بمب خبری؛ حذف قطعی یارانه نقدی برای میلیون‌ها نفر با درآمد بالای ۱۰ میلیون تومان!
یارانه نقدی، یکی از مهم‌ترین کمک‌های دولت به خانوارهای کم‌درآمد، این‌بار با خط قرمز درآمد ۱۰ میلیون تومان روبرو شده است.
موضوع حذف یارانه نقدی به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی مردم، به‌ویژه در شرایط اقتصادی کنونی که فشارهای مالی روزافزون است، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. دولت بر اساس سیاست‌های بودجه سال ۱۴۰۴ تصمیم گرفته است که یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی را حذف کند؛ دهک‌هایی که حداقل درآمد ماهانه آن‌ها بیش از ۱۰ میلیون تومان است. این تصمیم می‌تواند تغییر بزرگی در سیاست‌های اقتصادی کشور محسوب شده و پرسش‌های متعددی را درباره پیامدهای آن ایجاد کند.
هدف از این اقدام، کاهش کسری بودجه و تخصیص بهتر منابع مالی به بخش‌های دیگر است. یارانه‌های نقدی طی سال‌ها هزینه‌های سنگینی برای دولت داشته‌اند و حذف این کمک‌ها برای دهک‌های بالای درآمدی، راهکاری برای مدیریت بهتر منابع به شمار می‌رود. اما تأثیرات این تصمیم تنها محدود به مسائل مالی نیست و می‌تواند پیامدهای گسترده اجتماعی و اقتصادی به همراه داشته باشد.
حداقل درآمد ۱۰ میلیون تومانی شاید برای برخی افراد عددی قابل قبول باشد، اما با در نظر گرفتن تورم و افزایش هزینه‌های زندگی به‌ویژه در کلان‌شهرها، این رقم برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که افراد تحت تکفل زیادی دارند، پاسخگو نیست. حذف یارانه نقدی در چنین شرایطی ممکن است فشار اقتصادی روی خانوارهای متوسط و حتی برخی دهک‌های بالاتر را تشدید کند؛ خانواده‌هایی که احتمالا هنوز تا حدی به این کمک‌ها وابسته هستند. این موضوع می‌تواند نابرابری درآمدی را عمیق‌تر کرده و شرایط زندگی گروه‌های آسیب‌پذیر را دشوارتر سازد.
نکته قابل توجه، شفاف نبودن سازوکار دولت برای شناسایی دقیق دهک‌های درآمدی است. در صورتی که داده‌های استفاده شده قدیمی یا ناکافی باشند، احتمال دارد که برخی از خانوارهای متوسط نیز به اشتباه از دریافت یارانه محروم شوند؛ در حالی که به حمایت مالی نیازمند هستند.
از دید کلان اقتصادی، حذف یارانه‌ها در کوتاه‌مدت می‌تواند به کاهش کسری بودجه کمک کند، اما اثرات بلندمدت آن نیازمند بررسی دقیق‌تری است. کاهش درآمد قابل تصرف مردم می‌تواند باعث افت قدرت خرید و کاهش مصرف شود که به نوبه خود، رشد اقتصادی را کند می‌کند. این مسئله در شرایط اقتصادی کنونی ایران که با تحریم‌ها، تورم و مشکلات ساختاری مواجه است، ریسک بزرگی به حساب می‌آید. دولت باید این روند را با دقت رصد کند و برای حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر برنامه‌های مناسبی ارائه دهد.
یک پرسش اساسی که مطرح می‌شود این است که آیا حذف یارانه‌ها می‌تواند به‌تنهایی مشکلات اقتصادی ایران را حل کند؟ یارانه‌های نقدی سال‌ها به عنوان یک بالشتک حمایتی عمل کرده‌اند تا فشار اقتصادی بر مردم کاهش یابد. کنار گذاشتن این کمک‌ها بدون اصلاحات اساسی در حوزه‌هایی همچون مدیریت منابع، مبارزه با فساد و بازسازی ساختار اقتصادی، ممکن است تنها راه‌حلی موقتی باشد که نارضایتی‌های اجتماعی را تشدید کند.
