شغل جدید تهرانیها در محلههای لوکسنشین
تهران این روزها شاهد پدیدهای تازه است؛ شغلی پرهیاهو که نه در دشت و صحرا بلکه در خیابانهای شلوغ شمال شهر جریان دارد.

تهران، شهری که هر روز با جلوهای تازه از سبک زندگی شهروندان خود غافلگیر میکند، این بار پدیدهای جدید را تجربه میکند؛ «چوپانی مدرن». برخلاف گذشته که چوپانی معنای زندگی در طبیعت و کنار گله را داشت، امروز در خیابانهای پر رفتوآمد شمال و مرکز پایتخت میتوان نمونهای شهری از آن را دید.
نسترن ماهور در گزارشی به این موضوع پرداخته و مینویسد: زمانی حیوانات هر کدام جایگاه مشخص خود را داشتند؛ سگها و گربهها در طبیعت زندگی میکردند و براساس غریزه رفتار مینمودند. اما با تغییر سبک زندگی، انسانها برای پر کردن خلأ عاطفی یا به نمایش گذاشتن متفاوت بودن خود، معادلات را تغییر دادند. شعاری چون «با حیوانات مهربان باشیم» حالا به بستری برای ایجاد نوعی رابطه جدید با حیوانات بدل شده است.
امروز در بسیاری از آپارتمانها، صدای پارس سگها جایگزین سکوت همیشگی خانهها شده است. حیواناتی که روزگاری بهعنوان نگهبان خانه، باغ یا گله ایفای نقش میکردند، حالا در آپارتمانها همانند یک کودک مراقبت میشوند و زیر سایه رفاه شهری زندگی میکنند.
مشاهدات نشان میدهد که در بسیاری از محلههای شمالی تهران، سرایدارها و کارگرهای ساختمانی صبح و عصر به جای کارهای مرسوم خود، بند چند سگ گرانقیمت را در دست گرفته و در خیابانها قدم میزنند. سگهایی که به جای همراهی صمیمی یک خانواده، بیشتر به نمادی از ثروت و طبقه اجتماعی صاحبشان شباهت دارند؛ ویترینی زنده که در پیادهروها به نمایش گذاشته میشود.
برای برخی افراد، این کار به شغلی تازه تبدیل شده است؛ ماهانه دستمزد میگیرند تا به اصطلاح «سگگردانی» کنند. اما نتیجه، اغلب صحنههایی پر از تنش در پیادهروهاست؛ از ترساندن کودکان تا حمله به رهگذران و در نهایت اعتراضاتی که بهراحتی با برچسب «عقبمانده بودن» پاسخ داده میشود.
منتقدان میگویند انسانها به جای تقویت ارتباطات انسانی، اکنون وقت خود را صرف آموزش اصول انسانی به سگها میکنند و از این پیشرفتها به شکل اغراقآمیزی خوشحال میشوند. شبکههای اجتماعی نیز پر شده از ویدئوهایی که صاحبان حیوانات مهارتهای تازه سگهایشان را به رخ میکشند.
از سوی دیگر، خود حیوانات نیز قربانی این روند هستند. آنها اغلب بدون توجه به نیازهای طبیعیشان، از خانهای به خانه دیگر منتقل میشوند، تنها در ساعاتی محدود به بیرون برده میشوند و عملاً بیشتر شبیه یک ابزار نمایشیاند تا موجودی زنده. حیواناتی که در صورت گمشدن، به دلیل فراموشی غریزه بقا، ممکن است با خطرات جدی روبهرو شوند.
در نهایت، «چوپانی مدرن» هرچند برای برخی منبع درآمد و برای برخی دیگر فرصتی جهت نمایش جایگاه اجتماعی است، اما چهرهای متناقض از تهران امروز را ترسیم میکند؛ شهری که حتی پیادهروهای آن نیز به صحنه رقابت طبقاتی و نمایش تفاخر تبدیل شدهاند.