تورم وحشتناک ۱۰۰ درصدی در نیمه دوم ۱۴۰۴: سقوط ۳۰ درصدی دلار در افق اقتصادی ایران؟

مهراد عباد، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، این سال را یکی از دشوارترین سال‌های اخیر برای کشور دانست و عوامل مختلفی را به عنوان دلایل اصلی این بحران معرفی کرد.

عباد در گفتگویی با اقتصادآنلاین تأکید کرد که روند مشکلات اقتصادی همچنان از دولت‌های گذشته ادامه داشته و اصلاحات چشمگیری در سیاست‌های کلان اقتصادی صورت نگرفته است. به عنوان مثال، مسائلی همچون چندنرخی بودن ارز و مشکلات در فرآیندهای تجارت خارجی همچنان بدون تغییر باقی مانده است. اگرچه امیدهایی به حضور آقای پزشکیان در بخش تجارت خارجی برای ایجاد اصلاحات وجود داشت، اما در عمل تحولی در این زمینه به وجود نیامد.

فشارهای اقتصادی و تورم بالا

او همچنین به وضعیت روابط بین‌المللی اشاره کرد و گفت که در حالی که انتظار می‌رفت این روابط بهبود یابد، در واقع در برخی موارد وضعیت بدتر شد و جنگ‌ها و تحولات منطقه‌ای فشارهای بیشتری به اقتصاد وارد کرد. علاوه بر این، با روی کار آمدن دولت ترامپ و آغاز مجدد تحریم‌ها، شرایط تجارت خارجی کشور سخت‌تر شد و فشارهای اقتصادی به شدت افزایش یافت.

تورم بالا یکی دیگر از مشکلات اساسی کشور بود که اثرات منفی زیادی بر بخش خصوصی و کسب‌وکارها گذاشت. عباد به این موضوع اشاره کرد که با افزایش تورم، سرمایه در گردش کاهش یافته و شرکت‌ها برای ادامه فعالیت خود به سرمایه بیشتری نیاز دارند. متأسفانه در این شرایط، بانک‌ها همکاری مناسبی نداشتند و تسهیلات مالی بیشتر به شرکت‌های وابسته به خودشان اختصاص داده شد.

سناریوهای پیش رو برای اقتصاد ایران

عباد در ادامه به دو سناریو مختلف برای آینده اقتصادی ایران اشاره کرد. سناریوی اول به احتمال بهبود روابط بین‌المللی و تعامل سازنده با جهان اشاره دارد. او معتقد است که اگر ایران بتواند روابط خود را با دیگر کشورها بهبود بخشد، احتمالاً شاهد نشانه‌هایی از بهبود اقتصادی خواهیم بود و ارزش پول ملی ممکن است در کوتاه‌مدت حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد ترمیم شود.

وی افزود که در عین حال، مشکلات اقتصادی کشور تنها به روابط خارجی محدود نمی‌شود و مسائل داخلی نیز باید به موازات آن حل شود. عباد تصریح کرد که اصلاحات اقتصادی برای بهبود شرایط ضروری است و تعاملات بین‌المللی می‌تواند تنها گام ابتدایی باشد.

اما در سناریوی دوم، اگر روابط بین‌المللی بهبود نیابد و وضعیت کنونی ادامه پیدا کند، مشکلات اقتصادی تشدید خواهد شد. در این شرایط، عدم پیوستن به FATF و مشکلات در برقراری ارتباط با بانک‌های بین‌المللی، همچنین محدودیت در تجارت با دیگر کشورها، باعث افزایش تورم و وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصادی خواهد شد.

تاب‌آوری شرکت‌ها در برابر بحران‌های اقتصادی

عباد به این نکته اشاره کرد که در سال‌های اخیر تاب‌آوری شرکت‌ها اهمیت زیادی پیدا کرده است. او گفت که در شرایط فعلی، شرکت‌ها باید بیشتر به بقای خود فکر کنند تا به سودآوری. در این راستا، بسیاری از شرکت‌ها ناچار به تعدیل نیرو شدند و فشارهای اقتصادی، وضعیت بازار کار و معیشت مردم را دچار مشکلات بیشتری کرده است.

او در پایان امیدوار بود که سناریوی اول محقق شود و ایران مانند سایر کشورهای عادی دنیا، روابط تجاری خود را بهبود ببخشد. او همچنین افزود که ایران ظرفیت‌های زیادی دارد، اما به دلیل تحریم‌ها، بسیاری از این ظرفیت‌ها از بین رفته است.

عباد تصریح کرد: «اقتصاد، به‌ویژه در ایران، چندان قابل پیش‌بینی نیست. شاید بتوان یک چارچوب کلی برای آن ترسیم کرد، اما اقتصاد ایران تحت‌تأثیر عوامل متعددی، ازجمله مسائل سیاسی، قرار دارد.» او همچنین هشدار داد که برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در صورت ادامه روند کنونی، ممکن است در نیمه دوم سال آینده، با تورم ۱۰۰ درصدی مواجه شویم.

در نهایت، او خاطرنشان کرد که همه‌چیز بستگی به شرایط و نحوه تعاملات دارد. اگر یک جنگ مستقیم رخ دهد، یک سناریو خواهیم داشت و اگر مذاکرات به نتیجه نرسد و همچنان در بلاتکلیفی بمانیم، سناریوی دیگری پیش خواهد آمد. باید دید که اوضاع چگونه پیش می‌رود.