سخنرانی‌های پرسشی پزشکیان؛ تاکتیک سیاسی یا نشانه بلاتکلیفی؟
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، در سخنرانی‌های اخیر خود بیش از هر چیز از جملات پرسشی استفاده کرده است.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، در سخنرانی‌های خود بارها از جملات پرسشی استفاده کرده است، جملاتی که بعضاً جنجالی شده‌اند. نمونه‌هایی از این سؤالات عبارت‌اند از:
«چرا وقتی کسی قانون را اجرا نمی‌کند، ارتقا می‌گیرد؟»
«چرا باید هم ثروتمندان و هم نیازمندان یارانه بگیرند؟»
«چرا کشوری در آن سوی دنیا برای ما تصمیم می‌گیرد که چگونه زندگی کنیم؟»
چرا پزشکیان این‌همه سؤال می‌پرسد؟
۱. تأثیر تجربه کاری در مجلس
پزشکیان بیش از ۱۶ سال در مجلس شورای اسلامی حضور داشته است؛ نهادی که کارویژه‌اش پرسش، استیضاح و تحقیق است. این احتمال وجود دارد که او به دلیل سال‌ها فعالیت در این جایگاه، به استفاده از پرسش در بیان نظرات خود عادت کرده باشد.
۲. پرهیز از موضع‌گیری صریح برای حفظ وحدت ملی
برخی تحلیلگران بر این باورند که پزشکیان با بیان دیدگاه‌های خود در قالب پرسش، تلاش دارد تا از مواجهه مستقیم با جناح‌های سیاسی پرهیز کرده و آنچه را که «وفاق ملی» می‌نامد، حفظ کند. اما آیا وظیفه رئیس‌جمهور حفظ تعادل میان گروه‌های سیاسی است، یا تلاش برای تحقق منافع ملی؟
۳. ناتوانی در ارائه راهکار؟
برخی از پرسش‌های پزشکیان به مشکلاتی اشاره دارد که راه‌حل آنها تا حد زیادی مشخص است. این موضوع این پرسش را مطرح می‌کند که آیا او به‌جای یافتن پاسخ، صرفاً مشکلات را برجسته می‌کند؟ پزشکیان در این رابطه گفته است: «شما خیال می‌کنید من کی هستم؟ تصور می‌کنید حالا که رئیس‌جمهور شده‌ام، انگار یک جعبه جادویی دارم که می‌توانم مشکلات را با سحر و جادو حل کنم؟ نه، واقعیت این نیست.»
۴. استفاده از استفهام انکاری
برخی سؤالات رئیس‌جمهور اساساً برای دریافت پاسخ مطرح نمی‌شوند، بلکه به‌عنوان ابزاری برای انتقاد غیرمستقیم استفاده می‌شوند. برای مثال، وقتی او می‌پرسد: «آیا ما امروز در جایگاه اول منطقه هستیم؟» روشن است که پاسخ منفی است.
۵. انتقال پیام به‌جای درخواست پاسخ
گاهی رئیس‌جمهور پرسشی را مطرح می‌کند که هدف آن ارسال پیام به طرف‌های خارجی یا داخلی است. برای مثال، وقتی می‌گوید: «اگر آمریکا واقعاً به دنبال مذاکره است، چرا سیاست‌های خصمانه خود را متوقف نمی‌کند؟»، در واقع شرط خود را برای مذاکره بیان کرده است.
پزشکیان باید استراتژی خود را تغییر دهد؟
با توجه به واکنش‌های متفاوت نسبت به این سبک سخنرانی، به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهور باید در روش ارتباطی خود تجدیدنظر کند. شاید بهتر باشد که به جای طرح پرسش‌های متعدد، شفاف‌تر با مردم سخن بگوید و اگر لازم است، تصمیمات خود را مقتدرانه و بدون ابهام بیان کند.
