات جدید کارگروه آرد و نان شهرستان و آغاز اعمال قیمت اصلاحی نان یارانهای خبر داد.
«سیدمرتضی حیدری» در این خصوص گفت: «بر اساس مصوبه شورای تأمین خراسان رضوی درباره کمکهزینه یارانهای دولت، قیمت اصلاحی انواع نان یارانهای تعیین و به شهرستانها ابلاغ شده است.»
تورم نقطه به نقطه نان و غلات
بنابر دادههای مرکز آمار ایران، تورم نقطه به نقطه نان و غلات در مهرماه ۱۴۰۴ به ۱۰۰ درصد رسید؛ یعنی نان تنها در یک سال اخیر دو برابر شده است. اکنون با افزایش حداقل ۱۵ درصدی قیمتها، مردم و بهویژه حداقلبگیران، با نگرانی نسبت به توان خرید نان مواجه شدهاند.
چرخه گرانی نان معمولاً ابتدا در یکی از استانها (معمولاً خراسان) شروع شده و ظرف دو تا سه هفته به سراسر کشور سرایت میکند؛ اما این افزایش قیمتها محدود به نان نیست و دیگر کالاهای اساسی نیز در معرض گرانی هستند.
صعود مجدد نرخ کالاهای اساسی
«مجید میرلطیفی» عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس هشدار داد: «قیمت ماست به زودی دو برابر میشود و مردم دیگر حتی نان و ماست را هم نمیتوانند بخورند.»
با ادامه روند افزایش قیمت نهادههای دامی، قیمت دام زنده از ۲۵۰ هزار تومان در فروردین ماه به ۳۱۰ هزار تومان رسید و پیشبینی میشود با استمرار شرایط فعلی، قیمتها باز هم افزایش یابد.
قیمت لبنیات نیز برای کارگران حداقلبگیر به یک دغدغه جدی تبدیل شده است؛ یک خانواده سه نفره برای تأمین مصرف روزانه شیر، در ماه به خرید حدود ۲۰ لیتر شیر نیاز دارد که با نرخ ۴۵ هزار تومان، مبلغی نزدیک به یک میلیون تومان میشود؛ رقمی قابل توجه برای کارگری با حقوق ۱۵ میلیون تومانی. مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت نیز اعلام کرده است که سرانه مصرف روزانه لبنیات به ۱۶۰ گرم رسیده که کمتر از استاندارد حداقلی دو واحد در روز است.
صعود سبد معیشت و پیشبینی تورم جدید
با این شرایط، در روزها و هفتههای آینده، کالاهای اساسی از نان و غلات گرفته تا شیر و ماست با افزایش قیمت مواجه خواهند شد و شوک تورمی جدیدی در راه است. شاخصهای تورمی مهرماه، رکوردشکن و بالاتر از محدودیتهای سابق بوده و سبد معیشت حداقلی خانوار از مرز ۵۰ میلیون تومان عبور کرده است. حتی افزایشهای کوچک تورمی میتواند توان خرید حداقلبگیران را به شدت محدود کند، به طوری که بسیاری قادر به تأمین نان و لبنیات روزانه خود نباشند.