سونامی قیمت روغن در راه است
لید: بازار روغن کشور این روزها در انتظار تصمیمی حیاتی در مجلس شورای اسلامی است که می‌تواند آینده قیمت‌ها را رقم بزند. در حالی که ذخایر روغن کافی به نظر می‌رسد، بلاتکلیفی در نرخ مالیات بر ارزش افزوده، زنجیره عرضه را مختل کرده و بیم افزایش شدید قیمت‌ها را در دل مصرف‌کنندگان، به‌ویژه خانواده‌های کارمند و میانسال، انداخته است. آیا مجلس مانع از تلاطم بیشتر بازار خواهد شد یا شاهد سونامی قیمت روغن خواهیم بود؟
معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، اکبر فتحی، در گفت‌وگو با ایلنا، به صراحت اعلام کرد که نگرانی‌های اخیر در بازار روغن نه به مسائل ارزی، بلکه به موضوع پیچیده مالیات بر ارزش افزوده بازمی‌گردد. به گفته او، واردکنندگان روغن در یک وضعیت انتظار و عدم قطعیت قرار گرفته‌اند و همین امر باعث شده تا از توزیع کامل محصول در بازار خودداری کنند. فتحی ابراز امیدواری کرده که با طرح این موضوع در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در هفته آینده، تکلیف نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای سال ۱۴۰۴ مشخص شود؛ اینکه آیا این نرخ همچنان یک درصد باقی خواهد ماند یا به ۱۰ درصد افزایش خواهد یافت.
کاهش عرضه روغن در بازار: ذخایر کافی، توزیع محدود
با وجود تأکید وزارت جهاد کشاورزی بر وجود ذخایر کافی روغن در کشور، بازار همچنان با محدودیت عرضه مواجه است. فتحی به کاهش ورود روغن به بازار اشاره کرده و توضیح می‌دهد که واردکنندگان، به دلیل همین عدم قطعیت در مورد نرخ مالیات، از توزیع گسترده محصول خودداری می‌کنند. وی افزود: "روغنی که اکنون به طور محدود وارد بازار می‌شود، مربوط به تولیدات گذشته است." او در ادامه خاطرنشان کرد: "روغن در بازار قابل یافتن است، اما هنوز به میزان وفور نرسیده است. امید است پس از تعیین تکلیف مالیات، مشکل کمبود روغن برطرف شود." این وضعیت باعث شده تا مصرف‌کنندگان، به ویژه خانواده‌های پرجمعیت و کارمند، با چالش‌هایی در تأمین نیازهای روزمره خود مواجه شوند.
تصمیم‌گیری سرنوشت‌ساز مجلس در مورد مالیات بر ارزش افزوده
مرکز اصلی نگرانی‌ها در بازار روغن، تعیین تکلیف مالیات بر ارزش افزوده است. فتحی با تأکید بر اینکه مشکلی در روند واردات روغن خام و دانه‌های روغنی وجود ندارد و ثبت سفارش‌ها به خوبی پیش می‌رود و کالاها در بنادر تخلیه شده‌اند، تصریح کرد که مشکل اصلی، بلاتکلیفی در نرخ مالیات است. او در مورد تغییرات احتمالی نرخ مالیات توضیح داد: "در سال گذشته، نرخ مالیات بر ارزش افزوده روغن یک درصد بود و امسال طبق قانون قرار بود به ۱۰ درصد برسد. اما دولت با هدف جلوگیری از افزایش قیمت‌ها، لایحه‌ای دو فوریتی ارائه کرد تا این مالیات به همان یک درصد بازگردد. هرچند لایحه در کمیسیون برنامه و بودجه رای موافق نگرفت، اما در صورت بررسی در صحن مجلس، تکلیف این موضوع روشن خواهد شد." این تصمیم مجلس، به طور مستقیم بر قیمت نهایی روغن در بازار و قدرت خرید مصرف‌کنندگان تأثیرگذار خواهد بود.
ضرورت خوداتکایی در تولید روغن: راهکاری بلندمدت برای ثبات بازار
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به وابستگی ۹۰ درصدی کشور به واردات روغن، بر اهمیت افزایش تولید داخلی تأکید کرد. وی بیان کرد که تولید داخلی روغن در حال حاضر بسیار محدود است، اما بخشی از دانه‌های روغنی تولید داخل در سال جاری وارد بازار شده و در کارخانه‌ها فرآوری خواهد شد. فتحی در خصوص راهکارهای افزایش تولید داخلی گفت: "کشاورزان با توجه به سود و مزیت اقتصادی محصولات، تصمیم می‌گیرند چه چیزی کشت کنند. عملکرد دانه‌های روغنی در رقابت با سایر محصولات پایین‌تر است و برای جلب نظر کشاورزان، باید یا قیمت خرید تضمینی را به طور چشمگیری افزایش داد یا یارانه‌های مشخصی به این حوزه اختصاص داد." او ادامه داد: "وزارت جهاد کشاورزی در چارچوب قانون برنامه هفتم توسعه موظف است که کشت دانه‌های روغنی را افزایش دهد. حتی در حال حاضر قیمت‌گذاری دانه‌های روغنی بالاتر از قیمت‌های جهانی انجام می‌شود تا کشاورزان به کشت این محصول ترغیب شوند." وزارت جهاد کشاورزی برنامه‌هایی برای کاهش وابستگی به واردات روغن در دستور کار دارد و تلاش می‌کند با توسعه داخلی، حداقل ۲۰ درصد به تولیدات داخلی اضافه کند تا از این وابستگی شدید کاسته شود. این رویکرد بلندمدت می‌تواند به ثبات بیشتر بازار روغن در آینده کمک کند.
