رکورد بی‌سابقه بازرسی‌های آژانس اتمی در ایران
در حالی که ایران زیر ذره‌بین شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد، نماینده کشورمان در سازمان ملل اعلام کرده سطح بازرسی‌های اعمال‌شده بر تأسیسات هسته‌ای ایران، در هیچ نقطه‌ای از جهان سابقه نداشته است.
امیر سعید ایروانی، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، طی سخنرانی خود در نشست کمیسیون خلع سلاح، ضمن تأکید بر همکاری سازنده ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خاطرنشان کرد که میزان بازرسی‌های صورت‌گرفته در ایران توسط این نهاد بین‌المللی، در سطحی انجام شده که تاکنون برای هیچ کشور دیگری در تاریخ سابقه نداشته است.
ایروانی با اشاره به پایبندی ایران به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران همچنان به‌طور کامل متعهد به این پیمان باقی مانده و همکاری شفاف و سازنده‌ای با آژانس دارد تا پایبندی به توافقات پادمانی مورد تأیید قرار گیرد.»
در بخش آغازین سخنرانی، وی ضمن تبریک به ریاست جدید کمیسیون و اشاره به همکاری هیأت ایرانی با این نهاد بین‌المللی، تصریح کرد: «هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران ضمن تأکید بر بیانیه جنبش عدم تعهد که توسط اندونزی مطرح شد، نکاتی را از منظر ملی مورد بررسی قرار می‌دهد.»
نماینده ایران، در ادامه با ترسیم تصویری نگران‌کننده از وضعیت جهانی صلح و امنیت، وضعیت فعلی را حاصل تشدید رقابت‌های ژئوپلیتیکی، گسترش درگیری‌های مسلحانه و افزایش بی‌سابقه هزینه‌های نظامی دانست. وی افزود: «عدم پایبندی قدرت‌های هسته‌ای به تعهدات خود، مهم‌ترین مانع برای تحقق اهداف خلع سلاح در سطح جهانی بوده است.»
ایروانی در سخنان خود نقش حیاتی کمیسیون خلع سلاح سازمان ملل در پیشبرد برنامه‌های خلع سلاح به‌ویژه در حوزه هسته‌ای را مورد تأکید قرار داد و خواستار پیشرفت مؤثر در گروه کاری نخست این کمیسیون شد. او همچنین یادآور شد: «استفاده از متون چرخشی می‌تواند به ایجاد اجماع در کمیسیون کمک کند.»
وی با اشاره به اقدامات اخیر برخی کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای، از جمله پرتاب موشک بالستیک قاره‌پیمای ایالات متحده در ۱۹ فوریه ۲۰۲۵، این رویکرد را مصداق آشکار نقض تعهدات خلع سلاحی توسط این کشورها دانست و گفت: «کشورهای دارای سلاح هسته‌ای نه‌تنها به تعهدات خود عمل نکرده‌اند بلکه در جهت مدرن‌سازی زرادخانه‌هایشان نیز گام برداشته‌اند.»
ایروانی همچنین نسبت به رویکرد متناقض برخی کشورهای عضو ناتو هشدار داد و اظهار کرد: «در حالی که این کشورها خواستار عدم اشاعه هستند، خود به‌طور دائم به سلاح‌های هسته‌ای متکی‌اند و حتی این تسلیحات را در خاک خود نگهداری می‌کنند. بیش از ۴۰ کشور تحت چتر بازدارندگی هسته‌ای ایالات متحده قرار دارند که این اقدام، با الزامات پیمان NPT در تضاد است.»
او افزود: «در حالی‌که برخی کشورها چنین تخلفاتی را مرتکب می‌شوند، همان‌ها برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را هدف ادعاهای بی‌پایه و سیاسی قرار می‌دهند.»
ایروانی با تأکید مجدد بر همکاری ایران با آژانس، اعلام کرد: «۲۲ درصد از کل بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تنها در ایران انجام شده است. چنین میزان از نظارت و بازرسی، در هیچ کشور دیگری سابقه ندارد.»
نماینده ایران در سازمان ملل تصریح کرد که همکاری میان ایران و آژانس می‌تواند به حل برخی اختلافات باقی‌مانده منجر شود، به‌شرط آن‌که این نهاد بین‌المللی تحت فشارهای سیاسی خارجی قرار نگیرد و در مسیر فنی، مستقل و حرفه‌ای خود باقی بماند.
وی در ادامه به موضوع فعالیت‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی پرداخت و تأکید کرد: «رژیم اسرائیل که تنها دارنده سلاح‌های کشتارجمعی در منطقه خاورمیانه است، با حمایت ایالات متحده همواره در برابر تلاش‌ها برای ایجاد منطقه‌ای عاری از تسلیحات هسته‌ای، مقاومت کرده است. این رژیم باید به عنوان یک کشور غیرهسته‌ای به پیمان NPT بپیوندد و تمام تأسیسات هسته‌ای خود را تحت نظارت کامل آژانس قرار دهد.»
در پایان سخنان خود، ایروانی به فناوری‌های نوظهور و خطرات ناشی از نظامی‌سازی آن‌ها نیز اشاره کرد و گفت: «انحصار فناوری‌های نوین در اختیار تعداد معدودی کشور نباید بهانه‌ای برای اقدامات قهری یا ایجاد رژیم‌های کنترل صادرات شود. ایران قویاً با نظامی‌سازی این فناوری‌ها مخالف است و تأکید می‌کند که استفاده از آن‌ها باید صرفاً در راستای اهداف صلح‌آمیز و در چارچوب قوانین بین‌المللی باشد.»
