فیلمی که پرده از واقعیت تلخ مدارس دولتی برداشت!

فیلمی که به تازگی در فضای مجازی منتشر شده، یکی از مشاجرات تند و جنجالی میان یک پدر مستأصل و مدیر یک مدرسه دولتی را نشان می‌دهد که به دلیل درخواست کمک مالی اجباری از سوی مدرسه، بین آنها کشمکشی به وجود می‌آید. در این ویدئو، پدر که پنج فرزند دارد و در شرایط مالی سختی قرار دارد، به مدیر مدرسه توضیح می‌دهد که قادر به پرداخت هزینه‌های مدرسه نیست. در پاسخ، مدیر با لحنی تحقیرآمیز می‌گوید: «نباید پنج فرزند می‌آوردی!» پدر نیز که از این برخورد به شدت عصبی شده است، با عصبانیت اظهار می‌کند: «من نمی‌توانم پول مدرسه را بدهم، بنویس و فرزندم را اخراج کن!» در ادامه، مدیر با نشان دادن نمرات ضعیف دانش‌آموز سعی می‌کند تا تصمیم خود را توجیه کند و در پایان تهدید می‌کند که نام دانش‌آموز را در فهرست انضباطی ثبت کرده و می‌گوید: «من از هیچ‌کس نمی‌ترسم!»

این فیلم تنها یکی از بسیاری از مشکلاتی است که در برخی مدارس دولتی به وقوع می‌پیوندد، جایی که مدیران و معاونان مدارس با استفاده از نمرات انضباطی یا شرایط ثبت‌نام، والدین و دانش‌آموزان را تحت فشار قرار می‌دهند. چندی پیش نیز گزارش‌هایی از مدارس دولتی عادی در تهران منتشر شد که نشان می‌داد برخی مدیران از ثبت‌نام دانش‌آموزانی که نمرات ضعیفی دارند خودداری می‌کنند یا از خانواده‌ها کمک‌های مالی اجباری می‌خواهند. علی‌رغم هشدارهای منتشر شده در این خصوص، هیچ واکنش جدی از سوی مسئولین آموزش و پرورش در خصوص این مشکلات مشاهده نشده است.

یکی از والدینی که به تازگی با چنین مشکلی مواجه شده، در این‌باره می‌گوید: «تابستان امسال، به دلیل نمره انضباطی بد فرزندم، برای ثبت‌نام او به هیچ مدرسه دولتی نزدیک محل سکونتمان اجازه ثبت‌نام داده نشد. حتی مدیر یکی از مدارس با مدرسه قبلی تماس گرفت و پس از بررسی، از ثبت‌نام فرزندم امتناع کرد. در نهایت، او بدون هیچ‌گونه راه‌حل قانونی، تنها راه‌حل را ثبت‌نام در مدارس غیردولتی پیشنهاد کرد.» این والدین ادامه می‌دهد: «با وجود شهریه‌های سنگین مدارس غیردولتی، مجبور شدیم فرزندمان را در یکی از آنها ثبت‌نام کنیم، اما اکنون متوجه آرامش روانی و احترام به حقوق دانش‌آموزان در این مدارس شده‌ایم.»

این وضعیت که در برخی مدارس دولتی عادی به وضوح مشاهده می‌شود، نه تنها حقوق دانش‌آموزان را نقض می‌کند، بلکه تبعات اجتماعی و آموزشی خطرناکی نیز به همراه دارد. افزایش فشار به خانواده‌ها برای ثبت‌نام در مدارس غیردولتی، به ویژه برای خانواده‌های کم‌درآمد، باعث بروز مشکلاتی چون افزایش ترک تحصیل، کاهش کیفیت آموزشی و افزایش نابرابری‌های اجتماعی می‌شود. استفاده ابزاری از نمرات انضباطی و تهدید به اخراج دانش‌آموزان نیز فضایی استرس‌زا و ناامن برای آنها ایجاد می‌کند که بر انگیزه تحصیلی آنها تاثیرات منفی به جا می‌گذارد.

کارشناسان آموزشی معتقدند که در بسیاری از مدارس، والدین و دانش‌آموزان تقریباً هیچ نقشی در فرآیند تصمیم‌گیری‌ها ندارند و مدیران مدرسه به دلیل عدم پاسخگویی به والدین، قادر به تصمیم‌گیری‌های دلخواه خود هستند. نادر برزگر، کارشناس آموزشی در این‌باره می‌گوید: «مردم اکنون با مشکلات مختلفی در مدارس مواجه هستند و به دلیل نبود نظارت مؤثر، هیچ‌کسی مسئولیت مشکلات را بر عهده نمی‌گیرد.»

وی همچنین تأکید می‌کند که سیستم آموزش و پرورش باید به جای مدیریت انحصاری، از ظرفیت‌های خانواده‌ها برای بهبود شرایط استفاده کند. تا زمانی که این رویکرد اصلاح نشود، مشکلات آموزشی همچنان ادامه خواهد داشت و حقوق دانش‌آموزان و خانواده‌ها نقض خواهد شد.

در پایان، پرسش مهم این است که چرا پدری باید برای حل مشکل فرزندش مجبور به فیلم‌برداری از مدیر مدرسه شود؟ آیا بدون وجود این ویدئو، آموزش و پرورش به مشکلات این خانواده رسیدگی می‌کرد؟ این سوالات در پی انتشار چنین فیلم‌هایی مطرح می‌شود و مسئولان باید به آنها توجه کنند تا عدالت آموزشی در عمل تحقق یابد.