شوک به سبد خانوار: قیمت مواد شوینده دوباره سر به فلک کشید!
با وجود تکذیبهای رسمی، قیمت مواد شوینده در بازار ایران همچنان در حال افزایش است. پس از یک جهش قیمتی در بهمن ۱۴۰۳، بررسیهای جدید نشان میدهد که روند صعودی ادامه دارد و مصرفکنندگان دوباره با نرخهای بالاتری مواجه شدهاند. چه کسی مسئول این گرانی است و چرا این وضعیت ادامه دارد؟

محصولات شوینده همواره بخش ثابتی از سبد خرید خانوادهها بودهاند و تغییرات قیمتی آنها مستقیماً بر زندگی روزمره مردم تأثیر میگذارد. پس از افزایش ۲۰ تا ۲۵ درصدی قیمت محصولات شوینده که در بهمن ۱۴۰۳ اعمال شد، نرخ این محصولات بیش از پیش زیر ذرهبین قرار گرفت. با این حال، بررسیهای انجام شده در خرداد ۱۴۰۴ نشان میدهد که روند تغییرات قیمتی همچنان ادامه دارد و بسیاری از اقلام شوینده نسبت به چهار ماه گذشته، مجدداً با رشد قیمت روبرو شدهاند.
ماجرا از ۲۶ دی ۱۴۰۳ آغاز شد، زمانی که علیرضا کیانی، نایبرئیس انجمن صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، از درخواست تولیدکنندگان برای افزایش نرخ مواد شوینده تا سقف ۳۰ درصد خبر داد. این درخواست در بهمن ۱۴۰۳ به نتیجه رسید و قیمت محصولات شوینده، آرایشی و بهداشتی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یافت. اما ماجرای رشد نرخ محصولات شوینده به اینجا ختم نشد و پس از گذشت چهار ماه، بررسی بازار در خرداد ۱۴۰۴ نشان میدهد که قیمت بسیاری از محصولات شوینده ثابت نمانده و همچنان در حال افزایش است.
تکذیب انجمن و واقعیت بازار: تضاد آشکار!
با وجود اینکه انجمن صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، افزایش ۶۰ درصدی قیمت محصولات شوینده را تکذیب کرده است، اما این افزایش نرخ به وضوح در بازار قابل مشاهده است. پس از افزایش قیمت محصولات شوینده در بهمن ۱۴۰۳، انتظار میرفت که نرخها تا پایان سال ۱۴۰۴ ثابت بماند، اما این اتفاق هرگز رخ نداد.
بررسی بازار مواد شوینده حاکی از آن است که قیمت پودر ماشین لباسشویی ۵۰۰ گرمی که در بهمن ۱۴۰۳، ۴۰ هزار تومان بود، اکنون با ۲۷ درصد رشد به ۵۱ هزار تومان رسیده است. پودر دستی ۵۰۰ گرمی نیز با نرخ ۳۰ هزار تومان در بازار عرضه میشد، اما در حال حاضر قیمت به ۳۷ هزار تومان رسیده که این نشاندهنده افزایش ۲۳ درصدی نرخ این محصول از بهمن ۱۴۰۳ تا خرداد ۱۴۰۴ است.
قیمت مایع لباسشویی ۲.۵ لیتری اکتیو نیز با ۱۸ درصد افزایش، از ۱۸۰ هزار تومان به ۲۱۳ هزار تومان رسیده است. نرخ مایع ظرفشویی پریل یک لیتری هم که در محدوده ۸۰ هزار تومان قرار داشت، در این بازه زمانی چهار ماهه ۲۵ درصد رشد داشته و اکنون با قیمت ۱۰۱ هزار تومان در فروشگاهها عرضه میشود. مایع ظرفشویی پریل ۴ لیتری نیز که با نرخ ۲۷۵ هزار تومان در بهمن ۱۴۰۳ عرضه میشد، اکنون با افزایش قیمت ۲۵ درصدی، با قیمت ۳۴۶ هزار تومان در اختیار مصرفکننده قرار میگیرد.
در حال حاضر، انواع مایع سفیدکننده دامستوس ۷۵ میلیلیتری با قیمت ۷۱ هزار تومان، وایتکس ۷۵۰ میلی لیتری ۳۳ هزار تومان، مایع دستشویی ۲.۵ لیتری اکتیو ۱۸۳ هزار تومان و مایع دستشویی اوه ۴۵۰ گرمی نیز با قیمت ۶۷ هزار تومان در بازار عرضه میشوند. قیمت شامپو بدن بین ۶۷ هزار تا ۸۰ هزار تومان و قیمت شامپو سر هم از ۴۱ هزار تومان شروع میشود و بسته به نوع و کیفیت آن متفاوت است.
مشکلات ریشهای: چرا قیمتها بالا میرود؟
دلایل مختلفی از سوی فعالان این حوزه برای افزایش قیمت محصولات شوینده مطرح شده است. آنطور که چندی پیش، عبدالرضا مظفری، دبیر اجرایی صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، به تجارتنیوز گفته بود، به دلیل افزایش نرخ ارز، مواد اولیه با قیمت بالاتری در اختیار تولیدکنندگان قرار میگیرد و همچنین، پتروشیمیهای داخلی نیز محصولات خود را با توجه به نرخ دلار قیمتگذاری میکنند. او تأکید کرد که افزایش قیمت مواد اولیه مستقیماً بر قیمت نهایی محصول تأثیر میگذارد.
علاوه بر افزایش نرخ ارز، مشکلات تخصیص ارز، افزایش هزینههای تولید و ناترازی انرژی نیز در رشد نرخ مواد شوینده نقش دارند. این گزارش نشان میدهد که این افزایش قیمت ناشی از مشکلاتی نظیر تخصیص ارز، ناترازی انرژی و عدم ثبات نرخ ارز است که این مشکلات نهتنها صنعت تولید محصولات شوینده، بلکه سایر صنایع را نیز تحت تأثیر قرار داده و به واسطه این شرایط، هم تولیدکنندگان و هم مصرفکنندگان تحت فشار قرار دارند.
شاید انجمن صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، افزایش قیمت محصولات شوینده را تکذیب کرده باشد، اما قیمت محصولات شوینده به صورت چراغ خاموش در بازار در حال افزایش است. بنابراین، دولت و نهادهای نظارتی باید پیش از هر چیز، مشکلاتی نظیر تخصیص ارز، ناترازی انرژی و ... را از سر راه تولید بردارند و سپس در راستای کنترل قیمتها اقدام کنند.
به نظر شما، چه راهکاری برای کنترل این روند صعودی قیمتها در بازار شویندهها وجود دارد؟