خبر خوش برای فرهنگیان: ثبت‌نام وعده بزرگ مسکن شروع شد
در حالی که سال‌هاست آرزوی خانه‌دار شدن معلمان بر زمین مانده، خبر آغاز ثبت‌نام طرح نهضت ملی مسکن برای فرهنگیان لرستان، موجی از امید و البته نگرانی در میان این قشر زحمتکش به‌راه انداخته است.
آغاز ثبت‌نام فرهنگیان لرستان در طرح نهضت ملی مسکن؛ امیدی تازه با سایه‌ای از تردید
تأمین مسکن سال‌هاست که به یکی از دغدغه‌های اساسی معلمان تبدیل شده و حالا، آغاز فرآیند ثبت‌نام طرح نهضت ملی مسکن برای فرهنگیان فاقد سرپناه در استان لرستان، بار دیگر امید را در دل این قشر زنده کرده است. اما در کنار این امیدواری، ابهام‌ها و چالش‌های اجرایی، موجب شکل‌گیری نگرانی‌هایی جدی نیز شده است.
این طرح که بر پایه تفاهم میان وزارت آموزش‌وپرورش و وزارت راه و شهرسازی طراحی شده، با هدف خانه‌دار کردن فرهنگیان شاغل و بازنشسته، وارد مرحله اجرایی شده است. با این حال، بررسی دقیق‌تر جزئیات و شرایط آن، نشان می‌دهد که اجرای بدون چالش آن همچنان محل بحث است.
فرهنگیان در مناطق کم‌برخوردار، سال‌هاست از تبعیض در برخورداری از خدمات رفاهی، از جمله مسکن، گله‌مندند. شمار زیادی از آن‌ها با وجود سال‌ها خدمت، همچنان در خانه‌های استیجاری یا فرسوده زندگی می‌کنند. محدودیت درآمد، رشد فزاینده هزینه‌ها و کم‌توجهی مزمن به شرایط زیستی آنان، موجب شده است که حتی فرهنگیان بازنشسته نیز رؤیای خانه‌دار شدن را دور از دسترس بدانند.
طرح نهضت ملی مسکن، در ظاهر گامی در مسیر رفع این نیاز است. اما یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، آن است که ثبت‌نام در سامانه این طرح، الزامی برای دولت در واگذاری قطعی واحد مسکونی ایجاد نمی‌کند. همین موضوع، موجب نگرانی بسیاری از فرهنگیان شده که نگرانند این بار هم روند ثبت‌نام به سرانجام مشخصی نرسد.
از سوی دیگر، نظام ارزیابی و تعیین اولویت‌ها توسط سامانه جامع حمایتی، با ابهامات زیادی همراه است. نبود شفافیت و معیارهای مشخص، باعث شده تا فرهنگیان به‌ویژه در مناطق دورافتاده، نسبت به عدالت در تخصیص واحدهای مسکونی دچار تردید شوند.
تجربه طرح‌های مشابه در سال‌های گذشته نیز به این تردیدها دامن زده است. وعده‌هایی که یا به تعویق افتادند، یا ناتمام ماندند، یا به گروهی محدود تعلق گرفتند. این سابقه موجب شده اعتماد فرهنگیان نسبت به برنامه‌های دولتی در حوزه مسکن کاهش یابد و نگاه محافظه‌کارانه‌ای به این طرح داشته باشند.
همچنین، بار مسئولیت ثبت اطلاعات در سامانه به‌طور کامل بر دوش معلمان گذاشته شده است. فرهنگیانی که در مناطق روستایی یا دارای دسترسی محدود به اینترنت فعالیت دارند، ممکن است از این فرآیند عقب بمانند. عدم تمدید مهلت ثبت‌نام نیز فشار روانی مضاعفی برای آن‌ها ایجاد کرده است.
مشکل جدی‌تر، مسائل مالی است. حتی در صورت تأیید صلاحیت و ورود به مراحل بعدی، بسیاری از فرهنگیان توان پرداخت آورده اولیه، اقساط سنگین یا هزینه‌های ساخت را ندارند. بدون پشتیبانی‌هایی مانند وام کم‌بهره یا معافیت‌های مالیاتی، این طرح برای گروه زیادی از فرهنگیان، به‌ویژه کم‌درآمدها، عملاً غیرقابل استفاده باقی خواهد ماند.
فراموش نباید کرد که بازنشستگان نیز در فهرست مشمولان این طرح قرار دارند. اما توان رقابت این قشر با نیروهای جوان‌تر برای دریافت امتیاز و اولویت، به‌مراتب کمتر است. در نتیجه، این بیم وجود دارد که وعده خانه‌دار شدن بازنشستگان فرهنگی، تنها در حد یک شعار تبلیغاتی باقی بماند.
با همه این چالش‌ها، اگر اجرای این طرح با شفافیت کامل، نظارت مستمر و حمایت‌های واقعی همراه شود، می‌تواند گامی در جهت ارتقای شأن اجتماعی معلمان باشد؛ شأنی که در سال‌های اخیر، بارها نادیده گرفته شده و از عوامل اصلی کاهش انگیزه در میان فرهنگیان بوده است.
در همین زمینه، امین شیخی، رئیس اداره رفاه، تعاون و پشتیبانی آموزش و پرورش لرستان اعلام کرد:
«ثبت‌نام فرهنگیان فاقد مسکن در طرح نهضت ملی در این استان آغاز شده است.»
او افزود:
«در چارچوب تفاهم‌نامه میان وزارت آموزش‌وپرورش و وزارت راه و شهرسازی، سامانه‌ای برای ثبت‌نام فرهنگیان فاقد مسکن فعال شده و از همه همکاران دعوت می‌شود تا پایان روز یکشنبه ۱۵ تیرماه ۱۴۰۴ با مراجعه به آدرس http://profile.loredu.ir اطلاعات خود را وارد کنند.»
وی تأکید کرد:
«مرجع نهایی بررسی و تأیید شرایط متقاضیان، وزارت راه و شهرسازی و سامانه جامع حمایتی مسکن خواهد بود و ثبت‌نام به معنای اختصاص قطعی واحد مسکونی نیست.»
شیخی همچنین خاطرنشان کرد:
«تشخیص واجدان شرایط نهایی پس از انجام استعلام‌ها و بر اساس اولویت‌ها صورت می‌گیرد. مهلت ثبت‌نام تمدید نمی‌شود و مسئولیت صحت اطلاعات با فرهنگیان است. در صورت بروز مشکل، همکاران می‌توانند با مراجعه به واحد تعاون و رفاه اداره محل خدمت خود، موضوع را پیگیری کنند.»
او یادآور شد:
«عدم ثبت‌نام در موعد مقرر به‌منزله انصراف تلقی خواهد شد و مسئولیت آن نیز بر عهده فرد است.»
گفتنی است، در حال حاضر بیش از ۳۰ هزار فرهنگی در آموزش‌وپرورش استان لرستان مشغول به خدمت هستند. با اجرای درست این طرح، شاید بخشی از مشکلات اساسی این قشر زحمتکش تا حدودی کاهش یابد، اما در غیر این صورت، یک فرصت دیگر هم ممکن است به فهرست بلند وعده‌های عمل‌نشده اضافه شود.
