شوک بزرگ به کارگران و معلمان: کالابرگ حذف میشود؟
در بحبوحه افزایش سرسامآور تورم و کاهش قدرت خرید اقشار متوسط، زمزمههای حذف دهکهای ۴ تا ۷ از طرح کالابرگ الکترونیکی به گوش میرسد. آیا این تصمیم دولت، منجر به تشدید فقر پنهان و نارضایتیهای گسترده اجتماعی خواهد شد؟ کارشناسان اقتصادی خواستار توجه ویژه دولت به این دهکها هستند.

مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیکی، به دلیل آنچه "عدم تخصیص اعتبار کافی" از سوی سازمان برنامه و بودجه عنوان شده، تا به امروز با تأخیر مواجه گشته است. همزمان، گزارشهایی از سوی وزارت کار حاکی از آن است که دولت در نظر دارد در این مرحله، تنها دهکهای ۱ تا ۳ جامعه را تحت پوشش قرار دهد و دهکهای ۴ تا ۷ را از لیست مددجویان حذف کند.
این خبر در شرایطی منتشر میشود که تورم لگامگسیخته و افزایش روزافزون هزینههای معیشت، فشار بیسابقهای را بر طبقات ضعیف و متوسط جامعه وارد آورده است. از دیدگاه بسیاری از کارشناسان، اجرای گسترده و دقیق طرح کالابرگ، از اهمیتی حیاتی برخوردار است. این طرح به عنوان ابزاری برای سهمیهبندی مدرن طراحی شده تا کالاهای اساسی با قیمت یارانهای در دسترس عموم قرار گیرد و از شدت فشارهای تورمی کاسته شود.
جزئیات طرح کالابرگ الکترونیکی: از کارت تا اپلیکیشن
بر اساس این طرح، خانوارها میتوانند با استفاده از کارتهای بانکی یا اپلیکیشنهای مخصوص کالابرگ، کالاهایی نظیر برنج، روغن، لبنیات، گوشت و نان را با قیمت یارانهای از فروشگاههای تحت پوشش خریداری نمایند. این شیوه، از منظر دولت، عادلانهتر تلقی میشود؛ چرا که یارانه به صورت مستقیم برای تأمین نیازهای غذایی ضروری اختصاص مییابد و از هدر رفت آن در مصارف غیرضروری جلوگیری به عمل میآید.
هشدار جدی: حذف دهکهای ۴ تا ۷ و پیامدهای آن
تصمیم احتمالی برای حذف دهکهای ۴ تا ۷ از این طرح، میتواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی عمیقی به همراه داشته باشد. این دهکها شامل قشرهایی چون کارگران، معلمان، بازنشستگان و سایر کارمندان قراردادی هستند که با وجود درآمدی بالاتر از دهکهای پایینتر، همچنان با خط فقر معیشتی دست و پنجه نرم میکنند. کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند که حذف این گروهها بدون ارائه جایگزینی مناسب، میتواند به افزایش فقر پنهان و بروز نارضایتیهای اجتماعی گستردهای منجر شود.
اظهارات رسمی مقامات: سرنوشت کالابرگ در هالهای از ابهام
مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیک در وزارت کار، در خصوص سرنوشت این طرح، اظهار داشته است که "ادامه این طرح در سال ۱۴۰۴ مشروط به تصمیمگیری دولت و تخصیص اعتبار است." همچنین، احمد میدری، وزیر کار، در رابطه با منابع مالی طرح، اطلاعاتی ارائه کرده و بیان داشته است که "حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان منابع قبلی تنها برای حمایت از دهکهای پایین کافی خواهد بود." با این وجود، رئیسجمهور دستور بررسی منابع مالی بیشتر را برای گسترش خدمات این طرح صادر کرده است.
مزایای بالقوه و چالشهای پنهان طرح کالابرگ
این طرح در صورت اجرای صحیح و فراگیر، میتواند مزایای متعددی از جمله حفظ امنیت غذایی، کنترل تورم، هدایت یارانه به مصرف ضروری و افزایش شفافیت در کمکهای دولتی را به همراه داشته باشد. همچنین، بهرهگیری از سامانههای دیجیتال امکان رصد بهتر الگوی مصرف و ارائه خدمات دقیقتر را فراهم میآورد.
با این حال، موفقیت این طرح به شدت به توسعه زیرساختها، دسترسی آسان مردم به فروشگاههای مجاز، تأمین بهموقع کالاهای یارانهای و شفافیت در قیمتگذاری وابسته است. در صورت عدم اجرای صحیح این موارد، ممکن است طرح کالابرگ به مکانیزمی ناکارآمد تبدیل شده و نارضایتیهای اجتماعی را دامن بزند. کارشناسان بر این باورند که دولت باید به وضعیت دهکهای ۴ تا ۷ توجه ویژهای نشان دهد، چرا که نادیده گرفتن این گروهها میتواند بحرانهای اجتماعی جدیدی را رقم بزند. به طور کلی، دستیابی به اهداف طرح کالابرگ الکترونیک، نیازمند مدیریت مؤثر، تخصیص کافی اعتبارات و درک عمیق از شرایط اقتصادی-اجتماعی جامعه است.