طوفان قیمتی در راه است؟/ آینده مبهم بازار خودرو در سال ۱۴۰۴
در نخستین هفته‌های سال ۱۴۰۴، موضوع تعرفه واردات خودرو بار دیگر به یکی از محورهای داغ در فضای رسانه‌ای و کارشناسی تبدیل شده است.
در حالی که تعرفه واردات خودروهای هیبریدی و برقی در سال جاری ثابت باقی مانده، گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش تعرفه برای خودروهای بنزینی، به‌ویژه مدل‌هایی با حجم موتور بالاتر از ۱۵۰۰ سی‌سی، همچنان ادامه دارد. بر اساس اعلام منابع رسمی، تعرفه خودروهای برقی همچنان ۴ درصد و خودروهای هیبریدی ۱۵ درصد است؛ اما خودروهای بنزینی با حجم موتور کمتر از ۱۰۰۰ سی‌سی با تعرفه ۲۰ درصد، و مدل‌های ۱۰۰۱ تا ۱۵۰۰ سی‌سی با نرخ ۵۵ درصد و نهایتاً خودروهای ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی با تعرفه‌ای تا ۹۵ درصد مواجه هستند.
در فضای بازار، نگرانی‌هایی نسبت به اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی برای برخی خودروهای وارداتی مطرح شده است که در صورت تحقق، می‌تواند موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها را به همراه داشته باشد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که خودروهای وارداتی به‌مثابه دماسنج بازار، نقش مؤثری در جهت‌دهی به قیمت خودروهای تولید داخل دارند.
نقش پررنگ نرخ ارز در جهش قیمت خودروهای وارداتی
یکی از متغیرهای کلیدی در تعیین قیمت نهایی خودروهای وارداتی، نرخ ارز تخصیص‌یافته به واردکنندگان است. در حالی که سال گذشته واردات خودرو با ارز نزدیک به ۳۸ هزار تومان انجام می‌شد، امسال صحبت از نرخ‌های نزدیک به ۷۰ هزار تومان است. این افزایش در نرخ ارز، به‌تنهایی می‌تواند قیمت تمام‌شده خودروهای خارجی را به شکل چشمگیری افزایش دهد؛ مسئله‌ای که نه تنها به کاهش قدرت خرید مشتریان منجر می‌شود، بلکه زمینه‌ساز رکود بیشتر بازار نیز خواهد بود.
افزایش قیمت محصولات داخلی در پی تحولات ارزی و تعرفه‌ای
در کنار چالش‌های حوزه واردات، بازار خودروهای داخلی نیز در آغاز ۱۴۰۴ از نوسانات در امان نمانده است. گزارش‌ها از نمایندگی‌ها و بازار آزاد نشان می‌دهد که محصولات دو خودروساز بزرگ کشور، ایران‌خودرو و سایپا، با افزایش قیمت قابل توجهی مواجه شده‌اند.
برای نمونه، قیمت خودروی پژو ۲۰۷ اتوماتیک پانوراما در نمایندگی‌های ایران‌خودرو از حدود ۷۹۶ میلیون تومان در پایان سال ۱۴۰۳، به مرز ۸۰۶ میلیون تومان در فروردین ۱۴۰۴ رسیده است. همچنین سایر محصولات ایران‌خودرو نیز با روند افزایشی مشابهی روبه‌رو بوده‌اند. پیش‌بینی می‌شود سایپا نیز به‌زودی لیست قیمت‌های به‌روزشده خود را اعلام کند.
اثرگذاری قیمت کارخانه‌ای بر بازار آزاد
افزایش نرخ کارخانه‌ای خودروها مستقیماً بر قیمت بازار آزاد تأثیر گذاشته است. به‌عنوان مثال، مدل‌هایی نظیر دنا پلاس اتوماتیک آپشنال در بازار آزاد با رشد حدود ۱۰۰ میلیون تومانی قیمت مواجه شده‌اند. این روند افزایشی، نتیجه ترکیبی از تغییرات تعرفه‌ای، نرخ ارز و سیاست‌های قیمتی خودروسازان است که چشم‌انداز بازار را برای مصرف‌کنندگان و فعالان اقتصادی با ابهام روبه‌رو کرده است.
جمع‌بندی
آنچه در آغاز سال ۱۴۰۴ مشهود است، عدم قطعیت و فضای پرنوسان در بازار خودرو، چه در بخش وارداتی و چه داخلی، است. سیاست‌های تعرفه‌ای، نوسان ارز و افزایش هزینه‌های تولید، سه ضلع تأثیرگذار در چشم‌انداز قیمت خودرو محسوب می‌شوند و بازار را در آستانه تصمیم‌گیری‌های حساس قرار داده‌اند.
