شوک بزرگ به حقوق فرهنگیان | جدول جدید فیش حقوقی معلمان ۱۴۰۴ منتشر شد
اجرای کامل طرح رتبه‌بندی فرهنگیان در سال ۱۴۰۴، فیش حقوقی معلمان را زیر و رو کرده است. دریافتی آموزگاران ابتدایی تا هنرآموزان هنرستان با جهش قابل‌توجهی روبه‌رو شده، اما نیروهای ماده ۲۸ و معلمان تازه‌کار از ادامه نابرابری مزدی گلایه دارند. جزئیات جدول جنجالی حقوق معلمان را در ادامه بخوانید.
ساختار پرداخت حقوق فرهنگیان در سال ۱۴۰۴ دستخوش یکی از گسترده‌ترین بازنگری‌های دو دهه اخیر شده است.
وزارت آموزش و پرورش با هدف برقراری عدالت مزدی و افزایش انگیزه شغلی، مدل جدیدی از محاسبه حقوق را معرفی کرده که معیارهایی چون رتبه شغلی، نوع استخدام، منطقه خدمت و مدرک تحصیلی در آن نقشی اساسی دارند.
این تغییرات موجب شده فاصله میان پایین‌ترین و بالاترین حقوق در فیش فرهنگیان به بیش از ۶ میلیون تومان برسد؛ عددی که نشان از شکاف محسوس در نظام پرداخت دارد.
میانگین دریافتی فرهنگیان چقدر است؟
آمار رسمی وزارت آموزش و پرورش از افزایش محسوس حقوق معلمان در سال جاری خبر می‌دهد.
میانگین دریافتی معلمان در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۹ تا ۲۰ میلیون تومان است، در حالی‌که سال گذشته این رقم حدود ۱۶.۴ میلیون تومان بود.
با این حال، میزان رشد حقوق برای همه گروه‌ها یکسان نبوده و اختلاف درآمد میان نیروهای رسمی و ماده ۲۸ همچنان به قوت خود باقی است.
جدول میانگین حقوق فرهنگیان در سال ۱۴۰۴
| عنوان شغلی | حداقل حقوق (تومان) | حداکثر حقوق (تومان) |
|---|---|---|
| آموزگار ابتدایی | ۱۲,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ |
| دبیر راهنمایی | ۱۴,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۹,۵۰۰,۰۰۰ |
| دبیر دبیرستان | ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰,۵۰۰,۰۰۰ |
| هنرآموز هنرستان | ۱۷,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۲,۰۰۰,۰۰۰ |
| نیروهای ماده ۲۸ | ۶,۷۰۰,۰۰۰ | ۹,۰۰۰,۰۰۰ |
رتبه‌بندی فرهنگیان؛ بازیگر اصلی فیش جدید
نظام پنج‌مرحله‌ای رتبه‌بندی از «آموزگار پایه» تا «استادمعلم»، حالا به ستون فقرات فیش حقوقی فرهنگیان تبدیل شده است.
افزایش ضریب حقوقی در این طرح بین ۴۵ تا ۹۵ درصد متغیر است و ارتقا در آن بر اساس عملکرد، سابقه و مدارک آموزشی انجام می‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد دارندگان رتبه‌های دانشیارمعلم و استادمعلم نسبت به سال گذشته حدود ۲ تا ۳ میلیون تومان افزایش حقوق داشته‌اند، اما نیروهای ماده ۲۸ تنها ۱.۲ میلیون تومان رشد را تجربه کرده‌اند.
تفاوت حقوق میان مقاطع تحصیلی؛ شکاف آشکار میان دبستان و هنرستان
فیش‌های جدید نشان می‌دهد آموزگاران ابتدایی کمترین دریافتی را دارند، در حالی که هنرآموزان هنرستان و دبیران دبیرستان در بالاترین سطح پرداخت قرار گرفته‌اند.
-
آموزگار ابتدایی: ۱۲ تا ۱۸ میلیون تومان
-
دبیر متوسطه اول: ۱۴ تا ۱۹.۵ میلیون تومان
-
دبیر متوسطه دوم: تا ۲۰.۵ میلیون تومان
-
هنرآموز هنرستان: تا سقف ۲۲ میلیون تومان
معلمان مدارس استثنایی؛ بالاترین حقوق به‌ازای سخت‌ترین شرایط
فرهنگیان شاغل در مدارس استثنایی که با دانش‌آموزان دارای نیازهای ویژه کار می‌کنند، از فوق‌العاده سختی کار و مزایای ویژه برخوردارند.
حقوق این گروه بین ۱۶.۵ تا ۲۱ میلیون تومان متغیر است و از بالاترین سطح پرداخت در میان فرهنگیان به‌شمار می‌رود.
