هشدار جدی درباره شیوع سرطان روده در جوانان؛ اضافه‌وزن ۶۰ درصد ایرانی‌ها
افزایش نگران‌کننده موارد ابتلا به سرطان روده در میان افراد زیر ۴۰ سال، در کنار نرخ بالای اضافه‌وزن در جامعه، زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی ایرانی‌ها به‌شمار می‌آید.
در نشست خبری هفته ملی سلامت گوارش، متخصصان نسبت به رشد روزافزون بیماری‌های گوارشی، به‌ویژه سرطان‌های معده و روده هشدار دادند. طبق اعلام رئیس انجمن گوارش و کبد ایران، سرطان روده بزرگ در میان افراد زیر ۴۰ سال رو به افزایش است و غربالگری زودهنگام برای شناسایی این بیماری امری حیاتی تلقی می‌شود.
فرهاد رمانی، رئیس این انجمن، با تاکید بر اثرات مخرب استفاده نادرست از آنتی‌بیوتیک در کودکان، خاطرنشان کرد: «تجویز آنتی‌بیوتیک برای سرماخوردگی نه‌تنها بی‌اثر است، بلکه می‌تواند باعث نابودی باکتری‌های مفید بدن و مختل‌شدن عملکرد دستگاه گوارش شود.»
وی با اشاره به رایج‌بودن تجویز بی‌رویه این داروها افزود: خانواده‌ها باید بدانند که در ۹۹ درصد موارد، کودکان مبتلا به سرماخوردگی نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک ندارند.
رمانی همچنین تأکید کرد تغذیه سالم نقش مهمی در کنترل التهاب مزمن دارد. او تصریح کرد: «برخی تصور می‌کنند سالم غذا خوردن گران است، اما می‌توان با جایگزینی گوشت با سبزیجات، حبوبات و غلات، تغذیه‌ای سالم و مقرون‌به‌صرفه داشت.»
او با اعلام وجود حدود یک‌هزار متخصص گوارش در کشور، از برگزاری پویش ملی سلامت دستگاه گوارش از سوم تا هشتم خرداد خبر داد و گفت هدف از این برنامه‌ها، ارتقاء آگاهی عمومی درباره پیشگیری از بیماری‌های گوارشی است.
در ادامه این نشست، همایون واحدی، عضو هیئت‌مدیره انجمن گوارش، با استناد به آمار وزارت بهداشت اعلام کرد: ۶۰ درصد جمعیت کشور دارای اضافه‌وزن هستند و ۲۰ درصد نیز با چاقی مفرط مواجه‌اند. او این وضعیت را زنگ خطری جدی برای اختلالات سیستم ایمنی دانست.
واحدی همچنین به عادت غذایی ناسالم در میان کودکان اشاره کرد و افزود: مصرف تنقلاتی مانند چیپس و پفک که حاوی نمک و افزودنی‌های صنعتی هستند، می‌تواند موجب بروز دیابت، سکته‌های قلبی و مغزی و بیماری‌های خودایمنی شود.
وی ادامه داد: «غذاهای آماده در میان نوجوانان و جوانان به شدت رایج شده و این موضوع سلامت آن‌ها را در آینده تهدید می‌کند.»
در بخش دیگری از این نشست، محسن رجب‌نیا، دبیر علمی هفته سلامت گوارش، تأکید کرد: «۷۶ درصد موارد مرگ‌ومیر در ایران به بیماری‌های غیرواگیر مربوط می‌شود که شامل بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان‌های گوارشی است.»
او با بیان اینکه سرطان معده شایع‌ترین سرطان دستگاه گوارش در ایران است، افزود: سبک زندگی ناسالم، از جمله مصرف سیگار، نوشیدنی‌های الکلی، استرس مداوم و خواب ناکافی از عوامل مؤثر در بروز این بیماری‌ها هستند.
رجب‌نیا همچنین به نقش مصرف زیاد نمک و غذاهای فرآوری‌شده اشاره کرد و گفت: «دریافت کالری بالا در شب، منجر به افزایش وزن خواهد شد. از طرفی، آهسته غذا خوردن و مصرف حجم کمتر غذا، در پیشگیری از مشکلات گوارشی مؤثر است.»
فروغ البرزی، دبیر هیئت‌مدیره انجمن، در ادامه این نشست به نقش تغذیه سالم و ورزش منظم در حفظ سلامت روده اشاره کرد. او پیشنهاد کرد: «مصرف میوه‌های رنگی، فیبر کافی، جو دوسر، برنج قهوه‌ای، نوشیدن آب فراوان و یک وعده غذای گرم روزانه، از ارکان اصلی سلامت گوارش هستند.»
البرزی با تأکید بر اینکه کبد چرب درمان دارویی ندارد، هشدار داد: ادامه روند چاقی و بی‌تحرکی ممکن است به نارسایی کبدی منجر شده و نیاز به پیوند را افزایش دهد. او گفت: «درمان کبد چرب فقط با کاهش مصرف کربوهیدرات و نیم‌ساعت فعالیت ورزشی روزانه ممکن است.»
وی همچنین نسبت به استفاده بلندمدت از رژیم‌های فستینگ هشدار داد و افزود: «این نوع رژیم‌ها برای دوره‌های کوتاه مناسب‌اند، اما تداوم آن‌ها می‌تواند آسیب‌زا باشد.»
در بخش پایانی نشست، ناصر ابراهیمی، فوق‌تخصص گوارش و کبد، به تأثیر منفی تغذیه ناسالم بر عملکرد مغز اشاره کرد. او گفت: «رژیم غذایی نادرست می‌تواند منجر به تغییر در میکروبیوم روده شده و زمینه‌ساز بیماری‌هایی مانند زوال عقل و فراموشی گردد.»
ابراهیمی از خانواده‌ها خواست تا مصرف شیر مادر را برای نوزادان جدی بگیرند و گفت: «تحقیقات نشان داده‌اند نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر در معرض بیماری‌های التهابی روده قرار می‌گیرند.»
وی در پایان تأکید کرد: «اگر فردی در بستگان درجه‌یک خود سابقه سرطان روده داشته باشد، لازم است حتماً غربالگری انجام دهد.» او همچنین یادآور شد که هرگونه خونریزی مقعدی باید جدی گرفته شود و نباید آن را صرفاً به بواسیر نسبت داد.
