مسکن، بزرگ‌ترین بلعنده جیب ایرانی‌ها
نتایج تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد مسکن و هزینه‌های وابسته به آن بیشترین سهم را در سبد خرج خانوارهای ایرانی دارد.
مریم رضاپور، مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران روز یکشنبه در گفت‌وگویی اعلام کرد: طرح آمارگیری از هزینه و درآمد خانوار، یکی از قدیمی‌ترین طرح‌های آماری کشور است که از سال ۱۳۴۲ در روستاها و از سال ۱۳۴۷ در شهرها آغاز شد. این طرح با هدف سنجش متوسط هزینه و درآمد خانوارهای ایرانی و بررسی روند مصرف کالاها و خدمات، شناسایی خانوارهای زیر خط فقر، ارزیابی آثار سیاست‌های اقتصادی و همچنین تأمین داده‌های مورد نیاز برنامه‌ریزی ملی و استانی اجرا می‌شود.
به گزارش ایرنا، وی توضیح داد: در سال ۱۴۰۳ این آمارگیری با نمونه‌گیری از حدود ۲۰ هزار خانوار شهری و ۱۹ هزار خانوار روستایی انجام شد. نتایج نشان می‌دهد متوسط هزینه سالانه هر خانوار شهری در سال گذشته به حدود ۲۷۰ میلیون تومان رسیده که نسبت به سال ۱۴۰۲، رشد ۳۰ درصدی داشته است.
رضاپور بیان کرد: از این میزان، نزدیک به ۶۳ میلیون تومان معادل ۲۴ درصد صرف هزینه‌های خوراکی و دخانی و حدود ۲۰۰ میلیون تومان معادل ۷۷ درصد به بخش غیرخوراکی اختصاص یافته است.
مسکن در صدر مخارج خانوار شهری
به گفته این مقام آماری، در میان هزینه‌های خوراکی، گوشت با ۲۴ درصد بیشترین سهم را دارد و در بخش غیرخوراکی نیز مسکن، سوخت و روشنایی با سهم ۵۷ درصدی بیشترین فشار مالی را بر خانواده‌های شهری تحمیل کرده است.
وی افزود: متوسط درآمد سالانه خانوارهای شهری در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۴۰ میلیون تومان برآورد شده که نسبت به سال قبل ۳۴ درصد افزایش یافته است. به این ترتیب، رشد درآمدها اندکی از رشد هزینه‌ها پیشی گرفته است.
وضعیت خانوارهای روستایی
رضاپور در ادامه گفت: متوسط هزینه سالانه هر خانوار روستایی در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۴۰ میلیون تومان بوده که نسبت به سال پیش، رشدی ۳۱ درصدی را نشان می‌دهد. از این رقم، ۵۵ میلیون تومان (۳۸ درصد) برای هزینه‌های خوراکی و دخانی و حدود ۹۰ میلیون تومان (۶۳ درصد) برای بخش غیرخوراکی هزینه شده است.
وی تأکید کرد: مشابه خانوارهای شهری، در روستاها نیز گوشت با سهم ۲۴ درصد بیشترین هزینه خوراکی و مسکن، سوخت و روشنایی با ۳۸ درصد بزرگ‌ترین بخش هزینه‌های غیرخوراکی را تشکیل داده‌اند.
بر اساس این گزارش، متوسط درآمد خانوارهای روستایی در سال گذشته حدود ۲۰۰ میلیون تومان بوده که نسبت به سال ۱۴۰۲، رشد ۳۵ درصدی را تجربه کرده است.
شکاف استانی؛ تهران در صدر، ایلام و سمنان در پایین‌ترین جایگاه
مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران همچنین به تفاوت‌های استانی اشاره کرد و گفت: در میان شهرها، استان تهران با متوسط هزینه نزدیک به ۴۰۰ میلیون تومان (۳۹۵ میلیون و ۱۴۱ هزار تومان) در بالاترین رتبه و استان سمنان با حدود ۱۵۳ میلیون تومان در پایین‌ترین جایگاه قرار دارد.
او افزود: در بخش درآمد، تهران با حدود ۵۰۰ میلیون تومان (۴۹۳ میلیون و ۱۷۸ هزار تومان) بیشترین و استان ایلام با ۲۱۴ میلیون و ۴۲۳ هزار تومان کمترین درآمد شهری را ثبت کرده‌اند.
بوشهر پرهزینه‌ترین روستاها؛ سیستان و بلوچستان در پایین‌ترین سطح
رضاپور خاطرنشان کرد: در بخش روستایی، استان بوشهر با متوسط هزینه سالانه حدود ۲۳۵ میلیون و ۸۵۶ هزار تومان در رتبه اول و استان سیستان و بلوچستان با حدود ۷۷ میلیون تومان (۷۶ میلیون و ۶۰۷ هزار تومان) در پایین‌ترین سطح قرار گرفته است.
به گفته وی، بیشترین متوسط درآمد خانوارهای روستایی به استان یزد با حدود ۳۳۷ میلیون تومان تعلق دارد و کمترین درآمد نیز به سیستان و بلوچستان با ۹۲ میلیون تومان اختصاص یافته است.
انتشار جزئیات آمار در درگاه ملی
مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران در پایان یادآور شد: نتایج تفصیلی این طرح هر ساله در قالب دو نشریه جداگانه برای مناطق شهری و روستایی منتشر می‌شود. این نتایج شامل بیش از ۷۰۰ جدول آماری (۲۳۴ جدول تفکیکی و ۵۱۲ جدول جزئی) برای کل کشور و استان‌ها است که در اختیار پژوهشگران، برنامه‌ریزان و عموم مردم قرار می‌گیرد.
وی تأکید کرد: مرکز آمار ایران به عنوان نهاد مستقل مسئول ارائه آمار رسمی، وظیفه دارد اطلاعات دقیق و شفاف را در اختیار جامعه و دستگاه‌های اجرایی قرار دهد. به زودی جزئیات کامل این گزارش در درگاه ملی مرکز آمار ایران در دسترس قرار خواهد گرفت.
