شوک بیمه‌ای پس از جنگ: آیا خودروهای خسارت‌دیده واقعاً خسارت می‌گیرند؟
پس از حمله نظامی اخیر و آسیب به خودروهای شهروندان، حالا چشم‌ها به شرکت‌های بیمه دوخته شده؛ آیا بیمه‌ها خسارات وارده را جبران می‌کنند؟
در پی حمله نظامی اسرائیل به خاک کشورمان، خسارات قابل‌توجهی به اموال عمومی و خصوصی وارد شد. از جمله این خسارات، تخریب منازل و آسیب‌های وارده به وسایل نقلیه شخصی شهروندان است. در این شرایط، پرسش اساسی این است: شرکت‌های بیمه تا چه میزان مسئول جبران این خسارات هستند؟
ارزیابی همه‌جانبه اما با ابهام در پرداخت
جواد گودرزی، مدیرکل روابط عمومی بیمه مرکزی، از آغاز فرآیند ارزیابی خسارت خودروهای آسیب‌دیده خبر داد و اظهار داشت:
«در ۱۲ روز اخیر، ارزیابی خودروهای آسیب‌دیده با همکاری شرکت‌های بیمه آغاز شده است. این ارزیابی شامل کلیه خودروها می‌شود؛ چه آن‌هایی که دارای پوشش بیمه‌ای بودند و چه آن‌هایی که فاقد آن بودند.»
او با این حال تأکید کرد: «هنوز تصمیمی درباره جبران خسارت برای خودروهایی که بیمه بدنه نداشته‌اند، اتخاذ نشده است.»
جنگ و بیمه؛ دو مسیر متقاطع اما بدون نقطه تلاقی؟
گودرزی با اشاره به قوانین بیمه‌ای تصریح کرد که خسارات ناشی از جنگ و آتش‌سوزی در شرایط عادی تحت پوشش بیمه‌نامه‌های رایج قرار نمی‌گیرند، مگر اینکه هنگام صدور بیمه‌نامه، پوشش‌های مربوط به جنگ نیز به آن افزوده شده باشد. او گفت:
«این قاعده در تمام کشورهای جهان یکسان است و پوشش جنگ تنها در صورت اضافه شدن به بیمه‌نامه، قابل استفاده است.»
با وجود این قاعده کلی، برخی از شرکت‌های بیمه برای کمک به دولت و مردم، تصمیم گرفته‌اند در برخی رشته‌های بیمه‌ای استثنائاتی قائل شوند؛ البته مشروط به اینکه بیمه‌گذاران پیش‌تر بیمه‌نامه‌هایی نظیر بیمه بدنه خودرو، بیمه عمر یا بیمه آتش‌سوزی برای منازل خود دریافت کرده باشند.
پشت صحنه بیمه‌ها؛ پای دولت در میان است
گودرزی در ادامه بر ضرورت ورود دولت به این موضوع تأکید کرد و بیان داشت:
«در مواقعی مانند جنگ، معمولاً دولت و صندوق‌های حمایتی مسئول جبران خسارت‌ها هستند. بیمه مرکزی نیز به شرکت‌های بیمه اعلام کرده که برای خسارت‌های خرد، بیمه‌های اتکایی اجباری از طرف بیمه مرکزی پذیرفته می‌شود.»
او همچنین به حمایت‌های در حال شکل‌گیری برای خسارت‌های کلان اشاره کرد و افزود که در مواردی مانند پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی، تمهیدات لازم برای جبران خسارات از سوی صنعت بیمه پیش‌بینی شده است.
گودرزی به قراردادهای جدید برخی شرکت‌های بیمه نیز اشاره کرد و گفت: «افرادی که دارای بیمه بدنه خودرو هستند، می‌توانند با مراجعه به مراکز فروش، الحاقیه پوشش خطر جنگ را به بیمه‌نامه خود اضافه کنند. این کار همچنین برای منازل مسکونی نیز امکان‌پذیر است.»
ابهام بزرگ؛ اصابت مستقیم یا آسیب غیرمستقیم؟
حمیدرضا امین‌زاده، سرپرست نمایندگی کل بیمه آسیا، یکی از چالش‌های مهم این روزها را شفاف نبودن تعریف «اصابت مستقیم» دانست. او گفت:
«در اغلب موارد، خودروها به‌طور مستقیم هدف اصابت قرار نگرفته‌اند؛ بلکه در نتیجه ریزش آوار ناشی از حمله، خسارت دیده‌اند. این نکته در الحاقیه‌ها به‌وضوح مشخص نشده است.»
وی افزود:
«ما در شرکت خود این روند را موقتاً متوقف کرده‌ایم تا ابتدا این موضوع روشن شود. زیرا نمی‌خواهیم بیمه‌گذاران پس از خرید الحاقیه، با عدم دریافت خسارت مواجه شوند. شفاف‌سازی کامل ضروری است.»
امین‌زاده همچنین تأکید کرد که باید مشخص شود تا چه فاصله‌ای از محل اصابت، یک خسارت، "مستقیم" تلقی می‌شود. او گفت:
«این تعریف اهمیت دارد و در حال حاضر ابهامات زیادی در این خصوص وجود دارد. امیدواریم در روزهای آینده این مسائل روشن شود.»
ظرفیت مالی شرکت‌ها در قبال ریسک بالا
او در بخش پایانی اظهاراتش بر ضرورت توان پرداخت شرکت‌های بیمه‌ای تأکید کرد و گفت:
«شرکت‌هایی که اقدام به ارائه الحاقیه‌های جنگی کرده‌اند، باید منابع مالی کافی برای پرداخت خسارات داشته باشند. چرا که پیش‌بینی خسارات جنگی کار آسانی نیست و این پوشش‌ها نیز ارزان نیستند. اگرچه پرداختی‌ها توافقی است، اما لازم است به وضوح مشخص شود که چه خساراتی تحت پوشش قرار می‌گیرند.»
به گفته امین‌زاده، تجربه‌های قبلی در پوشش‌هایی مانند بیمه آتش‌سوزی نیز نشان داده که افزودن پوشش جنگی امکان‌پذیر است، اما مبلغ پرداختی معمولاً بسیار اندک بوده و جبران کامل خسارات دشوار است.
