هجوم خریداران به شمال بعد از جنگ ایران و اسرائیل
در روزهایی که سایهی جنگ و ناامنی بر فضای کشور سنگینی کرده، شمال ایران دوباره مقصد امن سرمایهگذاران و خانوادههایی شده است که به دنبال پناهگاهی در میان درختان و باران میگردند.

جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، بار دیگر بازار ملک در استانهای شمالی کشور را شعلهور کرده است. در حالی که بسیاری از کارشناسان از رکود عمیق بازار مسکن در سراسر کشور سخن میگویند و آمار رسمی روشنی از افزایش قیمتها وجود ندارد، گزارشهای میدانی از استان گیلان چیز دیگری میگویند؛ موج تازهای از تقاضا برای خرید زمین و ویلا که قیمتها را بالا برده و فضای روانی جدیدی در بازار ایجاد کرده است.
مشاوران املاک در شهرهای رشت، لاهیجان و حتی روستاهای اطراف میگویند که از زمان آغاز درگیریها، تماسها و مراجعات خریداران برای خرید ملک به شکل محسوسی افزایش یافته است. به گفتهی آنان، این هجوم تقاضا نه تنها قیمتها را بالا برده، بلکه نگرانیهایی درباره تغییر بافت اجتماعی، فشار بر منابع و از بین رفتن زمینهای کشاورزی ایجاد کرده است.
بررسیهای میدانی نشان میدهد که حضور مسافران در گیلان دیگر محدود به تعطیلات آخر هفته نیست. برخلاف سالهای گذشته که با شروع سال تحصیلی شهرهای شمالی به حالت عادی بازمیگشتند، حالا در رشت هنوز هم پلاکهای خودرو از تهران، اصفهان و آذربایجان دیده میشود. این حضور دائمی جمعیت غیربومی، تبعاتی همچون افزایش ترافیک شهری، فشار بر تأمین کالاهای اساسی، آلودگی محیطزیست و بحران مدیریت زبالهها را به دنبال داشته است.
بحران انرژی و قطع برقهای مکرر
یکی از نگرانیهای جدی در میان مردم گیلان، تأمین انرژی است. با افزایش سفرها و حضور مسافران، میزان مصرف برق و آب در بسیاری از شهرها بهطور بیسابقهای بالا رفته است. در تابستان امسال، در برخی مناطق رشت، قطعی برق و آب تا چهار ساعت در روز ادامه داشت. بسیاری از ساکنان، علت این قطعیها را استفاده بیرویه از وسایل سرمایشی در ویلاها و خانههای اجارهای توسط مسافران میدانند.
یکی از کارشناسان اداره برق گیلان در گفتوگو با خبرنگار «هممیهن» تأکید کرده است:
«پستهای برق در مناطق روستایی بر اساس جمعیت ثابت هر منطقه طراحی شدهاند. حالا وقتی تعداد زیادی از مسافران در ویلاها ساکن میشوند، فشار زیادی به شبکه وارد میشود. مثل این است که بار یک خاور را روی نیسان بگذاریم. برای رفع مشکل باید پستهای جدید ایجاد شود، اما بهدلیل هزینه بالا هنوز تصمیمی گرفته نشده است.»
در حالی که گیلان یکی از تولیدکنندگان برق کشور بهشمار میآید، کارشناسان هشدار میدهند که در صورت تداوم این روند، سیستم توزیع انرژی در استان نیاز به بازطراحی خواهد داشت. یکی از مدیران صنعت برق استان میگوید که در مقایسه با مناطق حساستر مثل تهران، اولویت تأمین انرژی در شمال کشور پایینتر است و همین مسئله میتواند در آینده مشکلات بیشتری به همراه داشته باشد.
زنگ خطر برای محیطزیست
فعالان محیطزیست نیز نسبت به حضور دائمی مسافران و رشد ساختوسازهای بیرویه هشدار میدهند. نگرانی آنها از دو جنبه است: یکی تغییر کاربری زمینهای کشاورزی برای ساخت ویلا، و دیگری بحران زباله و تخریب جنگلها و سواحل.
به گفته کارشناسان، اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، اکوسیستم مناطق جنگلی و ساحلی گیلان دچار اختلال جدی خواهد شد. در حالی که مدیریت پسماند در شهرهایی مثل رشت حتی بدون حضور مسافران هم بحرانی است، افزایش جمعیت غیربومی شرایط را وخیمتر کرده است.