گریم مردانه الناز شاکردوست و رقصی که دوباره مرزهای سینمای ایران را به چالش کشید
انتشار تصاویری از فیلم تازه‌ی «کج پیله» با حضور الناز شاکردوست، کاربران شبکه‌های اجتماعی را به بحث درباره مرزهای نمایش و قوانین نانوشته‌ی سینمای ایران کشانده است.
در روزهای اخیر، تصاویر فیلم «کج پیله» با بازی الناز شاکردوست، توجه زیادی را در شبکه‌های اجتماعی جلب کرده است. در این قاب‌ها، شاکردوست با گریم مردانه ظاهر شده، اما بیش از گریم، صحنه‌های رقص او باعث شده تا کاربران و منتقدان دوباره به پرسش‌های همیشگی درباره مرزهای نمایش، نقش جنسیت و سانسور در سینمای ایران برگردند.
اکثر واکنش‌ها به ویدئویی مربوط می‌شود که شاکردوست در آن در هیبت مردانه رقصیده است. برخی از کاربران پرسیده‌اند: «آیا صرف داشتن گریم مردانه، رقصیدن را مجاز می‌کند؟»
دکتر حمیدرضا حسنانی، کارشناس سینما، به این نکته اشاره می‌کند که قوانین نانوشته سینمای ایران درباره حرکات بدنی و رقص همواره بر اساس جنسیت بازیگر تعبیر شده‌اند. کاربران اکنون می‌پرسند: «اگر بازیگر زن است ولی گریم مردانه دارد، پس در اصل یک زن رقصیده است. آیا این مجاز است؟ یا باید زنان بدون تغییر جنسیتی بتوانند همان کاری را انجام دهند که مردان می‌توانند؟»
این موضوع تنها محدود به یک صحنه نیست. مسئله اصلی، انعطاف‌پذیری و تفسیرپذیری قواعد سینمای ایران است که اجازه می‌دهد کاری که به‌طور معمول ممنوع است، با تغییر ظاهری بازیگر، مجاز تلقی شود.
در گذشته، بسیاری از منتقدان، سینمای تجاری قبل از انقلاب را با برچسب «فیلمفارسی» نقد می‌کردند و آن را سطحی و بی‌محتوا می‌دانستند. امروز اما تحلیل‌گران شبکه‌های اجتماعی معتقدند که وضعیت سینمای ایران نه تنها بهتر نشده، بلکه دچار نوعی «دفرمگی فرهنگی» شده است؛ شرایطی که در آن زن مجبور است برای رقصیدن گریم مردانه داشته باشد.
هم‌زمان با انتشار تصاویر فیلم، ویدئویی از مراسم فرش قرمز «کج پیله» نیز در فضای مجازی منتشر شد که در آن نعیمه نظام‌دوست و الناز شاکردوست در حین گفت‌وگویی صمیمانه دیده می‌شوند. گفته می‌شود نظام‌دوست نقش همسر شاکردوست را در فیلم ایفا می‌کند. بخشی از کاربران این لحظات را به ترفندهای تبلیغاتی فیلم نسبت داده‌اند.
در بسیاری از کشورهای جهان، چنین اتفاقاتی بخشی طبیعی از فرهنگ سینما و سرگرمی است. اما در ایران، جایی که سال‌ها سینما با شعار «پیام‌محور و متعهد بودن» شناخته می‌شد، اکنون مسیر فروش و دیده شدن به سمت جنجال و نمایش حاشیه‌ها رفته است. منتقدان معتقدند این تغییر نشان‌دهنده غفلت از جایگاه واقعی زن در هنر و سینماست.
نتیجه آن شده که امروز «دم خروس» بیرون زده؛ سینمایی که نه تنها قواعد مشخصی ندارد، بلکه برای جلب توجه، از هر وسیله‌ای از جمله گریم مردانه و رقص ممنوعه بهره می‌گیرد.
