چرا حقوق بازنشستگی کارگران کاهش یافته است؟/ بررسی دلایل کاهش دستمزدها در ۱۵ استان
بررسی پنج سال گذشته نشان میدهد در ۱۵ استان کشور، میانگین دستمزد مشمول کسر حق بیمه کاهش یافته است؛ موضوعی که مدیرکل اداره وصول حق بیمه سازمان تأمین اجتماعی آن را نتیجه ضعف نظارت و ثبت نادرست حقوق واقعی کارگران میداند و هشدار میدهد این چرخه باعث کاهش مستمری بازنشستگی میشود.
ابراهیم کشاورز، مدیرکل اداره وصول حق بیمه سازمان تأمین اجتماعی، با اشاره به روند پنج ساله میانگین دستمزد مشمول کسر حق بیمه در استانهای کشور، از روندی نگرانکننده خبر داد. وی تاکید کرد که در ۱۵ استان، علیرغم افزایش آیتمهای مشمول بیمه مانند پایه سنوات و حق تأهل، میانگین دستمزد مشمول بیمه کاهش یافته است؛ موضوعی که نشاندهنده خلأ جدی در نظارت، برنامهریزی و بازرسی دقیق حقوق و دستمزدهاست.
کشاورز با بیان اینکه بسیاری از کارگاهها، به ویژه کارگاههای بزرگ، دستمزد واقعی نیروی کار را مخفی میکنند، افزود: «بخش قابل توجهی از بازرسیها بدون ورود موثر به میزان واقعی حقوق و ماهیت شغل انجام میشود؛ این امر منجر به ثبت نادرست اطلاعات و تضییع حقوق بیمهشدگان و کاهش منابع سازمان تأمین اجتماعی میشود.»
وی تاکید کرد که این وضعیت، ضرورت بازنگری در شیوههای بازرسی، ارتقای تخصص بازرسان و استفاده از ابزارهای تحلیلی دقیقتر را بیش از پیش آشکار میکند. به گفته کشاورز، پاسخ به این پرسش که «چرا بیش از ۶۰٪ بازنشستگان با حداقل حقوق بازنشسته میشوند؟» را باید در سالهای اشتغال کارگران جستوجو کرد؛ جایی که «عدم نظارت مؤثر بر دستمزد واقعی»، «ثبت نادرست حقوق و مزایا در لیستهای بیمهای» و «بازرسیهای سطحی» نقش کلیدی دارند.
نتیجه این چرخه معیوب، چیزی جز کاهش میانگین دستمزد مشمول بیمه، تضعیف حقوق بیمهای و در نهایت بازنشستگی با حداقل مستمری نیست. این گزارش نشان میدهد که بدون اصلاح ساختار بازرسی و ثبت دقیق حقوق، بسیاری از بیمهشدگان در طول سالهای اشتغال خود از حقوق واقعی محروم مانده و در دوران بازنشستگی نیز با مشکلات مالی روبهرو خواهند شد.
