سرقت شوکه‌کننده داروهای حیاتی بیماران در بیمارستان‌های دولتی؛ پشت‌پرده یک فاجعه درمانی
افشای سرقت داروهای حیاتی بیماران سرطانی در بیمارستان‌های دولتی، موجی از نگرانی و خشم را در میان بیماران و خانواده‌هایشان برانگیخته است.
صبح زود، پیش از طلوع آفتاب، تلفن یک روزنامه‌نگار به صدا درمی‌آید. فردی نگران از آن سوی خط می‌پرسد که آیا با یک خبرنگار صحبت می‌کند؟ پس از اطمینان، با اضطراب ادامه می‌دهد: "برادرم در بخش شیمی‌درمانی بستری است. دیشب قرار بود داروی حیاتی‌اش را دریافت کند، اما صبح که آمدیم متوجه شدیم دارو تزریق نشده است. وقتی پیگیری کردیم، فقط گفتند دارو موجود نیست! این داروها برای بیماران سرطانی حکم مرگ و زندگی را دارند. اگر جان عزیزمان را از دست بدهیم، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟"
سرقت دارو در بیمارستان‌های دولتی حالا دیگر یک شایعه نیست؛ بلکه پرونده‌هایی با مدارک مستند نشان می‌دهند که داروهای شیمی‌درمانی برخی بیماران به سرقت رفته و در بازار سیاه فروخته شده است. اولین نمونه افشاشده این تخلفات، بیمارستان ولی‌عصر تبریز بود. فردی که از این سرقت‌ها مطلع شده بود، با ارائه مدارکی به پلیس، پرده از این تخلف برداشت. بررسی‌های بیشتر نشان داد که یکی از پرستاران بخش آنکولوژی داروهای بیماران را دزدیده و با همکاری دلالان در بازار سیاه به فروش رسانده است. در بازرسی از وسایل متهم، ۵۰ عدد از داروهای کمیاب و گران‌قیمت کشف شد. این سرقت نه‌تنها باعث شد یکی از بیماران جان خود را از دست بدهد، بلکه پرونده‌ای جنایی را به جریان انداخت.
چند روز بعد، خبر سرقت مشابهی از بیمارستان شریعتی تهران منتشر شد. گزارش‌ها حاکی از آن بود که در این بیمارستان نیز داروهای بیماران سرطانی با آب مقطر جایگزین شده و داروی اصلی توسط پرستار متخلف به دلالان فروخته شده است. آنچه این ماجرا را جنجالی‌تر کرد، تأخیر بیمارستان و وزارت بهداشت در اعلام رسمی این تخلفات بود. چرا این موضوع، که جان بیماران را به خطر می‌اندازد، در ابتدا پنهان نگه داشته شد؟
پشت‌پرده یک بحران؛ غفلت یا فساد؟
محمد رییس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، در واکنش به این بحران اعلام کرد که دلیل اصلی چنین سرقت‌هایی، فقدان سیستم نظارتی کارآمد است. او بر لزوم اجرای «امضای دیجیتال» برای ردیابی داروها تأکید کرد. اما آیا این راه‌حل کافی است؟
دکتر محمد اسلامی، متخصص سرطان‌شناسی، با انتقاد از وضعیت کنونی، می‌گوید: "هیچ سازوکاری برای اطمینان از این‌که داروی دریافت‌شده توسط بیمارستان واقعاً به بیماران تزریق شده است، وجود ندارد. در بیمارستان‌های شلوغ، امکان سرقت و حتی جایگزینی داروها با مواد بی‌اثر همیشه وجود دارد."
علی صابری، وکیل و متخصص حقوق سلامت، درباره ابعاد قانونی این پرونده توضیح می‌دهد: "سرقت دارو، به‌ویژه در حوزه سلامت، نه‌تنها جرم است، بلکه می‌تواند به اتهام قتل غیرعمد هم منجر شود. متخلفان نمی‌توانند با توجیه مشکلات مالی یا ضعف نظارتی، از مسئولیت خود شانه خالی کنند."
آیا راه‌حلی برای این فاجعه وجود دارد؟
سرقت دارو، مسئله‌ای است که به جان بیماران گره خورده است. درحالی‌که تخلفات مشابهی در سایر حوزه‌ها رخ می‌دهد، حساسیت این پرونده‌ها به دلیل تأثیر مستقیم بر زندگی افراد، بسیار بالاتر است.
متخصصان معتقدند که علاوه بر اصلاح نظارت در بیمارستان‌ها، ریشه‌های اقتصادی و اجتماعی این تخلفات نیز باید بررسی شود. فشارهای مالی و مشکلات معیشتی، برخی از کارکنان حوزه درمان را به سمت فساد سوق داده است. اما آیا این توجیهی برای سرقت داروی بیماران و به خطر انداختن جان آن‌هاست؟
این پرونده‌ها هنوز باز هستند و ابعاد بیشتری از آن در حال روشن شدن است. اما یک نکته مسلم است: تا زمانی که ساختار نظارتی بیمارستان‌ها اصلاح نشود و بازار سیاه دارو تحت کنترل درنیاید، این چرخه مخرب همچنان ادامه خواهد داشت.
