شگفتی آسمان بعد از ۷ سال؛ ماه‌گرفتگی کامل ۱۶ شهریور ایران را در تاریکی سرخ فرو می‌برد
بعد از گذشت هفت سال، آسمان ایران در شب شانزدهم شهریور ۱۴۰۴ میزبان پدیده‌ای نادر خواهد بود؛ ماه‌گرفتگی کلی که از لحظه آغاز تا پایان، به‌طور کامل در کشور قابل مشاهده است.
مهم‌ترین رخداد نجومی تابستان ۱۴۰۴، ماه‌گرفتگی کامل شب شانزدهم شهریور است که پس از هفت سال دوباره در آسمان ایران خودنمایی خواهد کرد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، کاظم کوکرم، سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران، با اشاره به این رویداد گفت: «ماه‌گرفتگی ۱۶ شهریور، نخستین خسوف کلی پس از هفت سال است که همه مراحل آن از ایران دیده می‌شود.» او همچنین به پدیده دیگری اشاره کرد و افزود که مقارنه دو سیاره درخشان زهره و مشتری در بامداد ۲۱ مرداد، فرصت مناسبی برای مشاهده و عکاسی خواهد بود.
کوکرم درباره جزئیات این ماه‌گرفتگی توضیح داد: در مرحله نخست، قرص ماه از ساعت ۱۸:۵۸ وارد نیم‌سایه زمین می‌شود؛ مرحله‌ای که تشخیص آن با چشم غیرمسلح دشوار است. سپس در ساعت ۱۹:۵۷، آغاز ماه‌گرفتگی جزئی رخ می‌دهد و ماه وارد سایه زمین می‌شود. خسوف کلی از ساعت ۲۱ آغاز و در ساعت ۲۱:۴۱:۴۶ به اوج خود می‌رسد. این وضعیت تا ساعت ۲۲:۲۳ ادامه دارد و پس از آن ماه به‌تدریج از سایه زمین خارج می‌شود. پایان خسوف جزئی ساعت ۲۳:۲۷ و خروج کامل ماه از نیم‌سایه نیز ساعت ۰۰:۲۵ بامداد هفدهم شهریور اتفاق خواهد افتاد.
این پدیده نجومی از ایران، کشورهای غرب آسیا، شرق اروپا، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا، اقیانوسیه و شرق قاره آفریقا قابل رصد است. در مقابل، غرب اروپا، غرب آفریقا و بیشتر نقاط قاره آمریکا تنها بخشی از آن یا هیچ مرحله‌ای را مشاهده نخواهند کرد.
کوکرم درباره ماهیت این رخداد گفت: «در جریان ماه‌گرفتگی، ماه از درون سایه زمین عبور می‌کند و به همین دلیل قرص ماه تیره و سرخ‌رنگ به نظر می‌رسد. این تغییر رنگ می‌تواند از نارنجی و مسی تا جگری یا حتی بنفش متغیر باشد و شدت آن به شرایط جوی و میزان غبار یا ابر موجود در جو زمین بستگی دارد.»
او تأکید کرد: «ماه‌گرفتگی کامل ۱۶ شهریور مهم‌ترین رویداد نجومی پیش رو است و از آغاز تا پایان در ایران قابل مشاهده خواهد بود.»
این مدرس نجوم در ادامه به رویدادهای دیگر آسمانی اشاره کرد و گفت: سحرگاه سه‌شنبه ۲۱ مرداد، سیاره‌های زهره و مشتری در فاصله‌ای کمتر از یک درجه کنار هم در آسمان مشرق دیده می‌شوند. «جرم درخشان سمت راست، زهره و سمت چپ، مشتری خواهد بود. این مقارنه بسیار نزدیک، صحنه‌ای زیبا برای عکاسی و فرصتی برای نشان دادن آسمان به کودکان است.»
همچنین، او به اوج بارش شهابی برساوشی در شب‌های ۲۱ و ۲۲ مرداد اشاره کرد، اما افزود که طلوع زودهنگام ماه باعث کاهش وضوح این پدیده خواهد شد. در شب‌های ۲۳ تا ۲۵ مرداد، با وجود دیرتر طلوع کردن ماه، تعداد شهاب‌ها کمتر از زمان اوج خواهد بود.
کوکرم توصیه کرد: «برای تماشای این بارش، باید به مناطق تاریک و دور از آلودگی نوری رفت و در ساعات ابتدایی شب پیش از طلوع ماه به آسمان نگاه کرد. حتی در بهترین حالت، انتظار می‌رود تنها ۱۰ تا ۱۵ شهاب در ساعت دیده شود که بسیار کمتر از آمار معمول ۷۰ تا ۱۰۰ شهاب در زمان اوج است.»
