حذف یارانه دهک‌های پردرآمد آغاز شد اما خارجی‌ها همچنان مشمولند!
با وجود حذف بخشی از یارانه‌بگیران پردرآمد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۹۰۰ هزار ایرانی مقیم خارج از کشور هنوز مشمول دریافت یارانه هستند و منابع قابل توجهی در حساب‌های راکد این افراد باقی مانده است. این موضوع سوالاتی جدی درباره مدیریت یارانه‌ها و هدررفت منابع ایجاد کرده است.
پیگیری‌ها نشان می‌دهد که از میان ایرانیان خارج‌نشین شناسایی شده که چند ماهی است به کشور بازنگشته‌اند، نزدیک به ۹۰۰ هزار نفر همچنان یارانه دریافت می‌کنند.
به نقل از تسنیم، احمد میدری، وزیر رفاه، کار و تعاون اجتماعی، پیش‌تر اعلام کرده بود که از ابتدای دولت چهاردهم یارانه نقدی ۷۵۰ هزار نفر حذف شده است؛ از این تعداد، ۱۵۰ هزار نفر مقیم خارج از کشور بوده‌اند و مابقی در دهک‌های بالای درآمدی قرار داشتند.
در مردادماه ۱۴۰۴، دولت با اجرای تکالیف مندرج در قانون بودجه، گامی مهم در حذف یارانه از اقشار پردرآمد برداشت؛ تعداد یارانه‌بگیران در دهک‌های چهارم تا نهم از ۴۹ میلیون و ۶۴۲ هزار نفر در تیر به ۴۶ میلیون و ۵۷۶ هزار نفر در مرداد کاهش یافت، یعنی حدود ۳ میلیون نفر از فهرست حذف شدند.
تصمیم حذف یارانه‌ها بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴ و برنامه هفتم توسعه برای دهک‌های هشتم، نهم و دهم اتخاذ شد. به طور نسبی دهک دهم به‌طور کامل هدف قرار گرفت و حدود یک میلیون خانوار از این دهک از فهرست خارج شدند، البته برخی موارد خاص مانند خانواده‌های دارای فرزند معلول همچنان مشمول دریافت یارانه هستند.
سرپرستان خانوارهایی که یارانه آنها قطع شده، از ابتدای شهریور به مدت ۲۰ روز می‌توانند با مراجعه به سامانه حمایت (hemayat.sfara.ir) درخواست بررسی مجدد کنند. اطلاعات این افراد با داده‌های ثبتی دستگاه‌های مختلف مانند تراکنش‌های بانکی و محل سکونت تطبیق داده می‌شود و در صورت تایید، یارانه بازخواهد گشت.
با وجود اجرای مرحله‌ای حذف یارانه و خارج شدن حدود ۳ میلیون نفر از دهک‌های پردرآمد، نزدیک به ۱۵ میلیون نفر دیگر از جمع ۱۸ میلیون نفری که طبق قانون بودجه باید حذف می‌شدند، همچنان در فهرست باقی مانده‌اند.
یکی از مشکلات اساسی، تناقض دهک‌بندی با واقعیت درآمدی ایرانیان خارج‌نشین است. بسیاری از این افراد به دلیل نداشتن گردش مالی یا فعالیت اقتصادی قابل توجه در سال‌های اخیر، در دهک‌های پایین درآمدی قرار گرفته‌اند و بنابراین همچنان مشمول دریافت یارانه هستند. به عنوان نمونه، فردی که سال‌ها از کشور خارج شده بود، در دهک یک و صدک یک قرار داشت و یارانه او تا اسفند ماه پرداخت می‌شد.
پیگیری‌های اخیر نشان می‌دهد که حدود یک میلیون نفر از ایرانیان مقیم خارج که مدت طولانی از کشور دور بوده‌اند شناسایی شده‌اند. از این تعداد، یارانه ۱۵۰ هزار نفر قطع شده و حدود ۹۰۰ هزار نفر دیگر هنوز مشمول دریافت یارانه هستند.
باید توجه داشت که این افراد اغلب نمی‌توانند از یارانه یا کالابرگ بهره‌مند شوند، زیرا حساب‌های مربوطه یا راکد است و یا در اختیار خود آنها نیست. به گفته کارشناسان، این موضوع منجر به هدررفت منابع به میزان تقریبی ۳.۷ هزار میلیارد تومان شده است.
آیین‌نامه دهک‌بندی سال گذشته نیز تاکید داشت که یارانه ایرانیان مقیم خارج و کسانی که بیش از پنج بار در سال به خارج سفر می‌کنند، باید حذف شود. این افراد معمولاً نیازی به حمایت ریالی دولت ندارند، اما باقی ماندن آنها در فهرست یارانه‌بگیران باعث هدررفت منابع می‌شود.
