باشگاه زنانهای در تهران که با معماری خاصش نگاهها را خیره میکند
ساختمان شماره ۳۸ یا «فایبر جیم»، باشگاه ورزشی ویژه بانوان در خیابان استاد حسن بنا تهران، با معماری منحصربهفردش موفق شده به فینال جایزه معمار ۱۴۰۳ در بخش ساختمانهای عمومی راه پیدا کند. این اثر نهتنها با ساختار ظاهری خاص خود جلب توجه میکند، بلکه مفهومی تازه از معماری زنانه را به نمایش میگذارد.
ساختمان «فایبر جیم» در خیابان استاد حسن بنا تهران، با ظاهر صخرهمانند و حجم بتنی بستهاش، از همان نگاه اول چشمها را به خود جلب میکند. این باشگاه ورزشی که بهطور ویژه برای بانوان طراحی شده، از نظر شکل و شمایل بیرونی کاملاً متفاوت از ساختمانهای مسکونی اطرافش است و ظاهری صلب و خاکستری دارد. طراحی این بنا از سبک معماری بروتالیستی الهام گرفته شده است؛ سبکی که با استفاده از بتن عریان به دنبال القای حس قدرت، عظمت و استحکام است.
این انتخاب در نگاه اول ممکن است با تصویری سنتی از یک محیط زنانه تناقض داشته باشد، اما نکته جالب توجه آنجاست که معماران تلاش کردهاند مفهومی تازه از «زنانگی» ارائه کنند؛ مفهومی که استقامت، سرسختی و اراده را بهعنوان ویژگیهای برجسته مطرح میکند. علاوه بر این، ظاهر فروبسته و تقریباً بدون پنجره بنا، حسی از محرمانگی و حفظ حریم خصوصی را القا میکند که میتواند برای یک باشگاه ورزشی زنانه ایدهآل باشد.
در طراحی داخلی، برخلاف ظاهر بیرونی، فضایی پرنور و سرزنده خلق شده است. وجود نورگیری عمودی که تا سقف ساختمان امتداد دارد، نور خورشید را به حالتی زاویهدار به داخل هدایت میکند و با ایجاد بازی نور و سایه، فضایی پویا و دینامیک به محیط میبخشد. این طراحی در کنار جنبههای کاربردی، تأثیر چشمگیری بر تجربه بصری کاربران دارد.
با این حال، فضای داخلی نیز کاملاً از تأثیرات طراحی بیرونی مصون نمانده است. استفاده گسترده از دیوارهای بتنی، نردههای متعدد و رنگبندی خاکستری و سفید، حال و هوایی شبیه به زندانهای علمیتخیلی به فضا میبخشد؛ حسی که شاید با ماهیت ورزشی بنا چندان سازگار نباشد.
اما آنچه نمیتوان انکار کرد، تأثیر عمیق این بنا بر ذهن بیننده است. «فایبر جیم» چه مورد تحسین قرار گیرد و چه نقد، موفق شده توجه مخاطبان و رهگذران را جلب کند. این ساختمان نهتنها یک اثر معماری، بلکه یک پرسش بصری است که ذهن عابران را درگیر میکند و آنها را به تأمل در مورد مفهوم معماری و کارکرد آن دعوت مینماید.