زنگ خطر برای شهاب حسینی: آیا پرافتخارترین بازیگر ایران در سراشیبی قرار گرفته است؟

شاید نتوان با قطعیت شهاب حسینی را برترین بازیگر چند دهه اخیر سینما و تلویزیون ایران دانست، اما بدون شک او پرافتخارترین بازیگر ایرانی به‌ویژه در عرصه‌های بین‌المللی محسوب می‌شود. از سال ۱۳۸۷ که با فیلم «سوپراستار» تهمینه میلانی سیمرغ بلورین جشنواره فجر را دریافت کرد تا به امروز، او جوایز معتبر بسیاری را از جشنواره‌های خارجی کسب کرده که مهم‌ترین آن‌ها خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین در سال ۲۰۱۱ و نخل طلای جشنواره فیلم کن در سال ۲۰۱۶ بوده است. با این حال، انتخاب‌های اخیر او آنچنان که باید در امتداد موفقیت‌های پیشین و کارنامه پربارش به نظر نمی‌رسند.

از اجرای برنامه «همرفیق» که پس از سال‌ها بازگشت او به عرصه اجرا بود و آنطور که انتظار می‌رفت، موفق از کار درنیامد؛ تا دو سال اخیر که در دو سریال نه چندان موفق، نقش‌هایی با مایه‌های تکراری اما با چهره‌پردازی متفاوت ایفا کرده است. دو سریال «گناه فرشته» و «آبان» شاید مخاطبان کمی نداشتند؛ اما در قیاس با آثار قبلی حسینی در شبکه نمایش خانگی، یعنی سریال‌های «شهرزاد» و «پوست شیر»، در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرند.

شهاب حسینی فعالیت خود در عرصه نمایش خانگی را با یکی از محبوب‌ترین سریال‌های نه تنها این مدیوم، بلکه کل تاریخ سریال‌سازی ایران، یعنی «شهرزاد» آغاز کرد. پس از آن نیز موفقیت خود را با سریال به‌یادماندنی «پوست شیر» ادامه داد. اما عملاً پس از آن، نه در سینما آنچنان موفق بوده و نه در نمایش خانگی. دلیلی که برای این موضوع می‌توان برشمرد، نخست آنکه حضور در پروژه‌های طولانی مدت نمایش خانگی برای بازیگری گزیده‌کاری همچون شهاب حسینی، می‌تواند منجر به از دست دادن پیشنهادات متعدد در سینما شود. دوم آنکه اساساً مدیوم سینما برای بازیگری که به دنبال عمق بخشیدن به کار خود و تجربه‌های تازه و مهم است، فرصت درخشش بیشتری فراهم می‌کند. اما سریال‌سازی، به‌ویژه در شبکه نمایش خانگی که نیازمند جذب مخاطب گسترده به امید بازگشت سرمایه است، اغلب در چارچوب فرمول‌های محدود داستان‌گویی قرار می‌گیرد که نتیجه آن، شخصیت‌هایی می‌شود که حسینی در دو سریال «گناه فرشته» و «آبان» به ایفای نقش آن‌ها پرداخته است.

این دو سریال که خودشان چندان مورد استقبال قرار نگرفتند، به نظر می‌رسد شهاب حسینی را نیز با خود به سطح پایین‌تری کشانده‌اند. در این میان، شهاب حسینی حضور کمرنگی در سینما با آثاری همچون «رها» داشته است؛ با این حال، برای کسی که روزی بر صحنه اسکار، کن و جشنواره برلین ایستاده است، ایفای نقش در سریال‌های نمایش خانگی احتمالاً انگیزه‌ای جز مسائل مالی ندارد و از طرفی، فعالیت محدود در سینما نیز نمی‌تواند آن جایگاه قبلی را بازسازی کند. با این اوصاف، ای کاش شهاب حسینی قدر جایگاه خود را می‌دانست تا همچنان به عنوان بازیگر جهانی سینمای ایران باقی می‌ماند.