بحران برنج در ایران/ آیا قیمتها باز هم بالا میرود؟
بحران ارزی در واردات برنج حالا به نقطه بحرانی رسیده است؛ واردکنندگان ماههاست که مطالبات خود را دریافت نکردهاند و این تأخیر، بازار برنج و قدرت خرید مردم را تحت فشار شدیدی قرار داده است.
بدهی ارزی دولت به واردکنندگان برنج اکنون به ۱۲ ماه رسیده و این تأخیر مشکلات متعددی را در مسیر واردات این کالا ایجاد کرده است. این شرایط به حدی جدی شد که وزارت جهاد کشاورزی جلسهای با حضور جمعی از واردکنندگان برنج برگزار کرد.
بر اساس گزارشها، واردکنندگان بخش خصوصی از اسفند سال گذشته تاکنون، با وجود توزیع محصولات در بازار و تحویل آن به شرکت بازرگانی دولتی ایران طبق مصوبه جدید، هنوز نتوانستهاند مطالبات خود را دریافت کنند تا با طرفهای خارجی تسویه حساب کنند. این موضوع، اعتبار بینالمللی تجار ایرانی را تحت تأثیر قرار داده است.
اختصاص ارز واردات برنج
مشکلات مربوط به تأمین ارز واردات برنج در ماههای اخیر شدت گرفته و این مسئله تنظیم بازار و دسترسی مردم به این محصول را تحت فشار قرار داده است. وزارت جهاد کشاورزی پیشبینی کرده است که از حدود ۳ تا ۳.۲ میلیون تن مصرف سالانه برنج، تنها ۱.۸ میلیون تن در داخل تولید میشود و باقی نیاز کشور باید از طریق واردات تأمین شود.
قیمت برنج در برابر رشد دستمزدها
افزایش بیسابقه قیمت برنج در دهه اخیر فاصله قابل توجهی با رشد حداقل دستمزد ایجاد کرده است؛ در حالی که دستمزد پایه طی ده سال گذشته حدود ۱۲ برابر شده، قیمت برنج تقریباً ۴۰ برابر افزایش یافته است. این شکاف، سهم برنج در سبد خانوارها را به شدت کاهش داده و بسیاری از خانوادهها ناچار به جایگزینی یا حذف آن شدهاند.
گزارشهای میدانی از شمال کشور، مناطق اصلی تولید برنج، حاکی از افزایش چندبرابری هزینههای تولید شامل بذر، کود و ماشینآلات است که باعث رشد قیمت تمامشده محصول شده است. همزمان کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان باعث مانده ماندن بخشی از برنج تولیدی روی دست فروشندگان شده است.
یک فروشنده بازار تهران در این باره میگوید: «قبلاً مشتریها کیسه کامل میخریدند، الان بیشتر مردم نیم کیلو یا یک کیلو میگیرند. خرید کیلویی شده، نه کیسهای.»