قیمت نجومی بنزین سوپر وارداتی اعلام شد
پس از ماهها گمانهزنی و شایعات درباره تغییر قیمت سوخت، عرضه بنزین سوپر وارداتی بالاخره با نرخ پایه حدود ۶۵ هزار تومان در بورس انرژی آغاز شد.
پس از گذشت سه ماه از اعلام اولیه، عرضه بنزین سوپر ویژه وارداتی با استاندارد یورو پنج رسماً در بورس انرژی آغاز شد. این سوخت که نرخ پایه آن بر اساس قیمت فوب خلیج فارس حدود ۶۵ هزار تومان تعیین شده است، تنها برای بخشی محدود از مالکان خودروهای لوکس قابل دسترس خواهد بود.
اوایل شهریورماه، محسن پاکنژاد در جمع خبرنگاران خبر از برنامهریزی برای عرضه بنزین وارداتی با قیمتی متفاوت از نرخ مصوب داد؛ بنزینی که هم از نظر کیفیت و استاندارد ایزو نسبت به سوخت سهمیهای متفاوت است و هم برای خودروهایی طراحی شده که نیاز به سوختی با کیفیت بالاتر دارند. انتشار این خبر، بلافاصله گمانهزنیهایی را درباره تغییر احتمالی نرخ بنزین سهمیهای به راه انداخت، هرچند دولت بارها تأکید کرده بود این تصمیم هیچ ارتباطی با نظام سهمیهای موجود ندارد.
پاکنژاد همچنین یادآوری کرد: «بنزین سوپر ویژه برای متقاضیانی است که خودروهای وارداتی و مدل بالا دارند و ترجیح میدهند از سوخت با کیفیتتر استفاده کنند تا نیازی به مکمل نداشته باشند.» او افزود عرضه این سوخت محدود است و تنها در چند جایگاه سیار انجام خواهد شد، بنابراین هیچ تأثیری بر قیمت یا میزان بنزین سهمیهای در کارت سوخت ندارد.
پس از سه ماه انتظار، اطلاعیه رسمی بورس انرژی منتشر شد و عرضه سوخت سوپر وارداتی رسماً آغاز گردید. قیمت پایه این سوخت معادل نرخ فوب خلیج فارس، بین ۶۵ تا ۷۵ هزار تومان برآورد شده و قیمت نهایی خرید، بسته به تابلوی معاملات بورس مشخص خواهد شد.
بر اساس آمار ارائه شده توسط احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مجلس، تعداد دارندگان خودروهای لوکس در کشور محدود است: چهار نفر لامبورگینی، ۱۸۱ نفر مازراتی، سه هزار و ۶۰۰ نفر پورشه، ۱۰ هزار نفر لندرور و بیش از ۵۶ هزار نفر محصولات کرمان موتور. این آمار، به همراه دادههای مرکز رفاه ایرانیان، نشان میدهد بازار هدف بنزین وارداتی بسیار محدود و مشخص است.
از سوی دیگر، تعداد خودروهای داخلی نیز نشان میدهد بخش عمدهای از رانندگان همچنان به بنزین یارانهای وابستهاند: حدود ۹.۹ میلیون دستگاه ایرانخودرو، ۸.۲ میلیون دستگاه سایپا، ۸۵۹ هزار دستگاه رنو، ۳۴۱ هزار دستگاه هیوندای و ۳۰۷ هزار دستگاه کیا در جادهها فعال هستند. تعداد خودروهای چینی نیز در حد چند صد هزار دستگاه برآورد میشود. این آمار روشن میکند عرضه بنزین وارداتی، بیشتر به نیاز مشتریان خاص پاسخ میدهد و بازار کلی سوخت را تحت تأثیر قرار نمیدهد.
همچنین عرضه بنزین در بورس، بر اساس منطق بازار آزاد و بدون دخالت در نرخ سوخت یارانهای انجام میشود. معاملهگران قیمت نهایی را با لحاظ هزینههای جانبی مانند حملونقل و نگهداری تعیین میکنند، اما این فرآیند هیچ تأثیری بر نرخ بنزین سهمیهای نخواهد داشت.
بنزین وارداتی با استاندارد یورو پنج، از کیفیت بالاتری نسبت به سوخت داخلی برخوردار است و بسیاری از مالکان خودروهای لوکس ترجیح میدهند برای حفظ عملکرد موتور، سوخت گرانتر اما با کیفیتتر مصرف کنند. با این حال، دولت تأکید کرده است: عرضه بنزین سوپر هیچ تأثیری بر قیمت و میزان بنزین سهمیهای ندارد.
برای درک بهتر، میتوان این روند را با آزادسازی قیمت نان مقایسه کرد؛ وقتی نانواییهای آزاد و صنعتی پس از اجرای هدفمندسازی یارانهها فعالیت خود را آغاز کردند، کیفیت نانها برای جذب مشتری افزایش یافت و بازار یارانهای تغییری نکرد. مشابه همین رویکرد در عرضه بنزین وارداتی نیز مشاهده میشود؛ هدف ارتقای کیفیت و پاسخ به تقاضای محدود خودروهای لوکس است.
محسن پاکنژاد، وزیر نفت در آخرین اظهار نظر خود خاطرنشان کرد: «عرضه بنزین وارداتی فقط برای پوشش مقطعی نیاز بازار و توسط بخش خصوصی انجام میشود و سهمیه و قیمت بنزین مردم هیچ تغییری نخواهد کرد.» وی تأکید کرد که هیچ محدودیتی که زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد در دستور کار دولت نیست و تمامی اقدامات مطابق آییننامه اجرایی و با مدیریت بخش خصوصی انجام میشود.
پاکنژاد افزود: «بنزین عرضهشده از نوع سوپر و وارداتی است و قیمت آن متناسب با هزینه تمامشده خواهد بود. هیچ اقدامی صورت نمیگیرد که مردم را در محدودیت قرار دهد و سهمیه بنزین عمومی بدون تغییر باقی میماند.»
به این ترتیب، بازار بنزین وارداتی بهعنوان یک مسیر موازی و محدود فعالیت خود را آغاز کرده و نه میزان سهمیهی عمومی سوخت را تحت تأثیر قرار میدهد و نه قیمت بنزین یارانهای را تغییر میدهد.