چرا انقدر قتلهای خانوادگی زیاد شده؟
در سالهای اخیر پروندههای متعددی از قتل اعضای خانواده توسط یکی از نزدیکان منتشر شده است. کارشناسان هشدار میدهند این فجایع فقط نتیجه اختلافات لحظهای یا خشم لحظهای نیست، بلکه بازتاب فشارهای اقتصادی، ناکامیها و کمبود مهارتهای حل مسئله در خانوادههاست.
، افزایش پروندههای قتلهای خانوادگی در جامعه زنگ خطر بزرگی را به صدا درآورده است. کارشناسان تأکید دارند این نوع جنایات تنها ناشی از کشمکشهای کوتاهمدت یا عدم کنترل خشم نیست، بلکه محصول تجمع فشارها، ناکامیها و کمبود مهارتهای حل بحران در خانوادههایی است که ابزار کافی برای مقابله با مشکلات روانی و اجتماعی ندارند.
وقتی تنشها و خشم خانوادگی کنترل نمیشود، مسیر خشونت از بحثهای کلامی به رفتارهای فیزیکی و نهایتاً قتل کشیده میشود. شکاف نسلی و تفاوت ارزشها بین والدین و فرزندان نیز یکی از عوامل مهم فرهنگی است که میتواند بروز خشونت را تسهیل کند. احترام نگذاشتن به سبک زندگی و باورهای یکدیگر باعث شکلگیری تضادهای عمیق در خانواده میشود.
بحرانهای اقتصادی و اجتماعی نیز فشارها را افزایش میدهند. تعطیلیها و محدودیتهای اجتماعی افراد را بیش از پیش در خانه محصور کرده و اختلافات خانوادگی را تشدید میکند. علاوه بر این، اخبار منفی مداوم و شرایط جهانی، آستانه تحمل افراد را کاهش داده و پرخاشگری را در محیط خانه افزایش میدهد. وابستگی مالی فرزندان بزرگسال، فشارهای اقتصادی، تورم و نابرابریهای اجتماعی نیز بخش دیگری از پازل خشونت خانوادگی است.
کارشناسان باور دارند انتقال بحرانهای اقتصادی جامعه به سطح خانواده یکی از عوامل اصلی قتلهای خانوادگی است. بسیاری از جنایات اخیر نیز ناشی از نزاع بر سر میراث یا اموال خانوادگی بوده است. افزایش اختلالات روانی، افسردگی، کاهش تابآوری و اعتماد میان اعضای خانواده و نبود حمایت قانونی کافی شرایطی ایجاد میکند که خشونت ناگهانی و فجیع رخ دهد.
در برخی موارد، خلأهای قانونی و فقدان بازدارندگی باعث ایجاد حس مصونیت نسبی و انگیزه برای ارتکاب جرم میشود. وقتی انتقامگیری یا خشونت ناموسی در برخی خردهفرهنگها مورد تأیید یا بیتفاوتی قانونی قرار گیرد، زمینه وقوع قتلهای خانوادگی فراهم میشود.
کارشناسان تأکید دارند خشونت در خانه هیچگاه یک مسئله خصوصی نیست؛ این بحران اجتماعی، سلامت روان و امنیت جامعه را تهدید میکند. پیشگیری از این فجایع نیازمند اقدام هماهنگ و چندجانبه شامل آموزش مهارتهای ارتباطی و مدیریت خشم در مدارس، ارائه حمایتهای اقتصادی و اجتماعی از سوی دولت، اصلاح قوانین پیشگیرانه و ارتقای نظارت بر سلامت روان خانوادههاست.
اگر این اقدامات همزمان اجرا نشود، روند خشونت خانوادگی ادامه خواهد یافت و قربانیان بیشتری جان خود را از دست خواهند داد. جامعه باید بپذیرد که مقابله با خشونت خانگی مسئولیت جمعی است و تنها اقدام فردی نمیتواند جلوی این بحران را بگیرد.