۳ تغییر مهم حقوق کارمندان دولت در سال ۱۴۰۵ مشخص شد
لایحه بودجه ۱۴۰۵ با وجود اعلام افزایش ۲۰درصدی پایه حقوق، سه تغییر اساسی را در شیوه پرداختها رقم زده است؛ تغییراتی که میتواند میزان دریافتی کارمندان را بر اساس وضعیت خانوادگی و حتی کیفیت عملکردشان دگرگون کند. در این گزارش، جزئیات این تحولات مهم بررسی شده است.
با انتشار لایحه بودجه سال ۱۴۰۵، مشخص شده است که علاوه بر رشد ۲۰ درصدی حقوق پایه، دولت اصلاحات تازهای را در ساختار پرداختها در نظر گرفته است. بر اساس گزارش گروه رسانهای شرق، این تغییرات که در قالب بسته جدید پرداخت کارکنان دولت دیده میشود، قرار است هم در حقوق ثابت و هم در مزایای جانبی اعمال شود.
در حالی که دولت به دنبال ایجاد تحول در نظام دستمزدهاست، سازمان اداری و استخدامی کشور نیز از آغاز سیاست «پرداخت مبتنی بر عملکرد» خبر داده است؛ رویکردی که پرداخت برخی مزایای غیرثابت مانند اضافهکاری و خدمات رفاهی را به کیفیت کار کارمندان وابسته میکند. هدف اصلی این سیاست ارتقای عدالت اداری و افزایش رضایتمندی عمومی عنوان شده است.
افزایش ۲۰ درصدی ضریب ریالی حقوق
در بخشنامه مربوط به تنظیم لایحه بودجه ۱۴۰۵، در قسمت «اعتبارات هزینهای» تأکید شده است که افزایش دریافتی کارکنان بر اساس همان سازوکار سال گذشته انجام خواهد گرفت. در بند الف آمده است:
«افزایش ضریب ریالی حقوق را نسبت به آخرین حکم کارگزینی سال ۱۴۰۴ با لحاظ بیست درصد رشد لحاظ نمایند. رقم قطعی ضریب به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.»
بر این اساس، رشد ۲۰ درصدی اعلامشده مربوط به ضریب حقوق ثابت است و مبنای محاسبه سایر اجزای دستمزد قرار میگیرد. برآوردها نشان میدهد ضریب ریالی حقوق ممکن است از ۵۷۹۵ به حدود ۶۹۵۴ تومان برسد. همچنین احتمال میرود ضریب اعضای هیئت علمی و قضات نیز از ۸۲۵۲ به حدود ۹۹۴۲ تومان افزایش پیدا کند.
رشد واقعی حقوقها چقدر است؟
اگر همان الگوی سال ۱۴۰۴ تکرار شود، میزان رشد واقعی دریافتی کارکنان در سال آینده بسته به وضعیت تأهل و تعداد فرزندان بین ۲۰ تا ۴۵ درصد متفاوت خواهد بود. علت این اختلاف، تأثیر مستقیم حق عائلهمندی و حق اولاد بر مجموع دریافتی است. برای نمونه، سال گذشته کارمندان متأهل با چند فرزند، علاوه بر رشد پایه حقوق، از افزایش مزایای خانوادگی نیز بهرهمند شدند و مجموع دریافتی برخی افراد به حدود ۴۵ درصد رشد رسید.
به همین دلیل پیشبینی میشود کارکنان مجرد افزایش حدوداً ۲۰ درصدی را تجربه کنند، اما خانوادههای دارای فرزند—خصوصاً خانوارهای پرجمعیت—افزایش بیشتری در قبض حقوق خود ببینند.
بر اساس روند سال قبل، احتمال دارد کمکهزینه عائلهمندی در سال ۱۴۰۵ حدود ۲ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان و حق اولاد نزدیک به ۲ میلیون و ۵۵ هزار تومان شود. همچنین حداقل مبلغ درجشده در حکم کارگزینی و قرارداد ماهانه ممکن است مشابه سال گذشته با رشد ۳۰ درصدی به حدود ۱۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان برسد.
با این حال، تمام این ارقام تا زمانی که هیأت وزیران رقم نهایی ضریب را تصویب نکند، قطعی نیست.
مزایای مبتنی بر عملکرد؛ تغییر مهم نظام پرداخت
یکی از نکات مهم در بسته جدید حقوق و دستمزد، توجه ویژه دولت به پرداختهای مبتنی بر عملکرد است. ذبیحالله سلمانی، معاون سرمایه انسانی سازمان اداری و استخدامی کشور، اعلام کرده است که از این پس بخشی از پرداختهای غیرثابت مانند اضافهکاری، خدمات رفاهی و حقالتدریس بر اساس ارزیابی عملکرد کارمندان انجام خواهد شد.
سلمانی توضیح داده که «امتیازات شغل، حق مدیریت و فوقالعادهها» که در حکم کارگزینی درج میشوند، همچنان بدون تغییر باقی میمانند و آنچه به کیفیت کار وابسته خواهد شد، بخش خارج از حکم یعنی مزایای غیرثابت است.
در صورت نهاییشدن این سیاست، میزان عملکرد هر کارمند میتواند بهطور مستقیم بر بخشی قابلتوجه از مزایای ماهانه یا فصلی او تأثیر بگذارد؛ تغییری که ممکن است انتقادات و واکنشهای گستردهای به همراه داشته باشد.