طلا در آستانه جهش تاریخی؟ / پیش‌بینی افزایش شدید تا پایان سال ۱۴۰۴
در سومین هفته آبان، بازارهای مالی ایران روزهای پرتلاطمی را تجربه کردند. در حالی که دلار از مرز ۱۱۲ هزار تومان عبور کرد و سکه و طلا دوباره روند صعودی گرفتند، شاخص کل بورس برای دومین هفته پیاپی در مسیر نزول قرار گرفت.
سومین هفته آبان برای سرمایه‌گذاران هفته‌ای پراضطراب بود. دلار که بیش از سه هفته در محدوده ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان نوسان داشت، از روز سه‌شنبه جهش کرد و از سد ۱۱۲ هزار تومان هم گذشت. هم‌زمان، طلا و سکه که پیش‌تر تحت‌تأثیر توافق اولیه چین و آمریکا و کاهش اونس جهانی در مسیر نزول بودند، با افزایش نرخ ارز بار دیگر صعودی شدند.
در بازار سرمایه نیز شاخص کل بورس، که هفته قبل در محدوده ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد به کار خود پایان داده بود، این هفته دو کانال پایین‌تر آمد تا برای دومین هفته پیاپی روندی منفی را ثبت کند.
بورس در انتظار تصمیم‌های سیاسی
پیام الیاس‌کردی، تحلیلگر بازار سهام، در گفت‌وگو با اقتصاد۲۴ وضعیت فعلی بورس را «دوره‌ای از نفس‌گیری بازار» توصیف کرد و گفت:
«بازار سهام مانند شناگری است که پس از مدتی شنا، برای تنفس سر از آب بیرون می‌آورد. رشد اخیر بازار پس از عبور از ریسک‌های سیستماتیک مانند جنگ، رشد قابل‌توجهی بود. اگرچه بازار هنوز از نظر ارزش دلاری عقب مانده، اما در ارزش ریالی بسیاری از سهام‌ها بین ۵۰ تا ۶۰ درصد رشد داشته است.»
وی افزود:
«اکنون بازار به مرحله‌ای رسیده که برای ادامه حرکت نیازمند تعیین‌تکلیف مجموعه‌ای از عوامل سیاسی داخلی و خارجی است. در هفته‌های اخیر مشخص بود که بازار در وضعیت بلاتکلیفی قرار دارد، زیرا نه سیاست خارجی و نه سیاست‌های داخلی اقتصادی مانند بودجه هنوز شفاف نشده‌اند.»
به گفته او، دولت درگیر چالش‌های فوری‌تری همچون آب، برق و احتمالاً در آینده نزدیک، گاز است. الیاس‌کردی توضیح داد:
«دولت فعلاً نگاه توسعه‌محور به بودجه ندارد و تمرکز آن بر رفع بحران‌های اولیه است، بنابراین بازار سهام چشم‌انتظار تصمیم‌هایی است که هنوز گرفته نشده‌اند.»
بحث مجلس و بودجه، سیگنال منفی برای بورس
این کارشناس تأکید کرد:
«در شرایطی که موضوعاتی مانند کالابرگ، یارانه‌ها و اختلاف‌نظر مجلس و دولت درباره نحوه اجرای آنها در صدر مباحث قرار دارد، نباید انتظار داشت بازار سهام بتواند براساس بودجه سال آینده تصمیم‌گیری کند. اکنون بورس بیش از هر زمان دیگری در حالت انتظار و بلاتکلیفی قرار گرفته است.»
دلایل جهش نرخ دلار؛ از فروش نفت تا سیاست پولی
الیاس‌کردی درباره افزایش قیمت دلار پس از دوره‌ای از ثبات گفت:
«طی حدود ۲۴ روز، نرخ دلار تقریباً ثابت بود و در سه عامل این ثبات نقش داشت؛ نخست، افزایش فروش نفت ایران بود که هرچند برخی رسانه‌های داخلی آن را ضدونقیض دانستند، اما سایت‌های بین‌المللی و وزیر نفت آن را تأیید کردند. دوم، موضوع تک‌نرخی شدن ارز بود که به دولت کمک کرد منابع بیشتری برای کنترل بازار به دست آورد. سومین عامل نیز حراج‌های بانک مرکزی و فروش خودرو در سایت‌های خودروسازان بود که بخشی از نقدینگی را از بازار جمع کرد.»
وی در ادامه افزود:
«اما ریشه اصلی افزایش نرخ دلار، به تئوری مقدار پول بازمی‌گردد. تا زمانی که کسری بودجه وجود دارد، چاپ پول اجتناب‌ناپذیر است و چاپ پول، تورم را بالا می‌برد؛ در نتیجه، تورم باعث رشد نرخ دلار می‌شود. با این روند، احتمال دارد نرخ دلار تا پایان سال به حدود ۱۲۵ هزار تومان برسد.»
چشم‌انداز صعودی طلا تا سال ۲۰۳۰
این تحلیلگر بازارهای مالی در مورد روند طلای جهانی نیز اظهار داشت:
«در بازار طلا دو عامل مهم اثرگذارند؛ نرخ دلار و اونس جهانی. کاهش اخیر اونس جهانی تنها نتیجه توافق اولیه چین و آمریکا نبود. سیاست‌های اقتصادی پرهزینه دولت ترامپ هم در افزایش هزینه‌های آمریکا نقش دارد و این روند می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ باعث تداوم صعود قیمت جهانی طلا شود.»
او توضیح داد:
«اگر نگاه فانتزی داشته باشیم، می‌گویند آقای ترامپ اتاق بیضی را طلاکوبی کرده و هزینه روی دست دولت گذاشته، اما در واقع، برنامه‌های اقتصادی او برای آمریکا و جهان پرهزینه است و همین موضوع احتمال رشد مداوم اونس طلا را در سال‌های آینده افزایش می‌دهد.»
جمع‌بندی
بر اساس تحولات اخیر، بازارهای مالی ایران در آبان ۱۴۰۴ ترکیبی از افزایش نرخ ارز، رشد قیمت طلا و افت شاخص بورس را تجربه کردند. کارشناسان معتقدند تا زمانی که وضعیت بودجه، نرخ ارز و سیاست‌های کلان اقتصادی روشن نشود، بازارها همچنان در مسیر نوسان و بی‌ثباتی باقی خواهند ماند.
