شوک دستمزد ۱۴۰۵؛ آیا حقوق کارگران به ۳۸ میلیون تومان میرسد؟
با افزایش افسارگسیخته قیمتها و تورم ماهانه، جامعه کارگری ایران در انتظار تعیین حداقل دستمزد سال ۱۴۰۵ است. کارشناسان پیشبینی میکنند سبد معیشتی کارگران بین ۳۳ تا ۳۸ میلیون تومان باشد، اما هنوز مشخص نیست دولت و شورای عالی کار چگونه این شکاف تاریخی بین دستمزد و واقعیت بازار را جبران خواهند کرد.
عضو شورای عالی کار درباره میزان سبد معیشتی سال جاری اعلام کرد: این رقم هماکنون بین ۳۳ تا ۳۸ میلیون تومان برآورد شده و با توجه به تغییرات نرخ تورم تا پایان سال افزایش خواهد یافت.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با وجود تغییرات تورم به صورت ماهانه، تا بیش از ۱۱ ماه از سال در تعیین دستمزد سکوت کرده و شورای عالی کار تنها در روزهای پایانی سال برای تصویب دستمزد تشکیل جلسه میدهد.
این رویکرد، به گفته کارشناسان، قدرت خرید جامعهای که ستون فقرات تولید کشور را تشکیل میدهد کاهش میدهد و میتواند پیامدهای بلندمدتی در حوزه سلامت، جمعیت جوان، ازدواج و مسائل اجتماعی ایجاد کند.
در نشست سیصد و سی و پنجم شورای عالی کار در ۲۵ اسفند ۱۴۰۳، حداقل دستمزد کارگران سال ۱۴۰۴ با افزایش ۴۵ درصد برای حداقلبگیران و حدود ۳۲ درصد برای سایر سطوح تعیین شد. به این ترتیب حداقل دستمزد ماهانه کارگران به حدود ۲۰ میلیون تومان رسید، در حالی که سبد معیشتی واقعی کارگران بالاتر از این رقم بود.
طبق محاسبات کمیته مزد، سبد معیشتی ویژه کارگران در سال گذشته ۲۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود که با افزایش قیمتها در سال جاری، فاصله بین حقوق و نیاز واقعی کارگران روزبهروز عمیقتر شده است.
اسعد صالحی، عضو شورای عالی کار، درباره تعیین حداقل دستمزد سال ۱۴۰۵ گفت: «بر اساس ماده ۴۱ قانون کار، دستمزد باید متناسب با نرخ تورم و سبد معیشتی ویژه کارگران تعیین شود، اما سال گذشته این معیار رعایت نشد.» او افزود: «با توجه به افزایش قیمتهای بازار طی یک سال اخیر، سبد معیشتی امسال بین ۳۳ تا ۳۸ میلیون تومان برآورد میشود.»
در حوزه واقعیت بازار، افزایش قیمت فرآوردههای لبنی سبب حذف خامه و کره از سبد غذایی خانوارهای کارگری شده و با موج دوم افزایش قیمت، احتمال حذف شیر و پنیر نیز وجود دارد. همچنین شیر یارانهای تولید داخل، به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، به کشورهای همسایه صادر میشود.
وضعیت سایر کالاهای اساسی مانند گوشت قرمز و سفید، برنج و تخممرغ، خطر سوءتغذیه اقشار آسیبپذیر از جمله کارگران را برجسته کرده است و این موضوع مورد توجه نمایندگان مجلس نیز قرار گرفته است.
حمیدرضا عزیزی فارسانی، نماینده مجلس، با اشاره به تورم و گرانی افسارگسیخته اعلام کرد که دهک هشتم جامعه نیز به جمع فقرا خواهد پیوست و جمعیت فقیر ایران تا پایان سال بیش از ۵۵ میلیون نفر خواهد شد. دیگر نمایندگان مانند محمدمهدی شهریاری و رحمتالله نوروزی نیز با گلایه از وضعیت بازار و حقوق ناکافی، خواستار افزایش یارانه و حمایت از اقشار آسیبپذیر شدند.
