خبر فوری: دولت یارانه چه کسانی را قطع می‌کند؟ شوک بزرگ به حقوق‌بگیران و صاحبان املاک!

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیراً اعلام کرده است که طبق الزامات قانون بودجه ۱۴۰۴، یارانه افرادی که درآمد ماهانه آن‌ها از ۳۰ میلیون تومان فراتر می‌رود و همچنین مالک ملک هستند، قطع خواهد شد. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران اقتصادی و نهادهای پژوهشی، باور دارند که شاخص‌های فعلی برای تعیین "پردرآمدها" با واقعیت‌های اقتصادی کشور همخوانی ندارد. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که تورم و افزایش هزینه‌های زندگی، فشار قابل توجهی بر خانواده‌های ایرانی وارد کرده است.

چالش‌های خط فقر و درآمد ۳۰ میلیونی

گزارش‌های رسمی و غیررسمی، تعارض آشکاری را میان ملاک‌های دولت و وضعیت خط فقر در کشور نشان می‌دهد. طبق آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، خط فقر مطلق برای یک خانوار سه‌نفره در سال ۱۴۰۳ به ۱۱ میلیون تومان رسیده است. علاوه بر این، برآوردهای مستقل اقتصادی نشان می‌دهد که خط فقر نسبی حدود ۳۵ میلیون تومان است. با این اوصاف، خانواده‌هایی که درآمدشان کمتر از این میزان است، عملاً زیر خط فقر نسبی قرار می‌گیرند. این آمارها، سوال اساسی را پیش می‌آورد: چگونه فردی با درآمد ماهانه ۳۰ میلیون تومان، در دسته‌بندی «دهک‌های پردرآمد» قرار می‌گیرد؟ آیا این معیار واقعاً بازتاب‌دهنده وضعیت اقتصادی حقیقی افراد جامعه است؟

مالکیت ملک: معیار مبهم برای حذف یارانه

یکی دیگر از معیارهای تعیین‌شده برای حذف یارانه، مالکیت ملک است. با این حال، بسیاری از خانواده‌ها ممکن است تنها صاحب یک خانه قدیمی یا موروثی باشند که حتی توانایی فروش آن را ندارند. این افراد، صرفاً به دلیل ثبت یک ملک در سامانه، از دریافت حمایت‌های مالی محروم خواهند شد. این موضوع، نشان می‌دهد که مالکیت ملک به تنهایی لزوماً نشانی از وضعیت رفاه اقتصادی بالا نیست و می‌تواند منجر به حذف ناعادلانه افراد نیازمند از چرخه دریافت یارانه شود.

اثرات سیاست‌های رفاهی و ضرورت بازنگری

اگرچه حذف یارانه از دهک‌های درآمدی بالا می‌تواند از منظر مدیریت هزینه‌های دولت منطقی به نظر برسد، اما عدم وجود معیارهای دقیق و شفاف برای شناسایی این دهک‌ها، ممکن است به حذف ناخواسته و ناعادلانه افراد نیازمند منجر شود. این معضل، به ویژه در شرایطی که افزایش قیمت کالاهای اساسی، خدمات درمانی و اجاره مسکن، فشار مضاعفی بر زندگی مردم وارد کرده، اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. با توجه به شرایط اقتصادی حاکم، نیاز مبرم به اصلاح و بازنگری در نظام شناسایی درآمد دهک‌های پردرآمد با رویکردی هوشمندانه‌تر و دقیق‌تر احساس می‌شود. استفاده از سامانه‌های پیشرفته و تحلیل همزمان درآمد و هزینه خانوارها می‌تواند به تدوین سیاستی عادلانه‌تر و کاهش خطاهای شناسایی کمک کند.

مقایسه خط فقر و درآمد ملاک حذف یارانه

به طور کلی، تا زمانی که معیارهای دقیق و جامعی برای شناسایی دهک‌های درآمدی ارائه نشود، سیاست حذف یارانه‌ها نه تنها ممکن است به ارتقاء عدالت اجتماعی کمکی نکند، بلکه می‌تواند مشکلات معیشتی بیشتری را برای اقشار مختلف جامعه به همراه داشته باشد.