آغاز واریز کالابرگ ۵۰۰ هزار تومانی آبان+جزییات
از آبان ۱۴۰۴، دولت پرداخت یارانه به شکل کالابرگ الکترونیک را آغاز می‌کند تا خانواده‌های کم‌درآمد کشور بتوانند خرید کالاهای اساسی خود را با سهولت بیشتری انجام دهند.
اقتصاد ایرانی گزارش می‌دهد که از آبان ماه، برنامه جدید دولت برای ارتقای قدرت خرید خانوارهای کم‌درآمد اجرایی خواهد شد. در این طرح، به جای پرداخت نقدی مستقیم، یارانه به صورت کالابرگ الکترونیکی در اختیار سرپرستان خانوار قرار می‌گیرد تا امکان خرید ۱۳ قلم کالای اساسی فراهم شود و تأمین نیازهای ضروری خانوارها کارآمدتر شود.
جدیت در حذف یارانه‌بگیران پردرآمد
مسئولان تاکید دارند که روند پالایش یارانه‌بگیران پردرآمد با دقت ادامه دارد و تاکنون یارانه بیش از دو میلیون خانوار قطع شده است. از این تعداد، حدود ۱۸۰ هزار نفر اعتراض رسمی ثبت کرده‌اند و سامانه‌های مربوطه هنوز فعال هستند. بررسی اعتراض‌ها نشان داده که معمولاً بین ۵ تا ۸ درصد موارد تأیید شده و پس از بررسی مجدد، یارانه این افراد بازگردانده می‌شود. این روند نشان‌دهنده حساسیت دولت در مواجهه با اشتباهات احتمالی حذف یارانه است.
توزیع منابع و تمرکز بر دهک‌های هدف
مطابق قانون بودجه ۱۴۰۴، دولت مکلف به حذف یارانه سه دهک پردرآمد جامعه (دهک‌های ۸ تا ۱۰) شده است تا منابع مالی اجرای کالابرگ جدید تأمین شود. فرآیند پالایش اطلاعات خانوارها برای تعیین دهک درآمدی تا پایان سال ادامه خواهد داشت و اطلاعات از سازمان‌های مختلف مانند سازمان امور مالیاتی و سازمان تأمین اجتماعی دریافت می‌شود تا یارانه به جامعه هدف برسد.
جزئیات مرحله‌ای اجرای کالابرگ
در فاز آبان، طرح کالابرگ به صورت مرحله‌ای و استانی اجرا می‌شود و تمرکز اصلی بر هفت دهک پایین درآمدی است. اعتبار ماهانه تعیین‌شده به این شکل است:
-
دهک‌های ۱ تا ۳ (کم‌برخوردارترین): ۵۰۰ هزار تومان برای هر نفر
-
دهک‌های ۴ تا ۷ (دهک‌های متوسط کم‌درآمد): ۳۵۰ هزار تومان برای هر نفر
این اعتبار به‌صورت الکترونیکی به سرپرستان خانوار واریز خواهد شد.
محدودیت‌ها و مصرف کالابرگ
اعتبار کالابرگ تنها برای خرید ۱۳ قلم کالای اساسی از جمله شیر، پنیر، ماست، تخم‌مرغ، گوشت، روغن، ماکارونی، برنج، شکر و حبوبات قابل استفاده است. در مناطق جنوبی کشور، بخشی از اعتبار برای خرید ماهی در نظر گرفته شده است، اگرچه ماهی جزو اقلام اصلی در سطح ملی نیست.
شبکه توزیع و نرم‌افزار مدیریت کالابرگ
بیش از ۲۶۰ هزار فروشگاه طرف قرارداد در سراسر کشور کالابرگ را ارائه می‌دهند. علاوه بر این، نرم‌افزار ویژه‌ای برای مدیریت تراکنش‌ها، مشاهده مانده اعتبار و یافتن نزدیک‌ترین فروشگاه در دسترس خانوارها قرار دارد.
زمان‌بندی استفاده و کنترل بازار
اعتبار ماهانه تا سه ماه قابل مصرف است تا خانوارها فرصت کافی برای خرید داشته باشند. همچنین، دولت و مجلس با همکاری سازمان برنامه و بودجه، مکانیزم‌های کنترل قیمت را بررسی می‌کنند. دو سناریو مورد بحث قرار گرفته است:
-
تثبیت نرخ مبنای تخصیص یارانه (که ممکن است قیمت مصرف‌کننده را کامل کنترل نکند)
-
حفظ ارزش واقعی اعتبار کالابرگ در برابر نوسانات اقتصادی (با خرید مقدار مشخص کالا به قیمت ثابت و محاسبه تفاوت در صورت خرید بیش از سهمیه)
بودجه و منابع مالی
برآورد شده است که اجرای کامل طرح کالابرگ برای خانوارهای هدف حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان بودجه ماهانه نیاز دارد، که نشان‌دهنده وسعت و اهمیت این طرح حمایتی دولت است.
چشم‌انداز تحولی در نظام یارانه‌ای
پرداخت کالابرگ الکترونیکی از آبان، گام مهمی در تغییر شیوه حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و مدیریت منابع عمومی به شمار می‌رود. با نهایی شدن مدل جدید، انتظار می‌رود نظام یارانه‌ای کشور شفاف‌تر و هدفمندتر عمل کند و ارزش واقعی سبد غذایی خانوارها حفظ شود.
