دهکبندی یارانهبگیران بهروز شد؛ چه کسانی از کمک دولت حذف شدند؟
دهکبندی تازه یارانهبگیران، شوک بزرگی به جامعه وارد کرده است؛ بیش از سه میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیک محروم شدهاند و نگرانیها در میان اقشار کارگر و کمدرآمد شدت گرفته است. این تصمیم تازه، سوالات زیادی درباره عدالت اقتصادی و شیوه محاسبات «پایگاه رفاه ایرانیان» ایجاد کرده است.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که خانوارهای متعلق به دهک دهم، به دلیل میزان درآمد و داراییهایشان، از لیست یارانهبگیران حذف شدهاند. این اقدام باعث محرومیت بیش از یک میلیون خانوار و بیش از سه میلیون نفر از کمکهای ۳۰۰ هزار تومانی دولت شد. پیش از این نیز در اردیبهشت ماه، بخش دیگری از خانوارهای دهک دهم از یارانه حذف شده بودند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرده است که این تغییرات بر اساس اطلاعات جمعآوریشده از پایگاه رفاه ایرانیان صورت گرفته و هدف، شناسایی دقیق خانوادههای نیازمند واقعی است. با این حال، شیوه محاسبات و معیارهای این پایگاه، موضوعی است که سوالات و انتقادات زیادی را در پی داشته است.
در جدول تغییر دهکها، دهک اول تا نهم همچنان مشمول دریافت یارانه هستند، اما خانوارهای دهک دهم که سطح درآمد و دارایی بالاتری دارند، از یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیک محروم شدهاند.
چالشهای اقتصادی اقشار کارگر
نمایندگان جامعه کارگری معتقدند حذف یارانه بدون توجه به شرایط اقتصادی واقعی، فشار مالی بیشتری بر خانوارها وارد میکند. افزایش قیمت کالاهای اساسی مانند گوشت، برنج و لبنیات، باعث شده است بسیاری از کارگران از خرید اقلام اولیه صرفنظر کنند. علاوه بر این، هزینههای درمانی بالا، کارگران را به سمت خوددرمانی سوق داده است.
پرسشهای مربوط به محاسبات پایگاه رفاه ایرانیان نیز موضوعی جنجالی است. برخی افراد با درآمد ماهانه کمتر از ۲۰ میلیون تومان، از دریافت یارانه محروم شدهاند، در حالی که برخی کارمندان دولتی با داراییهای بالاتر هنوز یارانه دریافت میکنند. این تفاوتها انتقادات و نگرانیهای زیادی ایجاد کرده است.
فعالان کارگری خواهان توضیح دولت درباره شیوه محاسبات و عدالت اجتماعی هستند و تاکید دارند که حذف یارانه باید ابتدا از افرادی آغاز شود که درآمد بالاتری دارند، نه اقشار آسیبپذیر و کارگران کمدرآمد.
بازنگری در پایگاه رفاه ایرانیان ضروری است
کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند که پایگاه رفاه ایرانیان نیازمند اصلاح و بازنگری جدی است. الگوریتمها و معیارهای محاسباتی این پایگاه باید به گونهای باشد که تصمیمات دولت مستقیماً بر زندگی و معیشت خانوارها تأثیر منفی نگذارد.
حذف یارانهها بدون برنامهریزی دقیق، میتواند منجر به افزایش نابرابری و کاهش توان اقتصادی خانوارها شود. به گفته کارشناسان، دولت باید پاسخگوی تأثیرات این تصمیمات بر زندگی مردم باشد و شفافسازی در مورد معیارهای دهکبندی، اعتماد عمومی را بازگرداند.