خبر خوش برای شاغلان در خانه: پرداخت وام سنگین برای کسبوکارهای خانگی
در حالی که بسیاری از کارمندان و خانوادهها در جستجوی راهی برای افزایش درآمد و تعادل بین زندگی و کار هستند، دولت پرداخت وامهای جدید برای مشاغل خانگی را کلید زده است.

وامهای مشاغل خانگی دوباره به جریان افتادند
دولت با هدف تقویت مشاغل خانگی، روند اعطای تسهیلات به متقاضیان را آغاز کرده است. متقاضیان میتوانند با مراجعه به «درگاه ملی مجوزها» و ورود به «سامانه مشاغل خانگی»، برای دریافت این تسهیلات اقدام کنند.
برنامه توسعه مشاغل خانگی که از سال ۱۳۹۰ آغاز شده، اکنون وارد چهاردهمین سال اجرای خود شده است. در راستای تقویت این حوزه، دولت اعتبار در نظر گرفتهشده برای مشاغل خانگی در سال جاری را به ۷۰۰۰ میلیارد تومان افزایش داده تا این نوع اشتغال جایگاه بهتری در سیاستهای اقتصادی و اشتغالزایی کشور پیدا کند.
کسبوکار در خانه؛ راهکاری انعطافپذیر و کارآمد
براساس گزارش منتشرشده از سوی ایسنا، مشاغل خانگی بهدلیل قابلیت انجام در خانه، کاهش چشمگیر هزینهها و امکان ایجاد تعادل بین زندگی شخصی و حرفهای، بهویژه برای زنان، افراد دارای معلولیت و جویندگان شغل پارهوقت، مورد توجه قرار گرفتهاند. این مشاغل نهتنها فرصتهای اشتغال پایداری را ایجاد میکنند بلکه به کاهش نرخ بیکاری و تقویت اقتصاد محلی نیز کمک قابلتوجهی مینمایند.
الگوی جهانی برای توسعه مشاغل خانگی
در بسیاری از کشورها مانند کانادا، چین، استرالیا و هند، مشاغل خانگی نقش مهمی در رشد اقتصادی ایفا میکنند. این کشورها با سیاستهای حمایتی و بسترسازی مناسب، شرایط مطلوبی را برای رشد کسبوکارهای کوچک و خانگی فراهم کردهاند.
آمار رسمی: استقبال گسترده مردم از کسبوکارهای خانگی
براساس آمار رسمی، در سال ۱۴۰۱ بیش از ۹۳ هزار و ۴۰۰ نفر موفق به دریافت مجوز مشاغل خانگی شدهاند که از این تعداد، ۹۱ درصد به صورت مستقل و ۹ درصد به عنوان پشتیبان فعالیت میکنند. مشاغل خانگی، دامنه وسیعی از فعالیتها را پوشش میدهند؛ از طراحی گرافیک و تولید محتوای دیجیتال گرفته تا آشپزی و مراقبت از کودک در منزل.
رئیس دبیرخانه ساماندهی مشاغل خانگی چه میگوید؟
فاطمه سخایی، رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی مشاغل خانگی با اشاره به جایگاه ویژه مشاغل خانگی در برنامه هفتم توسعه کشور اعلام کرده:
«در این برنامه، مشاغل خرد، کوچک و خانگی بهصورت ویژه و طی پنج سال مورد تأکید قرار گرفتهاند و تمامی دستگاههای اجرایی موظف به همکاری در این مسیر هستند.»
وی با بیان اینکه مجوز بیش از ۵۰۰ رشته شغلی خانگی بهصورت آنلاین و فوری از طریق سامانه وزارت کار قابل صدور است، افزود:
«رشتههایی که با سلامت مردم در ارتباط هستند، مثل مواد غذایی، نیاز به تأییدیه سازمان غذا و دارو دارند.»
نحوه دریافت وام چگونه است؟
سخایی همچنین در خصوص فرایند دریافت وام مشاغل خانگی گفت:
«متقاضیان میتوانند از طریق درگاه ملی مجوزها ثبتنام کرده و با ورود به سامانه مشاغل خانگی نسبت به دریافت مجوز اقدام کنند. افراد حقیقی یا حقوقی که نقش پشتیبان دارند نیز میتوانند پس از ثبت نیروهای تحت پوشش و تکمیل فرمهای لازم، تسهیلات مناسبی دریافت کنند.»
دستاورد ۱۴ ساله یک قانون حمایتی
قانون ساماندهی مشاغل خانگی در سال ۱۳۸۹ تصویب شده و تا امروز بیش از ۲ میلیون و ۱۱۲ هزار مجوز در این زمینه صادر شده است. استقبال گسترده مردم بهویژه بهدلیل کاهش هزینههای راهاندازی، سهولت در اجرا و حذف فرآیندهای پیچیده اداری بوده است.
افزایش اعتبار و حمایت ویژه از صنایع دستی و پوشاک
پیشتر احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده بود:
«در سال گذشته، ۲۰۰۰ میلیارد تومان از محل تسهیلات مشاغل خانگی به حوزه صنایع دستی و گردشگری اختصاص یافت و پیشبینی میشود که این رقم امسال به ۴۰۰۰ میلیارد تومان برسد.»
به گفته او، توزیع این اعتبارات بر عهده وزارت اقتصاد است و در توافقات جدید، سقف اعتبار مشاغل خانگی از ۵۰۰۰ به ۷۰۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است.
وی همچنین از اختصاص یک خط اعتباری برای فعالان حوزه پوشاک و صنایع دستی خبر داد و گفت:
«در ابتدا، خط اعتباری ۱۰۰ میلیون تومانی در نظر گرفته شده و در صورت خوشحسابی متقاضیان، این رقم قابل افزایش خواهد بود.»
بهگفته وزیر، این تسهیلات به شکل زنجیرهای برای تأمینکنندگان مواد اولیه، کارگاهها و فروشگاهها در نظر گرفته شده و از طریق پلتفرمهای اینترنتی و با همکاری بانکهای عامل پرداخت میشود.
افزایش بهرهوری مشاغل خانگی با تسهیل فرآیندها
کارشناسان بازار کار بر این باورند که تسهیل در روند صدور مجوز و تخصیص وامها میتواند نقش مشاغل خانگی را در ایجاد اشتغال پایدار و بلندمدت تقویت کند.
طبق بررسیها، ۳۰ درصد اقتصاد جهانی به مشاغل خرد و خانگی اختصاص دارد. هرچند در ایران این عدد هنوز چندان بالا نیست، اما وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تلاش است که مشاغل خانگی را به جایگاه مطلوب برساند. چنانچه سید مالک حسینی، معاون اشتغال وزیر کار اعلام کرده است:
«در سال ۱۴۰۳، بیش از ۳۱۹۷ میلیارد تومان تسهیلات مشاغل خانگی پرداخت شده و ۱۵۷ هزار نفر از این طریق وارد بازار کار غیررسمی شدهاند.»
چگونه ثبتنام کنیم؟
فرآیند صدور مجوز مشاغل خانگی بهصورت لحظهای انجام میشود و علاقهمندان میتوانند با مراجعه به سامانه مشاغل خانگی وزارت کار به آدرس mkh.mcls.gov.ir مراحل ثبتنام و دریافت مجوز را پیگیری کنند.