دهک‌بندی یارانه‌ها تغییر کرد | روش اعتراض و بازگشت به لیست مشمولان

دهک‌بندی یارانه‌ها یکی از ابزارهای کلیدی دولت برای اجرای سیاست‌های هدفمندسازی یارانه‌ها است. در این ساختار، خانوارها بر اساس معیارهای اقتصادی و سطح درآمد، در ده گروه درآمدی (دهک‌های ۱ تا ۱۰) دسته‌بندی می‌شوند. هدف اصلی، تخصیص عادلانه‌تر حمایت‌ها و رساندن کمک‌های مالی به دهک‌های پایین و اقشار کم‌درآمد است.

دهک‌های پایین‌تر (۱ تا ۳) بیشترین سهم یارانه را دریافت می‌کنند زیرا این گروه‌ها در دسته خانوارهای کم‌درآمد قرار دارند. در مقابل، دهک‌های بالاتر (۸ تا ۱۰) ممکن است بخش یا کل یارانه خود را از دست بدهند.

معیارهای دهک‌بندی خانوار

فرآیند دهک‌بندی با استفاده از داده‌های دقیق و جامع از پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف انجام می‌شود. مهم‌ترین معیارها شامل موارد زیر است:

• تعداد اعضای خانوار، وضعیت تأهل و سن افراد (اطلاعات ثبت‌احوال)

• درآمد و حقوق کارمندان و بازنشستگان (سازمان تأمین اجتماعی و امور مالیاتی)

• تراکنش‌ها و گردش مالی بانکی

• مالکیت خودرو، املاک و سایر دارایی‌ها

• وضعیت شغلی و اقتصادی خانوار

داده‌ها با استفاده از الگوریتم‌ها و شاخص‌های رفاهی مانند درآمد سرانه، متوسط هزینه‌های ماهانه و ارزش دارایی‌ها پردازش شده و هر خانوار طبق امتیاز کسب‌شده در یک دهک قرار می‌گیرد.

پیامدهای تغییر دهک

در تغییرات اخیر، برخی خانوارها به دلیل افزایش درآمد یا تغییر در سبک زندگی، از لیست دریافت‌کنندگان یارانه حذف شده‌اند. این موضوع باعث شده برخی درخواست اعتراض به تغییر دهک داشته باشند.

نحوه اعتراض به تغییر دهک

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سامانه‌ای به نام «سامانه اعتراض به دهک‌بندی یارانه» یا «سامانه جامع رفاه ایرانیان» راه‌اندازی کرده است. این سامانه برای بررسی شفاف و مجدد دهک خانوارها طراحی شده است.

ویژگی‌ها و جزئیات سامانه:

• آدرس: hemayat.mcls.gov.ir

• خدمات: ثبت اعتراض، پیگیری نتیجه با کد ملی، بررسی دوباره دهک خانوار

• نکته: سامانه ممکن است در زمان به‌روزرسانی دوره‌ای، کُند یا غیرفعال باشد

هدف سامانه: افزایش شفافیت و رفع ابهام در روند دهک‌بندی و امکان ثبت اعتراض برای خانوارهایی است که یارانه نقدی یا معیشتی خود را از دست داده‌اند.