علت غیبت روغن‌های دولتی در طرح کالابرگ چیست؟
در حالی‌که مرحله دوم اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی آغاز شده، بسیاری از خانوارها هنوز موفق به یافتن روغن خوراکی با نرخ مصوب نشده‌اند.
با اجرای مرحله دوم طرح کالابرگ الکترونیکی، که قرار بود دسترسی دهک‌های پایین درآمدی به کالاهای اساسی مانند روغن را تسهیل کند، کمبود این محصول در بازار، به‌ویژه در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، به شکل چشمگیری نمایان شده است. قفسه‌های خالی فروشگاه‌ها در روزهایی که مردم انتظار عرضه گسترده کالاهای یارانه‌ای را دارند، نشانه‌ای از بحران تأمین است که حالا به یکی از دغدغه‌های اصلی خانوارها بدل شده است.
در حالی‌که وزارت جهاد کشاورزی پیش از تعطیلات نوروز وعده داده بود نیاز بازار به روغن را تأمین خواهد کرد، اما شواهد میدانی از بازار خلاف آن را نشان می‌دهند. عرضه محدود روغن و دشواری در تهیه این کالا از سوی دارندگان کالابرگ در دهک‌های اول تا سوم، نگرانی‌ها درباره کارآمدی طرح‌های حمایتی دولت را افزایش داده است.
یکی از دلایل اصلی این وضعیت، به خروج شرکت صافولا از بازار ایران بازمی‌گردد؛ شرکتی که پیش‌تر یکی از تأمین‌کنندگان بزرگ روغن در کشور بود. خروج این شرکت، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، نگرانی‌هایی را در خصوص کاهش ظرفیت عرضه به‌دنبال داشته است. با این حال، وزارت جهاد کشاورزی سعی کرد با کم‌اهمیت جلوه دادن این اتفاق، از بروز بحران در بازار جلوگیری کند.
اکبر فتحی، معاون وزارت جهاد کشاورزی و دبیر ستاد هماهنگی امنیت غذایی، در دی‌ماه سال گذشته در واکنش به این مسئله اعلام کرده بود:
«هیچ زیرساختی از کشور خارج نشده و همه ظرفیت‌ها در داخل به قوت خود باقی است. هیچ مشکلی در تأمین روغن داخل وجود ندارد و همه مسائل بازار، تأمین و تولید قابل رصد بوده و برنامه‌ریزی کامل در این خصوص انجام شده است.»
او همچنین تأکید کرده بود:
«با توجه به سرمایه‌گذاری‌های بسیار خوبی که در روغن و روغن‌کشی کشور شده است و همچنین وارداتی که از قبل به میزان کافی انجام شده، مشکلی در بازار نداریم؛ ضمن اینکه ثبت سفارش‌ها بدون موانع و محدودیت ادامه دارد و ذخایر داخلی به حد کافی وجود دارد.»
با این حال، برخی مغازه‌داران از عدم ارسال کالا توسط تولیدکنندگان خبر می‌دهند و اعلام کرده‌اند که باوجود ثبت سفارش، هنوز کالایی دریافت نکرده‌اند. برخی دیگر نیز معتقدند تولیدکنندگان در انتظار تعیین قیمت‌های جدید هستند و تا آن زمان از عرضه محصول به بازار خودداری می‌کنند.
تداوم این وضعیت در شرایطی که حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در اولویت سیاست‌های دولت قرار دارد، این پرسش را ایجاد می‌کند که آیا برنامه‌ریزی‌ها برای تامین کالاهای اساسی در بستر طرح کالابرگ، به‌درستی انجام شده یا خیر. خلأ ایجادشده از سوی یک بازیگر بزرگ در زنجیره تأمین، اگرچه ممکن است در بلندمدت جبران شود، اما در کوتاه‌مدت بدون شک بر دسترسی خانوارها به کالاهای ضروری تأثیر خواهد گذاشت.