تفاوت حقوق معلمان و معاونان مدارس
در مدل جدید، معاونان مدارس ۸ تا ۱۵ درصد بیشتر از هم‌رتبه‌های خود حقوق می‌گیرند.
برای نمونه، معلمی با رتبه چهارم که ۱۸ میلیون تومان حقوق دارد، معاون همان مدرسه حدود ۱۹.۵ تا ۲۰.۷ میلیون تومان دریافت می‌کند.
این اختلاف به دلیل مسئولیت‌های مدیریتی و نظارتی معاونان است.
معلمان تازه‌کار و نیروهای ماده ۲۸؛ پایین‌ترین دریافتی در نظام آموزشی
یکی از نقاط ضعف نظام پرداخت ۱۴۰۴، وضعیت معلمان تازه‌استخدام و نیروهای ماده ۲۸ است که هنوز در مراحل ابتدایی رتبه‌بندی قرار دارند.
حقوق این گروه بین ۶.۷ تا ۹ میلیون تومان است، اما در سال دوم خدمت، با دریافت رتبه پایه‌ای، امکان افزایش تا ۹.۵ میلیون تومان وجود دارد.
در مقابل، معلمان رسمی با رتبه‌های بالا تا ۲۰ میلیون تومان دریافتی دارند و از مزایای کامل رفاهی بهره‌مند هستند.
فوق‌العاده مناطق محروم و مرزی؛ مشوق ماندگاری معلمان
به‌منظور تحقق عدالت آموزشی، دولت در سال ۱۴۰۴ بسته‌های تشویقی برای معلمان مناطق محروم در نظر گرفته است.
| نوع منطقه | حقوق پایه (تومان) | مزایای اضافه (تومان) | حقوق نهایی |
|---|---|---|---|
| مرزی | ۱۴,۵۰۰,۰۰۰ | ۲,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۶,۵۰۰,۰۰۰ |
| کوهستانی | ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۲,۵۰۰,۰۰۰ | ۱۷,۵۰۰,۰۰۰ |
| شرایط ویژه | ۱۵,۵۰۰,۰۰۰ | ۳,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۸,۵۰۰,۰۰۰ |
بازنشستگان فرهنگی؛ همسان‌سازی حقوق در فیش جدید
بازنشستگان آموزش و پرورش نیز از طرح همسان‌سازی بهره‌مند شده‌اند.
اکنون میانگین دریافتی یک معلم بازنشسته با مدرک لیسانس و بیش از ۳۰ سال سابقه حدود ۱۸ میلیون تومان است و پاداش پایان خدمت در برخی استان‌ها تا ۶۵۰ میلیون تومان رسیده است.
رسمی‌ها در برابر حق‌التدریس‌ها؛ دو مسیر متفاوت معیشتی
جدول زیر تفاوت دریافتی معلمان رسمی و حق‌التدریس را نشان می‌دهد:
| ویژگی | معلم رسمی | معلم حق‌التدریس |
|---|---|---|
| نوع استخدام | دائم | موقت و ساعتی |
| حقوق ماهانه | ۱۵ تا ۲۰ میلیون | ۶ تا ۹ میلیون |
| بیمه و مزایا | کامل | محدود یا بدون بیمه |
| رتبه‌بندی | دارد | ندارد |
| امنیت شغلی | بالا | پایین |
بسیاری از نیروهای حق‌التدریس امیدوارند در آزمون‌های استخدامی سال ۱۴۰۵ جذب رسمی شوند تا از مزایای رتبه‌بندی بهره‌مند شوند.
دیدگاه کارشناسان: ۱۴۰۴، نقطه عطف عدالت مزدی در آموزش و پرورش
تحلیل‌گران حوزه آموزش معتقدند که سال ۱۴۰۴ آغاز دوره‌ای جدید در اصلاح ساختار حقوق فرهنگیان است.
سه عامل اصلی در رشد درآمد معلمان نقش داشته است:
-
افزایش ضریب سالانه حقوق
-
اجرای کامل رتبه‌بندی فرهنگیان
-
اصلاح بودجه آموزش و پرورش
بر اساس پیش‌بینی‌ها، اگر روند فعلی ادامه یابد، حقوق معلمان رسمی در سال ۱۴۰۵ از مرز ۲۳ میلیون تومان عبور خواهد کرد.
چشم‌انداز ۱۴۰۵؛ حرکت به‌سوی شفافیت و پرداخت هوشمند
وزارت آموزش و پرورش قصد دارد از سال آینده سامانه فیش حقوقی فرهنگیان را ارتقا دهد تا امکان مشاهده رتبه، امتیازات و مزایای منطقه‌ای برای هر معلم فراهم شود.
به این ترتیب، نظام پرداخت فرهنگیان بیش از گذشته شفاف و عدالت‌محور خواهد بود.
