یارانه تیرماه جنجالی شد؛ پرداخت ۶۵۰ هزار تومان برای دهک‌های ۴ تا ۷ قطعی شد
با وجود تکذیب برخی شایعات، جزئیات پرداخت مرحله جدید یارانه معیشتی و کالابرگ الکترونیکی برای دهک‌های ۴ تا ۷ اعلام شده و مشخص شده که خانوارهای مشمول در تیرماه مجموعاً ۶۵۰ هزار تومان دریافت خواهند کرد.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صورت رسمی، شایعه واریز مرحله سوم کالابرگ الکترونیکی برای خانوارهای دهک‌های چهارم تا هفتم در تاریخ ۱۷ تیرماه را رد کرده است.
بر اساس اعلام رسمی این وزارتخانه، تنها منابع مالی اجرای مرحله جدید طرح کالابرگ تامین شده و هنوز زمان دقیق واریز رسمی اعلام نشده است. در این مرحله، خانوارهای قرارگرفته در دهک‌های ۴ تا ۷ از اعتبار غیرنقدی ۳۵۰ هزار تومانی به ازای هر نفر برخوردار خواهند شد. این اعتبار فقط برای خرید ۱۱ قلم کالای اساسی از فروشگاه‌های منتخب قابل استفاده است و امکان برداشت نقدی از آن وجود ندارد.
مخاطبان اصلی این طرح، سرپرستان خانوارهای مشمول هستند که اعتبار به صورت خودکار روی کارت بانکی آن‌ها شارژ می‌شود و نیاز به مراجعه حضوری ندارند. همچنین طبق اعلام قبلی، یارانه نقدی این خانوارها نیز در تاریخ ۳۱ تیرماه با مبلغ ۳۰۰ هزار تومان برای هر نفر واریز خواهد شد. بنابراین مجموع دریافتی دهک‌های چهارم تا هفتم در تیرماه به عدد قابل توجه ۶۵۰ هزار تومان می‌رسد.
هم‌زمان، مرحله سوم کالابرگ برای دهک‌های اول تا سوم نیز از تاریخ ۷ تیرماه آغاز شده و برای هر نفر در این دهک‌ها اعتبار ۵۰۰ هزار تومانی در نظر گرفته شده است. در همین حال، دهک‌های هشتم و نهم فقط یارانه نقدی دریافت می‌کنند و دهک دهم همچنان از دریافت هر نوع یارانه محروم مانده است.
طرح کالابرگ که اولین مرحله آن در اسفند ۱۴۰۳ اجرا شد، در ادامه نیز بر اساس اطلاع‌رسانی‌های رسمی ادامه خواهد داشت. در حال حاضر، مبلغ اعتبار غیرنقدی برای دهک‌های ۱ تا ۳، برابر با ۵۰۰ هزار تومان و برای دهک‌های ۴ تا ۷، ۳۵۰ هزار تومان است.
اعتبار به شکل غیرنقدی و از طریق کد ملی سرپرست خانوار در کارت بانکی ثبت می‌شود و صرفاً برای خرید اقلام مشخص‌شده قابل استفاده است. این کالاها شامل لبنیات، گوشت، تخم‌مرغ، روغن، برنج، ماکارونی، قند، شکر و حبوبات هستند. استفاده از این اعتبار در فروشگاه‌های طرف قرارداد و از طریق اپلیکیشن یا سامانه «شما» (shoma.sfara.ir) امکان‌پذیر خواهد بود. همچنین امکان خرید اینترنتی از پلتفرم‌هایی چون اسنپ‌مارکت و دیجی‌کالا نیز در نظر گرفته شده است.
وزارت تعاون اعلام کرده که اطلاع‌رسانی مربوط به تخصیص اعتبار فقط از طریق پیامک‌های رسمی صورت می‌گیرد و هرگونه پیامک با لینک‌های ناشناس فاقد اعتبار و احتمالاً جعلی خواهد بود.
هدف اصلی از اجرای این طرح، تقویت معیشت خانوارهای دهک‌های پایین و بهبود امنیت غذایی آن‌هاست. به گفته مسئولان، سرپرستان خانوار می‌توانند با مراجعه به سامانه یا اپلیکیشن «شما» از میزان اعتبار اختصاص‌یافته مطلع شوند.
بحران تأمین منابع مالی:
در عین حال، چالش جدی دولت در اجرای این طرح، موضوع تامین مالی است. طبق قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت موظف بود با حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی، منابع مورد نیاز برای حمایت از دهک‌های پایین را تامین کند. اما به گفته مقامات، این بخش از قانون به صورت کامل اجرایی نشده و یارانه دهک‌های بالاتر همچنان پرداخت می‌شود.
در شرایط کنونی، دولت برای تامین منابع مرحله جدید، مجبور به برداشت معادل ریالی یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی شده است. با این حال، وزیر رفاه اعلام کرده که بخش اعظم این منابع در دو مرحله قبلی صرف شده و اکنون تنها حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان باقی مانده که صرف دهک‌های اول تا سوم خواهد شد.
جمع‌بندی:
در شرایطی که گرانی کالاهای اساسی به یکی از دغدغه‌های مهم خانوارها تبدیل شده، افزایش مجموع دریافتی دهک‌های ۴ تا ۷ تا سقف ۶۵۰ هزار تومان می‌تواند بخشی از فشار معیشتی را کاهش دهد. با این حال، تداوم اجرای این طرح در ماه‌های آینده، منوط به تامین منابع مالی جدید و تصمیم‌گیری‌های سیاسی-اقتصادی آینده است.
برای پیگیری وضعیت یارانه و کالابرگ، توصیه می‌شود صرفاً از منابع رسمی استفاده شود و از اعتماد به لینک‌ها یا پیامک‌های مشکوک خودداری شود.
