افزایش ۵۰ درصدی حقوق کارگران؛ آیا واقعاً جدی است؟
با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۴، پیشبینیها درباره افزایش حقوق کارگران برای سال ۱۴۰۵ دوباره داغ شده است. این تغییر میتواند به شکل مستقیم بر سفره خانوارها و معیشت کارگران تأثیر بگذارد، اما هنوز عدد نهایی قطعی نشده است.
احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرده است که طی دو هفته آینده، نشستهای بررسی افزایش حقوق کارگران با حضور نمایندگان کارفرمایان و تشکلهای کارگری برگزار خواهد شد. این امر نشان میدهد که فرآیند تعیین دستمزد سال ۱۴۰۵ به مرحله مذاکرات جدی وارد شده و هنوز تصمیم نهایی مشخص نشده است.
سؤال اصلی این است که اگر نرخ تورم مبنای افزایش حقوق قرار گیرد، پایه حقوق یک کارگر مجرد بدون سابقه در سال آینده چقدر خواهد بود و آیا این افزایش توان پوشش هزینههای زندگی را دارد یا خیر.
میزان افزایش دستمزد و تورم واقعی
طبق قانون کار، حداقل دستمزد باید با توجه به نرخ تورم و هزینههای واقعی سبد معیشت خانوار کارگری تعیین شود. با این حال، تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که رقم افزایش حقوق همواره پایینتر از تورم رسمی اعلام شده است.
شاخصی که در ارزیابی وضعیت معیشت کارگران اهمیت بیشتری دارد، تورم نقطهبهنقطه است. بر اساس دادههای مرکز آمار ایران، تورم نقطهبهنقطه در آبان ۱۴۰۴ به ۴۹.۴ درصد نزدیک شده است. این به این معناست که اگر روند افزایش قیمتها در ماههای پایانی سال کاهش نیابد، افزایش حقوق کمتر از این سطح، با واقعیتهای تورمی همخوانی نخواهد داشت.
حقوق پایه و تأثیر افزایش بر مزایا
افزایش حقوق بیشتر به حقوق پایه مربوط میشود؛ مبلغی که برای کارگران مجرد و بدون سابقه کار تعیین میشود. سایر مزایا مانند حق مسکن، اضافهکاری، حق اولاد و حق تاهل به این مبلغ اضافه میشود.
با توجه به نرخ تورم نزدیک به ۵۰ درصد و تجربه افزایش ۴۵ درصدی حقوق در سال گذشته، پیشبینی میشود که حقوق پایه سال ۱۴۰۵ ممکن است حدود ۵۰ درصد رشد کند. اما هنوز مشخص نیست که سایر مزایا چقدر افزایش مییابد و رقم نهایی حقوق کارگران چگونه خواهد بود.
جلسات آینده و چشمانداز معیشتی
نتیجه مذاکرات میان دولت، کارفرمایان و نمایندگان کارگران تعیینکننده خواهد بود و میتواند تصویر واضحتری از وضعیت معیشتی کارگران در سال آینده ارائه کند. در حالی که ارقام اولیه حاکی از افزایش حقوق است، ابهام در میزان دقیق و سایر مزایا همچنان وجود دارد و موضوعی حساس برای کارگران و خانوادههای آنها باقی مانده است.