افزایش ناگهانی نرخ طرح ترافیک تا ۴۹۲ هزار تومان
در حالی که برخی از شهروندان تهرانی به دنبال اجرای مصوبه ورود رایگان به محدوده طرح ترافیک، انتظار عدم پرداخت عوارض داشتند، با افزایش شوکه‌کننده نرخ‌ها مواجه شدند.
در روزهای پایانی خرداد ۱۴۰۴، گروهی از شهروندان تهرانی متوجه افزایش غیرمنتظره‌ای در هزینه ورود به محدوده طرح ترافیک شدند؛ مبلغی که پیش‌تر حدود ۲۰۲ هزار تومان بود، حالا به سقف ۴۹۲ هزار تومان رسیده است. این جهش ناگهانی باعث پرسش‌های زیادی در بین مردم شده: دلیل این افزایش چیست و چرا برخی کاربران حتی در روزهایی که تصور می‌کردند ورود رایگان است، جریمه شده‌اند؟
بر اساس گزارش تسنیم، در جریان جنگ ۱۲روزه اخیر و در حالی که برخی وظایف روتین مدیریت شهری تهران جریان داشت، تصمیمی گرفته شد تا برای تسهیل رفت‌وآمد شهروندان، ورود به محدوده طرح ترافیک موقتاً رایگان اعلام شود. این اقدام اگرچه در ظاهر یک تسهیل به‌حساب می‌آمد، اما در عمل حاشیه‌هایی را به‌دنبال داشت.
آنچه موجب بروز مشکل شد، تفاوت میان زمان اجرای رسمی و اعلام غیررسمی مصوبه شورای اسلامی شهر تهران درخصوص رایگان بودن طرح ترافیک بود. طبق مصوبه رسمی شورا، اجرای این طرح رایگان از تاریخ دوم تا هشتم تیر در نظر گرفته شده بود. با این حال، به صورت غیررسمی از تاریخ ۲۸ خرداد به‌عنوان زمان آغاز اجرای این تصمیم نام برده شد. همین موضوع باعث شد بسیاری از شهروندان که انتظار معافیت از پرداخت عوارض را داشتند، در بازه ۲۸ خرداد تا اول تیر یا جریمه شوند یا از حساب کاربری‌شان هزینه طرح کسر شود.
در نشست اخیر شورای شهر تهران برای رفع این تناقض، مقرر شد روزهای ۲۸ خرداد تا اول تیر نیز در محدوده اجرای طرح رایگان قرار بگیرد. بر همین اساس، جریمه‌های ثبت‌شده در این بازه لغو شده و در صورتی که مبلغی از حساب کاربران برداشت شده باشد، این وجه به آن‌ها بازگردانده خواهد شد.
با این حال، شهروندان تهرانی در روزهای اخیر، هنگام مراجعه به سامانه طرح ترافیک و بررسی سوابق تردد خود، با مبلغ‌هایی مواجه شدند که از نرخ‌های معمول پیشین فراتر رفته بود. ارقام ثبت‌شده در برخی موارد تا سقف ۴۹۲ هزار تومان می‌رسد که بیش از دو برابر نرخ معمول تا پیش از اواسط خردادماه است.
مطابق روال همیشگی، شهروندان برای تردد در محدوده طرح ترافیک ملزم به رزرو مجوز و پرداخت هزینه‌ای متناسب با ساعت ورود و خروج، وضعیت معاینه فنی خودرو و محل سکونت خود هستند. در صورت عدم رزرو قبلی، حداکثر نرخ محاسبه می‌شود. پیش‌تر این مبلغ نهایتاً حدود ۲۰۲ هزار تومان بود، اما حالا تا ۴۹۲ هزار تومان افزایش یافته است.
آرش رساء ایزدی، سرپرست معاونت بهره‌برداری از سیستم‌های حمل‌ونقل و محدوده‌های ترافیکی شهرداری تهران، در گفت‌وگو با رسانه‌ها درباره این افزایش گفت: «بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، نرخ پایه ورود به محدوده طرح ترافیک با افزایش ۳۶ درصدی به ۱۰۲ هزار تومان رسید. اما باید توجه داشت که هزینه نهایی ورود به این محدوده علاوه بر نرخ پایه، به آیتم‌های دیگری مانند زمان ورود، نوع خودرو و نوع معاینه فنی وابسته است که همگی دارای ضرایب مشخصی هستند.»
او افزود: «طبق همین مصوبه، ضرایب مربوط به این آیتم‌ها نیز در سال جاری افزایش یافته‌اند. دلیل و نحوه تعیین این ضرایب در اختیار شورای شهر است. اما نتیجه نهایی این تصمیم این است که اگر شهروندی بدون رزرو قبلی وارد محدوده طرح ترافیک شود، حداکثر مبلغ یعنی ۴۹۲ هزار تومان برای او در نظر گرفته خواهد شد.»
بر اساس ماده اول قانون مرتبط با تعیین عوارض تردد در سال ۱۴۰۴، عوارض روزانه تردد در محدوده طرح ترافیک برابر است با حاصل‌ضرب نرخ پایه (۱۰۲ هزار و ۶۰۰ تومان) در ضریب‌های مرتبط با ساعت تردد، نوع خودرو (برقی یا هیبریدی بودن) و وضعیت معاینه فنی (عادی یا برتر).
از دیگر نکاتی که در مصوبه شورای شهر مورد تأکید قرار گرفته، تعیین ضریب آلایندگی بر اساس سن خودروهاست. خودروهایی که کمتر از پنج سال از عمرشان می‌گذرد، دارای ضریب یک هستند. اما از سال ششم به بعد، هر سال ۰.۰۵ واحد به این ضریب افزوده می‌شود. همچنین خودروهای با عمر بیش از ۲۰ سال مجاز به دریافت مجوز تردد در محدوده طرح ترافیک نیستند.
نکته دیگری که مالکان خودرو باید به آن توجه کنند این است که در صورت دریافت پیامک بدهی مربوط به عوارض تردد، تنها ده روز کاری فرصت دارند تا نسبت به پرداخت آن اقدام کنند. در غیر این صورت، ماهیانه دو درصد جریمه و تا سقف ۲۴ درصد سالیانه به بدهی آن‌ها افزوده خواهد شد.
بر اساس قوانین جاری، این بدهی‌ها به‌عنوان دیون معوق روی پلاک خودرو ثبت می‌شود و مطابق ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب سال ۱۳۸۹، تا زمان تسویه کامل آن، نقل‌وانتقال خودرو امکان‌پذیر نخواهد بود.
